Cho đến nay, nước này vẫn chưa bắt đầu sử dụng “pháo hạng nặng” để đáp trả biểu thuế quan “hung bạo” từ Hoa Kỳ và chỉ giới hạn ở các mức độ khác nhau bằng các biện pháp trả đũa tương tự - tăng mức thuế đối kháng và lập danh sách đen các công ty Mỹ không đáng tin cậy. Tuy nhiên, Bắc Kinh có những “chiêu bài” có thể trở thành đòn giáng trả đích đáng nhằm vào Hoa Kỳ.
Sách Trắng về chiến tranh thương mại được xuất bản tại Trung Quốc nói rằng Trung Quốc không muốn đối đầu với Hoa Kỳ, nhưng đồng thời không sợ chiến tranh thương mại, và sẵn sàng, trong trường hợp nếu cần, sẽ chiến đấu đến cùng. Trong sách Trắng cũng lưu ý rằng Trung Quốc có đủ nguồn lực để đảm bảo “sức khỏe” của nền kinh tế Trung Quốc trong trường hợp tình trạng bế tắc thương mại kéo dài. Tất nhiên, Bắc Kinh thừa nhận rằng cuộc chiến thương mại có thể rất mệt mỏi và gây ra thiệt hại lớn cho nền kinh tế của đất nước. Nhưng đồng thời, trong cuộc đấu tranh của hai nền kinh tế đứng đầu và thứ hai trên thế giới, Blitzkrieg (chiến tranh chớp nhoáng) sẽ không xảy ra và Hoa Kỳ cũng sẽ chịu tổn thất lớn.
Vào thời điểm mức độ leo thang mới của cuộc chiến thương mại, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến thăm một trong những xí nghiệp Trung Quốc khai thác kim loại đất hiếm. Điều ẩn ý nhắn gửi cho thế giới rất rõ ràng: Trung Quốc là nhà cung cấp kim loại đất hiếm lớn nhất thế giới, mà không có nó thì không thể có việc sản xuất hầu như bất kỳ thiết bị điện tử công nghệ cao nào. Tại Trung Quốc đang có hơn 80% nguồn cung cấp tài nguyên quý giá này cho Hoa Kỳ. Người Mỹ, tất nhiên, có thể cấm các công ty của họ cung cấp chip và các thành phần thiết yếu khác cho Trung Quốc. Nhưng Trung Quốc cũng có thể ngừng cung cấp nguyên liệu thô đang được sử dụng cho sản xuất những con chip này.
Ngoài lệnh cấm xuất khẩu kim loại đất hiếm, Trung Quốc có thể bắt đầu bán tháo trái phiếu kho bạc Mỹ. Trung Quốc có rất nhiềutrái phiếu này - hơn 1 nghìn tỷ đô la. Trung Quốc là một trong những chủ nợ lớn nhất của Mỹ. Một đợt giảm giá mạnh chứng khoán này sẽ làm giảm giá trị của chúng và theo đó, sẽ làm tăng thu nhập từ chúng. Điều này có nghĩa là chi phí cho vay đối với nền kinh tế Mỹ sẽ tăng lên và Hoa Kỳ sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì tăng trưởng dựa trên mô hình tín dụng.
Nhưng có nhiều biện pháp ảnh hưởng đơn giản hơn đối với Hoa Kỳ. Như Forbes lưu ý, Trung Quốc có thể chỉ đơn giản là cấm bán iPhone, xe hơi hoặc máy bay của Mỹ tại thị trường nội địa. Trung Quốc là thị trường lớn nhất đối với hầu hết các công ty khổng lồ của Mỹ. Theo tính toán của công ty đầu tư Cowen của Mỹ, việc cấm bán iPhone tại thị trường Trung Quốc sẽ làm giảm 26% lợi nhuận của Apple. Gần một phần tư doanh số bán hàng dân sự của Boeing đến từ Trung Quốc. Và điều đó thật đáng sợ khi tưởng tượng, như Forbes viết, điều gì sẽ xảy ra với General Motors nếu những chiếc xe của họ bị mắc kẹt tại hải quan Trung Quốc.
Thực tiễn cho thấy, nếu cần thiết, người tiêu dùng Trung Quốc sẽ có thể từ chối hàng hóa nước ngoài. Trong thời gian gia tăng mâu thuẫn lãnh thổ giữa Trung Quốc và Nhật Bản, người dân Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã tích cực ủng hộ hành động tẩy chay hàng hóa và dịch vụ của Nhật Bản. Các quán sushi trống rỗng, các cửa hàng điện tử Nhật Bản, như Sony, bị thua lỗ. Một số người Trung Quốc thậm chí còn công khai phá hủy những chiếc xe hơi do Nhật Bản sản xuất mà họ sở hữu. Sau quyết định của Hàn Quốc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD, người Trung Quốc yêu nước đã từ chối đến nước này. Do đó, lưu lượng khách du lịch từ Trung Quốc đến Hàn Quốc giảm, theo các ước tính khác nhau, 60-70%. Nếu trước đó Trung Quốc là một trong những nước đứng đầu về du lịch nội địa đến đất nước này, Hàn Quốc đã có cơ sở khi nói rằng hành động của Trung Quốc là các biện pháp trừng phạt kinh tế mạnh mẽ nhất trong lịch sử quan hệ song phương (mặc dù không ai chính thức công bố các lệnh trừng phạt này).
