Trao đổi với VietNamNet, TS Lê Thanh Hải, Viện trưởng Viện Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế cho biết, mới đây các chuyên gia đầu ngành của Bộ Y tế và một số luật sư đã cùng ngồi lại, phân tích toàn bộ vụ tai biến chạy thận tại BV đa khoa Hoà Bình khiến 8 nạn nhân tử vong. Đây là vụ án liên quan trực tiếp đến BS Hoàng Công Lương.
TS Hải cho biết, trước đây Bộ Y tế đã có công văn mật 41 gửi Thủ tướng về một số nội dung khoa học cần được các cơ quan tố tụng làm rõ trong quá trình điều tra, xét xử sau khi nghiên cứu kết luận điều tra và cáo trạng của VKSND tỉnh Hoà Bình.
Mới đây khi được tiếp cận với ghi âm lời khai của bị cáo Bùi Mạnh Quốc, Bộ Y tế thấy có nhiều tình tiết cần phải làm rõ thêm, đặc biệt là nguyên nhân khoa học khiến 8 nạn nhân tử vong.
Sau khi phân tích kĩ, các nhà khoa học y tế, hóa học, trang thiết bị y tế nhận định, nguyên nhân khiến 8 nạn nhân tử vong không phải do tồn dư hoá chất HF trong quá trình làm sạch hệ thống mà do hệ thống RO1 hỏng 3 van nước, đã nối thẳng nguồn nước ô nhiễm từ hệ thống lọc thô chưa qua màng lọc RO của hệ thống RO1 vào tank RO2 cho máy chạy thận nhân tạo.
Ông Hải cho biết, Viện Trang thiết bị công trình y tế đã vẽ lại bản vẽ của toàn bộ hệ thống xử lý nước RO1, RO2 và các nhà khoa học về Trang thiết bị y tế đã phân tích cẩn trọng, tỉ mỉ, khách quan khoa học chỉ rõ 3 van theo kết luận điều tra (K1; K2; K3) thuộc hệ thống RO1 bị hỏng đồng thời trên cùng một con đường là việc rất hy hữu.
Ông Hải phân tích, do sử dụng gần 10 năm, nhiều lần sục rửa, bảo trì bằng hoá chất trước đây đã làm cho quá trình hỏng 3 van diễn ra từ từ, gây rò rỉ nước sinh hoạt thành phố qua 2 cột lọc đầu của RO1 vào tank chứa nước thành phẩm RO2 dùng cho các máy thận.
BS Hoàng Công Lương có thể đã nhận thấy một số biểu hiện lâm sàng bất thường trên bệnh nhân trong quá trình chạy thận trước đây, từ đó đã yêu cầu bảo trì hệ thống nước. Tuy nhiên việc không ngờ là hư hỏng từ hệ thống RO1 đã gây ô nhiễm trực tiếp vào vòng tuần hoàn cho chạy thận nhân tạo.
Có hai căn cứ chứng minh không còn tồn dư HF trong tank RO2:
Thứ nhất, Bùi Mạnh Quốc dùng axit HF và HCL để vệ sinh cột I nox chứa màng lọc, các đầu bịt cột lọc RO2, sau đó dùng bơm cao áp để đẩy sạch 2 loại hóa chất này ra đường thải nên không thể làm tồn dư hoá chất.
Thứ hai, Bùi Mạnh Quốc khai đã xả đáy bồn RO2, đồng nghĩa tank RO2 không còn nước nên việc kết luận tồn dư hoá chất và con đường ô nhiễm như trong kết luận điều tra và cáo trạng là không phù hợp, trái với thực tiễn và không không có cơ sở khoa học.
Thêm nữa, Quốc dùng hỗn hợp HCL và HF để lau chùi 2 màng lọc nhưng kết luận điều tra và cáo trạng chỉ kết luận tồn dư HF. Vậy HCL đi đâu?
