Các khán giả phấn khởi có dịp thấy tận mắt toàn bộ lực lượng hùng hậu của Hải quân Nga (cả đội ngũ tàu và hàng không hải quân). Chỉ riêng trong cuộc diễu binh chính đã huy động 43 tàu chiến, 41 máy bay và hơn 4.000 quân nhân. Các sự kiện lễ hội còn diễn ra tại những căn cứ khác của các tổ hợp hải quân lớn. Sputnik giới thiệu chi tiết hơn về hoạt động độc đáo này.
Chiến thuyền khổng lồ «Poltava» mở đầu cuộc diễu hành
Diễu hành hải quân ở Nga là một truyền thống lâu đời. Lần đầu tiên có cuộc diễu hành lớn như vậy là trên sông Neva vào năm 1714, khi Saint-Petersburg còn mới được kiến thiết. Cuộc diễu hành tôn vinh chiến thắng trong trận đánh ở Mũi Gangut, nơi hạm đội Nga non trẻ đã đánh thắng quân Thụy Điển - một trong những hạm đội hùng mạnh nhất châu Âu đương thời.
Truyền thống xưa được hồi sinh chỉ vài năm trước, năm 2016. Là dấu hiệu biểu tượng cho tính liên tục của truyền thống hạm đội, trong phần đầu của cuộc diễu binh ngày 28 tháng 7 năm 2019, trên sóng nước Neva sừng sững một chiếc thuyền buồm thực sự của thế kỷ 18. Đây là bản sao chính xác nhất của chiến thuyền Poltava từng tham gia trận Gangut vẻ vang, con tàu được xây dựng vào năm 1712 theo dự án với sự tham gia trực tiếp của Sa hoàng đế Piotr Đại đế - nhà cải cách vĩ đại, «cha đẻ» tạo lập hạm đội Nga. Bản sao của «Poltava» được hoàn thành qua những năm 2013-2018, theo các bản vẽ cũ, công nghệ và vật liệu giống hệt thời kỳ đó. Chiến thuyền có một giàn buồm hoàn chỉnh, trang bị đủ pháo (54 khẩu thần công) và có khả năng dong khơi.
«Tất cả những lá cờ đều thăm chúng tôi»
Lướt trên Neva, theo sau chiến thuyền lịch sử «Poltava» là dòng tàu nổi hiện đại nhất của Nga: các tàu tên lửa cỡ nhỏ «Mytishi» (đề án «Karakurt») và Serpukhov (đề án «Buyan-M»), tàu hộ tống «Gremyashy», khu trục hạm «Đô đốc Kasatonov», cũng như chiếc tàu ngầm diesel-điện mới thế hệ thứ 4 «Kronstadt». Tàu ngầm này dư sức lặn xuống độ sâu 300 mét và hành tiến ngầm với tốc độ 21 hải lý. Vũ khí tấn công chính của tàu ngầm là tên lửa hành trình «Kalibr».
Trong phần năng động của cuộc diễu hành thu hút sự tham gia của nhiều tàu từ các vùng biển gần. Cách không xa khán đài dọc theo bờ kè «Admiralteisky» diễu ngang nhiều tàu tuần tra và ca-nô chống biệt kích, các tàu kéo, tàu đổ bộ cỡ nhỏ, tàu tên lửa loại «Molniya», cũng như tàu chống ngầm «Severomorsk». Tiếp nối cuộc diễu hành của những con tàu, trên bầu trời sông Neva là phần trình diễn của hàng không hải quân: trực thăng chống ngầm Ka-27/29/31, máy bay phát hiện radar tầm xa A-50 nâng cấp (AWACS Nga), hệ thống phát hiện và điều khiển radar máy bay máy bay trinh sát tầm xa của Nga, máy bay trinh sát tầm xa Tu-142, tiêm kích Su-33 và MiG-29K cùng cường kích Su-25M của Hải quân.
Từ trên khán đài, các đại diện hải quân một số nước đối tác của Nga về hợp tác kỹ thuật-quân sự (hiện tại và tiềm năng) có thể thấy sự hùng dũng và sức mạnh của hạm đội Nga hôm nay. Trong số các quan khách có phái đoàn Hải quân Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam và hàng loạt nước khác thành viên ASEAN.
