Sputnik Mundo đã trò chuyện với đại sứ Nga tại Tây Ban Nha, Yuri Korchagin, về những khám phá được chờ đợi từ lâu, những trận chiến trên không thú vị và bi thảm, ký ức về sự tham gia của các tình nguyện viên Liên Xô trong cuộc Nội chiến, mà người Tây Ban Nha vô cùng trân trọng.
Đại sứ quán Nga đã làm công việc tưởng niệm trong nhiều năm. Tượng đài chính được xây dựng ở Madrid về các tình nguyện viên Liên Xô hy sinh - là công trình trong nghĩa trang Fuencarral của thành phố, ông Yury Korchagin nói trong cuộc phỏng vấn với Sputnik Mundo. Trên đó có khắc tên của 182 anh hùng. Nhưng mặc dù tượng đài này đứng trong nghĩa trang, không ai được chôn cất dưới đó.
“Đây là biểu tượng, và cũng được thể hiện trong kiến trúc: bản đồ Tây Ban Nha, các tình nguyện viên, những người đàn ông và phụ nữ, được chôn trong lòng đất Tây Ban Nha. Quê hương nhìn họ với nỗi buồn của người Mẹ, cạnh một mái nửa vòm khải hoàn. Tại sao một nửa? Vì các tác giả muốn cho thấy đã không đạt được việc chiến thắng chủ nghĩa phát xít ở Tây Ban Nha”.
Giữa tháng 3, các nhà ngoại giao Nga đã đến thăm thành phố Mora de Rubielos ở Aragon, nơi ba phi công Liên Xô hy sinh trong trận không chiến năm 1938 tại trận đánh Teruel. Hiệp hội Phi công nước Cộng hòa (ADAR), đã thực hiện rất nhiều công việc tưởng niệm và giúp Đại sứ quán Nga tìm kiếm nơi chôn cất các tình nguyện viên Xô viết, đã thiết lập vị trí ngôi mộ và khôi phục lại hoàn toàn.
Một cư dân địa phương, ông Domingo Fuentes nói với các nhà ngoại giao cho biết vào năm 8 tuổi, ông đã chứng kiến một trận chiến trên không giữa máy bay Liên Xô và Đức. Đại sứ đã chia sẻ câu chuyện ấn tượng của mình.
“Máy bay ném bom tốc độ cao Tupolev SB-2 của chúng ta bay kèm theo các máy bay chiến đấu. Nhưng Messerschmitts của Đức, quốc gia đứng về phía Franco, đã đánh lạc hướng các chiến binh. Một phi đội Messerschmitts khác đã bay lên, và một trận chiến không cân sức xảy ra sau đó. Máy bay ném bom bị bắn hạ, rơi xuống gần nơi này. Kẻ thù bắn vào các phi công chúng ta, những người đã nhảy dù. Cậu bé đã nhìn thấy. Một phi công mở chiếc dù quá sớm và bắt lửa từ máy bay đang cháy, chiếc dù bị thiêu rụi, và phi công đã chết, rơi xuống và phá vỡ nóc nhà của cậu bé này”.
Một câu chuyện đáng kinh ngạc và kịch tính khác đã diễn ra ở Escalonilla gần thành phố Toledo, nơi một trận không chiến cũng diễn ra cách đây 80 năm và một máy bay chiến đấu của Liên Xô đã bị bắn hạ.
“Nông dân địa phương chôn cất phi công trên cánh đồng. Không có dấu hiệu, không có bia mộ, không có gì. Nhưng họ biết về việc chôn cất và lưu giữ ký ức về điều này trong 80 năm, vì vậy những chiếc máy kéo khoanh một hình chữ nhật trên cánh đồng, nơi đặt mộ của phi công. Câu chuyện này đã được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác”.
Vào ngày 3 tháng 12 năm 2018, Ngày tưởng niệm người lính vô danh, với sự cho phép của người dân địa phương và chính quyền, nhân viên đại sứ quán đã đặt một tấm bia nhỏ tại vị trí ngôi mộ.
Đại sứ Nga lưu ý biết ơn các nhân viên nghĩa trang ở Tây Ban Nha luôn giữ gìn các di tích của quân nhân Liên Xô sạch sẽ và hoàn hảo.
Trong khi đó, tại một thị trấn khác gần Toledo, Santa Cruz de la Zarza, 10 năm trước, theo sáng kiến của Đại sứ quán Nga, một tượng đài đã được dựng lên tưởng niệm phi công Liên Xô bị bắn rơi. Theo Korchagin, công việc thiết lập tên họ chính xác kéo dài rất lâu. Đặc biệt có thể xác định tên của Trung úy Dombrowski, hoa tiêu của lực lượng không quân đóng tại thị trấn này.
“Một câu chuyện rất cảm động đã xảy ra. Trên trang web của Đại sứ quán, tên của phi công đã được Irina Fomina - cháu gái của ông tìm thấy. Người cha của cô đã tìm kiếm cả đời địa điểm Dombrowski hy sinh ở Tây Ban Nha. Irina đến nơi này cùng với con gái mình và họ đã đặt những bông hoa lên mộ. Như vậy cháu gái đã tìm thấy mộ của ông nội - anh hùng”.
Đại sứ đã chia sẻ hai câu chuyện với nhà văn nổi tiếng người Tây Ban Nha Arturo Perez-Reverte. Lấy cảm hứng từ cuộc trò chuyện, ông đã viết một bài luận.
Ở Santa Cruz de la Zarza,
“ đài tưởng niệm các phi công Nga, cư dân địa phương bị giết bởi phía Franco và những người thiệt mạng từ tay phe Cộng hòa, tự nhiên cùng tồn tại. Bằng chứng về nỗi đau và sự kinh hoàng, rất phù hợp trong thời gian vô thức hiện tại” , Perez-Reverte đã viết.
Nói chuyện với Sputnik, đại sứ lưu ý chủ đề cuộc Nội chiến vẫn còn gây tranh cãi ở Tây Ban Nha, vì đó là một cuộc chiến tranh huynh đệ tương tàn. Và đất nước chúng tôi hiểu điều này hơn ai hết.
Chính phủ hiện tại tuyên bố 2019 là năm kỷ niệm 80 năm người Tây Ban Nha di dân.
“ Sau khi kết thúc chiến tranh, một số lượng lớn người dân, chống phát xít và cộng hòa, đã thoát khỏi sự đàn áp. Nhiều người ra nước ngoài. Đây là toàn bộ kết cục. Họ tìm thấy nơi ẩn náu ở một số quốc gia: Pháp, Mexico và dĩ nhiên là Liên Xô. Mặc dù không có con số chính xác, khoảng 3000 trẻ em được giải cứu khỏi các vụ đánh bom, đã được giáo dục ở Liên Xô, sau đó nhiều người trở về Tây Ban Nha. Rất nhiều người chống phát xít Tây Ban Nha lánh nạn ở Liên Xô. 800 người Tây Ban Nha đã chiến đấu trên các mặt trận của cuộc Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại, nhiều người được trao huy chương và bằng khen, có những người trở thành anh hùng Liên Xô như Ruben Ibarruri”.
“Thời gian vẫn chưa chữa lành hết mọi vết thương. Nhưng việc nhớ lại những sự kiện năm tháng đó là cần thiết. Khi nhớ về lịch sử, chúng ta không cho phép xuyên tạc và chuyển bài học cho thế hệ sau - đây là một đảm bảo những sai lầm trong quá khứ sẽ không lặp lại hôm nay và trong tương lai”.
