Liên quan tới thông tin Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính cho rằng, việc bổ nhiệm 4 cục trưởng khi đã quá tuổi (trên 55 tuổi) là vì thiếu người, PGS.TS Nguyễn Hữu Tri - Viện Đào tạo Nghiên cứu về tổ chức và hành chính nói thẳng, giải thích không đủ thuyết phục.
Theo vị chuyên gia, nói về nguyên tắc, Tổng cục ngành thuế được quản lý theo ngành dọc, việc bổ nhiệm cán bộ cần phải đứng trên tổng thể số lượng nhân sự toàn đơn vị đang có để xem xét cân nhắc.
Nếu thiếu người hoàn toàn có thể điều động từ các đơn vị khác, không nhất thiết phải bổ nhiệm lại những người đã quá tuổi.
Điều này cho thấy công tác chuẩn bị, tổ chức nhân sự của Tổng Cục thuế không tốt, bị động, không đúng quy định.
"Nói thế nào thì Tổng Cục thuế cũng phải làm đúng trước đã. Làm đúng ở đây là đúng nguyên tắc, đúng quy trình, đúng quy định. Nếu một việc làm sai sẽ kéo theo hàng loạt những việc khác cùng sai theo. Cụ thể trong trường hợp này cách xử lý của Tổng Cục thuế dễ khiến dư luận suy diễn, hiểu nhầm là có vấn đề quan hệ, chạy chọt, lợi ích trong công tác bổ nhiệm cán bộ tại đơn vị này. Đây là vấn đề gây nhức nhối, bức xúc trong dư luận thời gian qua tại nhiều cơ quan, đơn vị sự nghiệp hành chính nhà nước. Bên cạnh đó việc bổ nhiệm không đúng cũng dẫn tới những ảnh hưởng rất lớn trong công tác nội bộ, gây mất lòng tin, làm suy yếu lực lượng nhân sự nòng cốt của đơn vị", vị chuyên gia chỉ rõ.
Từ những phân tích trên, vị chuyên gia nói thẳng là không thể lấy lý do thiếu người nên bổ nhiệm cán bộ sai, quá tuổi, nhất là ở những vị trí lãnh đạo.
Hơn nữa, Chính phủ luôn có chủ trương thu hút, tạo nguồn cán bộ từ trí thức trẻ, tạo điều kiện cho cán bộ trẻ cống hiến và phát triển.
"Quan điểm của tôi là khi cần còn phải chấp nhận bỏ qua một thế hệ để tạo ra một nền tảng, đủ thời gian cho thế hệ cán bộ trẻ có cơ hội làm việc, cống hiến lâu dài hơn. Việc bổ nhiệm lại những cán bộ sắp đến tuổi nghỉ hưu hoặc đã quá tuổi nghỉ hưu là vô tình lấy đi cơ hội của những cán bộ trẻ tiềm năng, nhiệt huyết. Kéo theo đó là hàng loạt những bất cập về cơ chế, chính sách như tiền lương, tuổi hưu... tạo gánh nặng cho ngân sách", vị PGS phân tích.
Vị PGS cho rằng, với câu chuyện tại Tổng Cục thuế, việc đầu tiên là phải yêu cầu đơn vị này sửa sai, sai phải sửa cho đúng.
Từ kết luận thanh tra, Tổng Cục thuế phải có biện pháp xử lý cụ thể, minh bạch.
Riêng với những trường hợp bổ nhiệm sai, bổ nhiệm quá tuổi phải được xử lý triệt để không thể để tình trạng "trót làm sai thì giờ phải tìm cách hợp lý hóa cho đúng" được.
"Phải xử lý kiên quyết, dứt khoát, không thể tạo những tiền lệ xấu cho hiện tượng trên tiếp diễn", vị chuyên gia nhấn mạnh.
Nói thêm về công tác bổ nhiệm cán bộ, vị chuyên gia cũng thừa nhận công tác bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo còn nhiều vấn đề bất cập, PGS Nguyễn Hữu Tri cho rằng, quá trình đề bạt cán bộ lãnh đạo phải thông qua kết quả đánh giá luân chuyển cán bộ quản lý. Theo ông, đây chính là hình thức chiến lược cơ bản trong đào tạo cán bộ quản lý nhưng chưa được làm tốt tại Việt Nam. Nhất là những quy định, tiêu chuẩn đánh giá khi đề bạt, bổ nhiệm cán bộ chưa được quy định cụ thể, chi tiết vì thế trong quá trình thực hiện rất dễ bị hiểu sai, hiểu không đúng hoặc làm sai lệch, làm méo mó bản chất.
Liên quan tới vụ việc, trước đó, Thanh tra Bộ Nội vụ đã công bố kết luận thanh tra việc thực hiện các quy định trong việc bổ nhiệm công chức, viên chức lãnh đạo, quản lý tại Tổng cục Thuế - Bộ Tài chính và 17 đơn vị thuộc, trực thuộc Tổng cục Thuế giai đoạn từ ngày 1/1/2015 đến ngày 31/8/2018.
Bản kết luận thanh tra nên rõ, qua kiểm tra còn 141 công chức giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý (1 công chức thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, 140 công thực thuộc thẩm quyền bổ nhiệm của Cục trưởng Cục thuế) chưa đáp ứng một hoặc một số điều kiện, tiêu chuẩn đối với chức vụ hiện giữ như: chứng chỉ bồi dưởng quản lý nhà nước; chứng chỉ ngoại ngữ; bằng cấp lý luận chính trị...
Trong số 141 công chức không đủ tiêu chuẩn được bổ nhiệm có 4 trường hợp quá tuổi bổ nhiệm lần đầu, 8 trường hợp lãnh đạo, quản lý cấp phòng, chi cục nhưng giữ ngạch cán sự hoặc tương đương, 2 trường hợp được tiếp nhận năm 2011 - 2012 chưa thực hiện đầy đủ quy trình tuyển dụng công chức.