Các con tàu của khu vực đại dương, khiến cả dòng Neva tràn nước cũng trở nên chật chội, đã xếp đội ngũ diễu hành ở Kronstadt, trong vùng nước của vịnh Phần Lan. Chiến hạm dẫn đầu trong phần Kronstadt của Diễu hành Hải quân Chính là tàu tuần dương tên lửa «Đô đốc Ustinov» của Hạm đội phương Bắc (đề án 1164 «Atlant», số hiệu 055), gần đây được đại tu và tái trang bị. Tàu tuần dương với mức choán nước 11.200 tấn có khả năng đạt vận tốc hành tiến tới 30 hải lý. Cùng với tàu nổi và tàu ngầm Nga, trong đội hình diễu hành có cả những con tàu của các đồng nghiệp nước ngoài:
1. Tàu khu trục «Tây An» của Hạm đội Đông thuộc Hải quân CHND Trung Hoa.
Loại 052C. Lượng giãn nước gần 7.000 tấn. Là con tàu thứ sáu của loạt, số hiệu 153, gia nhập thành phần hạm đội vào tháng 2 năm 2015. Thuỷ thủ đoàn - 280 người.
2. Tàu khu trục của hạm đội phía Tây thuộc Hải quân Ấn Độ Tarkash, đề án 11356 «Talwar». Dự án 11356 Talwar (Kiếm).
Lượng choán nước – 4.000 tấn. Là con tàu thứ năm trong số sáu chiếc, được thiết kế và chế tạo ở Nga theo đơn đặt hàng của Ấn Độ, số hiệu F50. Được đưa vào thành phần hạm đội tháng 11 năm 2012. Thuỷ thủ đoàn - 220 người. Loại vũ khí tấn công chính của tàu là tên lửa chống hạm BrahMos PJ-10, là sáng chế chung Nga-Ấn.
Những cuộc diễu hành tôn vinh Ngày Hải quân Nga cũng được tiến hành tại các căn cứ của Hạm đội Thái Bình Dương - Vladivostok và Petropavlovsk-Kamchatsky. Ở Vladivostok, tham gia cấu trúc diễu hành có các vị khách nước ngoài, đó là tàu chiến của các nước ASEAN.
Chẳng hạn, ngay từ ngày 25 tháng 7, tàu hộ vệ tên lửa «Quang Trung» của Hải quân Việt Nam (số hiệu 016) đã vượt hành trình hơn 2.300 hải lý từ quân cảng Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa đến thành phố Vladivostok đến thủ phủ vùng Primorye của Nga – đây một trong những chiếc «Gepard 3.9», được đóng theo đơn đặt hàng của Việt Nam tại Nhà máy đóng tàu Gorky Zelenodolsk và được đưa vào biên chế Lữ đoàn 162, Hải quân Việt Nam hồi tháng 2 năm 2018. Vũ khí chính của 016 Quang Trung là 8 tên lửa chống hạm 3M24E với tầm bắn 130 km, một pháo hải quân AK-176MA cỡ nòng 76,2 mm, một tổ hợp pháo - tên lửa phòng không Palma, hai pháo phòng thủ cực gần AK-630M cùng 4 ống phóng ngư lôi cỡ 533 mm. Trực thăng Ka-28 được sử dụng để tăng khả năng phát hiện, tiêu diệt tàu ngầm đối phương. Đây là lần đầu tiên tàu chiến của Hải quân Việt Nam thăm Nga, cũng như tham gia duyệt binh.
Thành viên nước ngoài thứ hai tham gia cuộc diễu hành là tàu đổ bộ «Davao del Sur» của Hải quân Philippines (loại «Tarlak», số hiệu 602), được chế tạo tại Indonesia và gia nhập hạm đội vào tháng 5 năm 2017.
Ngày hội ở «quê gốc thuỷ tổ của hạm đội Nga»
Sự kiện lễ hội diễn ra trong ngày 28 tháng 7 ở cả những căn cứ khác của các đội tàu lớn: Baltiysk (Hạm đội Baltic), Sevastopol và (Hạm đội Biển Đen), Severomorsk (Hạm đội phương Bắc), Astrakhan (Hải đội Caspian), tại cảng Tartus của Syria, căn cứ của Hải quân Nga ở Địa Trung Hải. Tổng cộng trog Ngày Hải quân đã có sự tham gia của hơn 15.000 thủy thủ, 212 tàu thuộc nhiều lớp khác nhau, 81 đơn vị kỹ thuật hàng không máy bay, 118 đơn vị thiết bị chiến đấu của thủy quân lục chiến và lực lượng phòng thủ bờ biển.
Ngày Hải quân theo truyền thống còn được tổ chức tại thị trấn nhỏ Pereslavl-Zalessky (vùng Yaroslavl, Trung tâm phần châu Âu của LB Nga). Ở đây không có biển mà chỉ có hồ lớn Plescheevo. Chính trên bờ hồ này, Sa hoàng Piotr thời ấy còn là một thiếu niên đã lập ra đội tàu đầu tiên của riêng mình. Trên bờ cao của hồ có Viện Bảo tàng lưu giữ chiếc thuyền Fortuna do Piotr tự chế tạo và Sa hoàng gọi chiếc thuyền này là «Thuỷ tổ của Hải quân Nga».