Về độc học, với liều tồn dư F- lớn gấp 245 – 287 tiêu chuẩn cho phép, các bệnh nhân sẽ bị ngộ độc Florua cấp tính phải có triệu chứng điển hình là rung thất, bệnh nhân mất tuần hoàn và tử vong rất nhanh chứ không thể tới 1h20’ sau khi chạy máy lọc thận. Tuy nhiên, không thấy bất kỳ bệnh nhân nào được ghi có biểu hiện rung thất – triệu chứng điển hình của ngộ độc Florua cấp tính.
Đáng tiếc, cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Hòa Bình đã cho tiêu hủy toàn bộ hệ thống RO1 và RO2 là vật chứng quan trọng nhất của vụ án khi chưa thực nghiệm hiện trường đầy đủ, khách quan, khoa học.
Do đó, ông Hải đề nghị cơ quan cảnh sát điều tra phục dựng toàn bộ hiện trường và điều tra thực nghiệm lại với sự chứng kiến, phối hợp của các nhà khoa học trong y tế để tìm ra nguyên nhân khoa học khiến 8 bệnh nhân tử vong. Điều này sẽ giúp ngành y tế trong nước kiểm soát rủi ro và nâng cao chất lượng kỹ thuật chạy thận nhân tạo và đóng góp cho y tế thế giới bài học kiểm soát rủi ro đắt giá.
Theo ông Hải, dù hệ thống RO1, RO2 đã bị tiêu hủy nhưng các chuyên gia về trang thiết bị y tế hoàn toàn có thể phục dựng lại hiện trường và tổ chức thực nghiệm khoa học cần thiết.
Được biết, công văn báo cáo Thủ tướng đã hoàn tất, đang chờ lãnh đạo Bộ phê duyệt và bản kháng nghị Giám đốc thẩm toàn bộ vụ án sẽ được gửi đi trong tuần tới.
Trước đó tại phiên phúc thẩm ngày 19/6 vừa qua, TAND tỉnh Hoà Bình đã tuyên án Hoàng Công Lương 30 tháng tù giam với tội danh vô ý làm chết người.
Vụ chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình
Sáng 29/5/2017, 18 bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo tại Bệnh viện Đa khoa Hòa Bình thì có dấu hiệu bất thường, 9 người lần lượt tử vong. Công an xác định nguyên nhân là nguồn nước chạy thận không đảm bảo.
Nhà chức trách cáo buộc, với trách nhiệm được giao, bác sĩ Hoàng Công Lương phải biết nước lọc máu có đảm bảo chất lượng theo quy trình hay không. Nhưng bác sĩ Lương không kiểm tra hệ thống nước mà đã ra y lệnh điều trị cho bệnh nhân dẫn đến tai biến nên bị truy tố về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Sáng 19/6, TAND tỉnh Hòa Bình tuyên án phúc thẩm, tuyên phạt Hoàng Công Lương 30 tháng tù về tội Vô ý làm chết người, được trừ 14 ngày tạm giam.
Vào đầu tháng 8 Bộ Y tế tìm ra chứng cứ mới trong vụ tai biến chạy thận khiến bệnh nhân tử vong.
Tiến sĩ Lê Thanh Hải, Viện trưởng Viện Trang thiết bị và Công trình y tế (TTB-CTYT), Bộ Y tế - đại diện nhóm các nhà khoa học về trang thiết bị y tế, vừa cho biết hiện nay nguyên nhân cái chết của 8 nạn nhân trong vụ tai biến chạy thận ở Hoà Bình vẫn là một dấu hỏi lớn cần được làm rõ. "Nếu là ngộ độc, thì toàn bộ các bệnh nhân cùng bị ngộ độc chứ không thể chỉ có 8 người bị chết. Trong đó có 1 nạn nhân chết nhưng khi khám nghiệm có tỉ lệ HF là 0,02, trong khi ngưỡng 0,05 vẫn an toàn, chứng tỏ tử vong do nguyên nhân khác"- ông Hải băn khoăn.