Bây giờ cũng vậy, ít khả năng Trung Quốc sẽ chính thức đóng cửa thị trường đối với các công ty Mỹ. Trung Quốc hoạt động theo nguyên tắc thị trường và tôn trọng lợi ích hợp pháp của các công ty, - người đứng đầu Trung tâm nghiên cứu WTO tại Đại học Kinh tế và Thương mại Quốc tế Tu Xinquan nói trong cuộc phỏng vấn với Sputnik.
“Tôi không nghĩ rằng Trung Quốc sẽ đóng cửa thị trường hoặc từ chối hàng hóa và dịch vụ của Mỹ. Trung Quốc đã nhiều lần nhấn mạnh rằng sẽ bảo vệ các khoản đầu tư và lợi ích hợp pháp của các công ty nước ngoài tại Trung Quốc. Mặc dù chúng tôi đã lập danh sách đen các công ty ngoại quốc không đáng tin cậy, nhưng biện pháp này nhằm vào quy trình cụ thể trong cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, đối với một số công ty vi phạm quy tắc và hợp đồng thị trường, chặn nguồn cung cấp linh kiện, vi phạm lợi ích hợp pháp của các công ty Trung Quốc. Có lẽ, bây giờ, FedEx sẽ có tên trong danh sách này, nhưng điều này không có nghĩa là công ty sẽ không được phép hoạt động ở Trung Quốc, đơn giản là sẽ có một số hình phạt. Và đối với các công ty như Tesla hay Apple, đầu tư vào Trung Quốc và bản thân họ phải chịu ảnh hưởng của cuộc chiến thương mại, rất có thể sẽ không có lệnh cấm tổng thể đối với việc cung cấp sản phẩm. Còn Sách Trắng chỉ đơn giản là giải thích rõ quan điểm của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại và bảo vệ Trung Quốc. Rốt cuộc, chính Mỹ cáo buộc Trung Quốc có lỗi trong việc đàm phán bị phá vỡ. Trong Sách Trắng nêu rõ rằng điều này, chính xác là chính Hoa Kỳ đã nhiều lần thay đổi quan điểm đàm phán. Cuốn sách sẽ cho thế giới thấy rằng Trung Quốc không có lỗi gây ra đổ vỡ đàm phán. Và, tất nhiên, nó vẽ ra một lằn ranh đỏ nhất định, cho thấy rõ rằng Trung Quốc không thể đồng ý với bất kỳ yêu cầu nào trong mọi trường hợp, và không thể đưa ra những yêu cầu có thể cố tình và sau đó đổ lỗi cho nước này trong việc phá vỡ các cuộc đàm phán”.
Chính quyền Trung Quốc đã mở cuộc điều tra đối với công ty vận chuyển FedEx của Mỹ, bị nghi ngờ vi phạm quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng Trung Quốc. Theo phía Trung Quốc, FedEx đã vi phạm các điều khoản giao bưu kiện cho khách hàng ở Trung Quốc, vi phạm nghiêm trọng quyền của họ, cũng như vi phạm luật pháp và các quy định quản lý việc giao hàng đến Hoa Kỳ. Những loại hình phạt nào có thể được áp dụng đối với FedEx - hiện thời chưa được thông báo. Cũng chưa biết điều gì sẽ xảy ra với các công ty khác rơi vào danh sách đen của Trung Quốc. Bộ Thương mại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa hứa sẽ thông báo điều này sau.
Nhưng ngay cả khi không có lệnh trừng phạt chính thức đối với các công ty Mỹ, danh tiếng bị tổn hại có thể gây thiệt hại không kém cho doanh nghiệp. Nhiều người Trung Quốc nổi tiếng đã tuyên bố rằng họ đang từ chối iPhone và chuyển sang dùng điện thoại thông minh Huawei. Người dùng hàng loạt của các mạng xã hội Trung Quốc tích cực ủng hộ phong trào này. Câu chuyện về một nhân viên Huawei, người có cuộc sống cá nhân đang được cải thiện nhờ cuộc chiến thương mại với Hoa Kỳ, đặc biệt phổ biến trên internet. Bạn gái của anh hứa rằng sẽ không bao giờ gây căng thẳng với anh và sẽ cố gắng tạo điều kiện thoải mái trong nhà, chỉ để không làm anh ta mất tập trung vào việc phát triển Huawei và chiến thắng Hoa Kỳ.
