Nhiều du khách đến đó vì tò mò, những người khác muốn trải nghiệm cảm giác hồi hộp và đăng tải trên trang Instagram những bức ảnh sống động. Những chuyến du ngoạn như vậy có nguy hiểm không? Liệu có nên hợp pháp hóa tour du lịch Chernobyl? Trong cuộc phỏng vấn của Sputnik, các nhà khoa học từ Trung tâm vật lý sinh học y khoa mang tên Burnazyan (FMBC) trả lời những câu hỏi này.
“Nếu khách du lịch tuân theo nghiêm ngặt các quy tắc tham quan khu vực loại trừ Chernobyl thì không có gì mạo hiểm. Từ quan điểm phơi nhiễm phóng xạ, người tham gia chuyến tham quan này sẽ hấp thụ liều lượng phóng xạ nhỏ sánh được với việc chụp X quang một lần hoặc với chuyến bay dài từ Matxcơva đến Vladivostok”, - bà Natalya Shandala, Phó Tổng Giám đốc phụ trách dự án khoa học và công nghệ y sinh của FMBC giải thích.
Tuy nhiên, bà nhấn mạnh, ở Chernobyl khách du lịch phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc tham quan khu vực loại trừ, hiện diện ở đó chỉ trong một thời gian nhất định và chỉ trên các tuyến đường được thiết lập đặc biệt ở những nơi an toàn bức xạ, vì ở khu vực này vẫn còn những nơi bị nhiễm phóng xạ.
Sau vụ tai nạn, các nhà khoa học thường xuyên đo mức độ phóng xạ trong đất, cây cối, thực vật và sinh vật sống trên lãnh thổ gần nhà máy điện hạt nhân Chernobyl và trong các khu vực tiếp giáp với khu vực loại trừ. Theo báo cáo của Viện nghiên cứu X quang nông nghiệp Ukraina, không còn nguy cơ ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, ở một số nơi, đất bị ô nhiễm có thể gây ra mối đe dọa cho sức khỏe con người.
Chuyên gia về an toàn bức xạ Vladimir Klochkov của Trung tâm FMBC nói rằng, sự xuất hiện của các tour du lịch có tổ chức trong khu vực nhà máy điện hạt nhân Chernobyl sẽ giúp kiểm soát tình hình để chống lại dòng du khách bất hợp pháp.
“Một trong những nhiệm vụ chính mà các nhà tổ chức tour du lịch nên giải quyết là giám sát liều lượng phóng xạ. Mỗi khách du lịch phải được cấp máy đo độ phóng xạ riêng, phải đi qua trạm kiểm soát quần áo, giày dép và da khi rời khỏi khu vực loại trừ. Trong mọi trường hợp, khách du lịch không được phép mang ra những “món quà lưu niệm” ở dạng bu lông, đai ốc, quả đá nhỏ và những thứ khác có thể gây nguy hiểm. Với các tour du lịch hợp pháp, tất cả điều này có thể được kiểm soát rất dễ. Với khách du lịch bất hợp pháp, bất cứ điều gì cũng có thể được đưa ra khỏi khu vực loại trừ”.
Theo ông Klochkov, mối nguy hiểm lớn hơn nhiều đối với du khách đến khu vực này không phải là yếu tố bức xạ mà các cấu trúc vẫn còn lại ở đó mà không được sửa chữa trong hơn 30 năm. Do đó, có nguy cơ rơi xuống hố giếng thang máy, rơi từ cầu thang hoặc ban công không có hàng rào. Khi tổ chức các tour du lịch đến khu vực loại trừ Chernobyl, mọi rủi ro nên được lường trước, chuyên gia Klochkov lưu ý. Ông nói thêm rằng, đây là quyết định của một quốc gia khác, do đó, "chúng tôi ở Nga có thể chỉ trích nhưng không thể bác bỏ quyết định này".