Trả lời báo chí chiều 25/6, ngay sau khi Hội đồng của Liên minh châu Âu thông qua quyết định ký hai Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) và Bảo hộ đầu tư (IPA) với Việt Nam, Đại sứ-Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh Liên minh châu Âu, Vũ Anh Quang nhận định, đây là sự kiện có ý nghĩa to lớn trong quan hệ giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu.
Ông Vũ Anh Quang nhấn mạnh: “Hai Hiệp định Thương mại tự do và Bảo hộ đầu tư có ý nghĩa quan trọng đối với cả Việt Nam và EU, không chỉ về thương mại, đầu tư. Như Tổ chức thương mại thế giới (WTO) và EU đánh giá, đây là Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới, toàn diện, chất lượng cao, gắn thương mại-đầu tư với các chuẩn mực về xã hội, lao động, môi trường cũng như các mục tiêu phát triển bền vững và bao trùm.
Đây cũng là Hiệp định Thương mại-đầu tư thế hệ mới đầu tiên mà EU đạt được với một quốc gia có thu nhập trung bình. Hai Hiệp định này, sau khi được hai bên ký và phê chuẩn sẽ mang lại lợi ích to lớn cho cả Việt Nam và EU vì các sản phẩm kinh tế của hai bên không hề cạnh tranh nhau, mà trái lại, mang tính bổ sung, hỗ trợ cho nhau”.
Đại sứ Vũ Anh Quang cũng cho biết, để đi đến ký kết hai Hiệp định này, cả Việt Nam và EU đều đã rất cố gắng vận động để gỡ bỏ các rào cản pháp lý, kỹ thuật, đồng thời đẩy nhanh tốc độ thông qua tại các uỷ ban của EU. Các cuộc vận động được tiến hành tại tất cả các cấp, kể cả cấp cao nhất, tại tất cả các diễn đàn song phương và đa phương. Đồng thời, trong hơn 1 năm qua, Bộ Ngoại giao và Bộ Công thương cũng chỉ đạo các phái đoàn ngoại giao Việt Nam tại EU và các nước châu Âu giành ưu tiên cao nhất cho việc vận động EVFTA.
Phía châu Âu, đặc biệt là từ các Hiệp hội doanh nghiệp và tổ chức tư vấn, cũng vận động mạnh cho 2 Hiệp định này thông qua việc tổ chức hàng loạt các cuộc hội thảo về EVFTA cũng như đưa nhiều doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp châu Âu đang làm ăn tại Việt Nam sang trình bày về môi trường kinh doanh và đầu tư tại Việt Nam.
Tuy nhiên, là một tổ chức có 28 nước thành viên nên quy trình ký kết và thông qua các Hiệp định của EU rất phức tạp, khi các tài liệu cần phải dịch ra ngôn ngữ của tất cả các nước thành viên và phải được rà soát kỹ tại nhiều nước và nhiều Uỷ ban của khối. Các khó khăn này lại đến trong bối cảnh EU phải dồn toàn lực cho hồ sơ Brexit, đồng thời EU có đến 30 văn bản cần phải được hoàn tất để Nghị viện châu Âu thông qua trước thời điểm cuối nhiệm kỳ và trước cuộc bầu cử châu Âu tháng 5/2019. Vì các lí do đó, đến đầu tháng 6/2019, tất cả nước thành viên EU mới kết thúc việc rà soát về mặt pháp lý và ngôn ngữ các văn bản dịch của hai Hiệp định và lần lượt bật đèn xanh cho việc ký kết.
Với việc 2 Hiệp định sắp được ký, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội to lớn để mở rộng hoạt động tại một thị trường có hơn 500 triệu dân với tổng GDP lên tới 18,8 ngàn tỷ USD, chiếm 22% GDP thế giới. Sau khi ký kết vào ngày 30/6, Hiệp định Thương mại tự do (EVFTA) sẽ lập tức có hiệu lực sau khi được Quốc hội Việt Nam và Nghị viện châu Âu phê chuẩn trong khi Hiệp định bảo hộ đầu tư (IPA) sẽ cần thời gian lâu hơn, vì cần phải được Quốc hội 28 quốc gia thành viên EU phê chuẩn.
Đối với tiến trình này, Đại sứ Vũ Anh Quang nhận định: “Đại sứ quán Việt Nam, Phái đoàn Việt Nam tại EU hy vọng Nghị viện châu Âu nhiệm kỳ mới sẽ sớm ổn định các vấn đề tổ chức, nhân sự sau bầu cử để bắt đầu xem xét hai Hiệp định vào tháng 9 hoặc tháng 10/2019 và bỏ phiếu phê chuẩn vào cuối 2019 hoặc đầu 2020.
Đây không phải là một công việc dễ dàng, rất nhiều khó khăn thách thức nhưng tôi tin trong khuôn khổ đối tác hợp tác toàn diện Việt Nam-EU, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU sẽ có hiệu lực trong năm 2020 và Hiệp định Bảo hộ đầu tư cũng sẽ sớm có hiệu lực, vì lợi ích to lớn, lâu dài của cả Việt Nam và EU”.
