Sputnik: Ông Wagner, trong cuốn sách của ông mang tên «Bụi chết người - sản xuất tại Hoa Kỳ: vũ khí Uranium lây nhiễm thế giới», nói về việc sử dụng đạn uranium. Vũ khí này có điều gì đặc biệt nguy hiểm?
Frieder Wagner: Đạn Uranium được sản xuất từ chất thải của ngành công nghiệp hạt nhân. Ví dụ nếu bạn muốn sản xuất một tấn thanh nhiên liệu từ uranium tự nhiên cho các nhà máy điện, sẽ thu được khoảng tám tấn uranium nghèo. Đó là nguồn bức xạ alpha - phóng xạ và hơn nữa, rất độc. Cần phải được lưu trữ ở đâu đó, và việc đó không phải rẻ tiền.
Sputnik: Làm thế nào có thể sử dụng như vũ khí?
Frieder Wagner: Khoảng 30-40 năm trước, giới kỹ thuật quân sự đã có một khám phá: uranium nặng gần gấp đôi so với chì. Nếu biến uranium nghèo thành một viên đạn và với một gia tốc thích hợp, thì trong một phần của giây, viên đạn sẽ phá vỡ lớp giáp xe tăng, bê tông hoặc xi măng. Tất nhiên đây là một phát minh quan trọng. Ngoài ra, khi xuyên thủng áo giáp xe tăng, xuất hiện bụi khi phát nổ ở nhiệt độ 3000 đến 5000 độ - đội lái tăng bị bỏng, và chiếc xe tăng tan tành.
Sputnik: Vũ khí uranium nghèo được sử dụng trong các cuộc chiến tranh nào cho đến nay?
Frieder Wagner: Nó được sử dụng tích cực trong cuộc chiến năm 1991 ở Iraq. Quân đội Mỹ thừa nhận họ đã dùng đến 320 tấn. Sau đó, trong cuộc chiến thứ hai ở Iraq - năm 2003. Khi đó khối lượng đã dùng hai nghìn tấn. Cũng có thể đề cập đến cuộc chiến ở Kosovo, Nam Tư, Bosnia năm 1995, trong thời gian xung đột ở Kosovo năm 1995 và sau năm 2001 tại Afghanistan, nơi vẫn được sử dụng cho đến nay.
Sputnik: Cuốn sách của ông viết là "Made in USA". Vũ khí này chỉ được Mỹ sử dụng?
Frieder Wagner: Công việc phát triển tương tự diễn ra ở một số quốc gia cùng một lúc. Ở Đức và tất nhiên, ở Nga. Tuy nhiên chỉ có Hoa Kỳ sử dụng vũ khí này và thậm chí trên quy mô lớn như vậy. Họ đã không chú ý đến bất kỳ tác dụng phụ nào có thể xảy ra — cũng như trước đây, tại thời điểm ném quả bom nguyên tử đầu tiên. Đó là lý do tại sao tôi đặt tên cuốn sách là «Bụi chết người - Sản xuất tại Hoa Kỳ».
Sputnik: Làm thế nào ông chứng minh được việc sử dụng các loại đạn này trong quá trình điều tra?
Frieder Wagner: Ví dụ người Serbia chỉ cho tôi bản đồ hiển thị các vị trí sử dụng vũ khí uranium nghèo. Ở Iraq chúng tôi đã liên lạc với người dân địa phương, đi đến những nơi diễn ra các trận đấu tăng lớn, lấy các mẫu đất ở đó, cũng như các mẫu bụi từ xác xe tăng. Nhìn vào chiếc xe tăng, có thể phân biệt được nó trúng một viên đạn bình thường hay một viên đạn có uranium. Đạn Uranium đốt cháy mọi thứ xung quanh lỗ thủng. Vì vậy có thể xác định việc sử dụng đạn uranium. Trong tất cả các mẫu đất, chúng tôi tìm thấy uranium nghèo. Thật không may, uranium-236 cũng được tìm thấy trong hầu hết các mẫu đất và bụi - thậm chí còn dữ dội và độc hại hơn. Bức xạ mạnh hơn và không xảy ra trong tự nhiên, chỉ được hình thành trong quá trình sản xuất các thanh nhiên liệu. Điều này có nghĩa là chúng tôi đã có thể chứng minh quân đội Hoa Kỳ và các đồng minh đang sử dụng đạn uranium nghèo làm từ các thanh nhiên liệu thải ra.
Sputnik: Cái gọi là "bụi chết người", như ông đã nói, được gió phân tán đi khắp nơi. Do đó việc sử dụng đạn uranium, trên thực tế, nên được coi là một tội ác chiến tranh và cần phải cấm, có phải vậy không?
Frieder Wagner: Đây chắc chắn là một tội ác chiến tranh. Bụi ở phía nam Iraq liên tục lan từ phía nam lên phía bắc trong các cơn bão sa mạc - ví dụ, đến tận Erbil và bị núi ngăn lại, khiến khó có thể bay xa hơn đến Thổ Nhĩ Kỳ. Vì vậy tất cả khối lượng bụi khổng lồ này lắng đọng ở Erbil. Chúng tôi đã lấy các mẫu thịt bò được nuôi ở vùng lân cận Erbil và đây là những gì chúng tôi phát hiện ra: uranium được sử dụng trong đạn dược có "dấu vân tay" nguyên tử đặc trưng. Ở phía bắc Iraq, chúng tôi đã tìm thấy dấu vết uranium giống như ở phía nam đất nước. Điều này có nghĩa là uranium ở phía nam Iraq hiện đã phát tán lên phía bắc, trẻ em sinh ra tại đó bị mắc bệnh hoặc dị tật. Và bây giờ lan truyền khắp thế giới.
Sputnik: Các nạn nhân của vũ khí uranium ở Kosovo hay ví dụ như ở Iraq, đã cố gắng kiện ra tòa?
Frieder Wagner: Cho đến nay chưa có cố gắng nào như vậy được thực hiện ở Kosovo hoặc Iraq. Hiện giờ ở Kosovo, cả một nhóm luật sư đang tiến hành một vụ kiện chống lại NATO, bởi vì sau chiến tranh, dân chúng bị thương, ngã bệnh và chết. Tỷ lệ bệnh tật tăng đến 20-30% và con số này đang tăng lên hàng năm. Vì vậy có một nỗ lực để nộp đơn kiện ra tòa án.
Trong số khoảng hai nghìn binh sĩ Italia đóng quân tại Iraq và Kosovo, 109 người sau đó bị bệnh ung thư và qua đời - đây là thông tin đã được chứng minh. Gia đình của 16 trong số 109 người đã chết này đã đệ đơn và thắng kiện. Tòa án đã ra lệnh cho nhà nước Italia hoặc bộ quốc phòng phải bồi thường cho họ. Vì mỗi trường hợp bệnh nhân ung thư là khác nhau nên số tiền bồi thường cũng khác nhau, dao động trong khoảng 200 nghìn đến 1,4 triệu euro.
