Yêu cầu báo cáo khắc phục hậu quả trước 16h ngày 9/9
Ngày 8/9/2019, Thiếu tướng Lê Mạnh Tiến – Phó chánh văn phòng Ủy ban Ứng phó với sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, Cục Cứu họ cứu nạn (Bộ Quốc phòng) xác nhận đơn vị dã gửi công văn hỏa tốc đến Ban chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn TP. Hà Nội đề nghị đơn vị này báo cáo công tác tổ chức, chỉ đạo ứng phó, khắc phục hậu quả sự cố cháy công ty rạng Đông xảy ra từ ngày 28/8.
Công văn hỏa tốc nhấn mạnh Hà Nội phải gửi báo cáo đến Văn phòng Ủy ban ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, Cục Cứu hộ cứu nạn trước 16h chiều ngày 9/9.
Trong đó, yêu cầu Ban Chỉ huy phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn TP. Hà Nội tham mưu cho UBND Hà Nội, đề nghị Bộ Quốc phòng phối hợp với các lực lượng chức năng, nhanh chóng xử lý môi trường, đảm bảo sức khỏe cộng đồng trên địa bàn quận Thanh Xuân và các khu vực lân cận.
Ngày 5/9 vừa qua, Bộ Tư lệnh Hóa học đã cử lực lượng chuyên trách xuống hiện trường lấy mẫu về phân tích nồng độ ô nhiễm hóa chất do cháy khu vực nhà kho, xưởng của Công ty Rạng Đông.
Các chuyên gia, cán bộ Viện Hóa học Môi trường quân sự (Binh chủng Hóa học) đã lấy 23 mẫu gồm 7 mẫu bùn và trầm tích, 5 mẫu đất, 2 mẫu vữa thường và 1 mẫu bột vữa huỳnh quang, 3 mẫu bóng đèn vỡ từ đám cháy ở Công ty Rạng Đông đưa về tiến hành phân tích tại phòng thí nghiệm.
Dựa trên kết quả phân tích, Bộ Tư lệnh Hóa học sẽ xây dựng phương án thu gom, xử lý các vật tư hóa chất, tiêu độc khử trùng ở khu vực bị cháy của Công ty Rạng Đông để thông qua các cơ quan chức năng. Sau khi thống nhất các phương án thông qua, Bộ Tư lệnh cử các lực lượng chuyên trách cùng các trang thiết bị khí tài chuyên dụng tiến hành xử lý để môi trường trở lại an toàn tuyệt đối cho công ty và người dân.
Thượng tá Đậu Xuân Hoài, Phó Viện trưởng Viện Hóa học Môi trường quân sự (Binh chủng Hóa học) khẳng định đơn vị đã có kết quả phân tích các mẫu vật lấy từ đám cháy ở Công ty cổ phần Bóng đèn, Phích nước Rạng Đông.
“Chúng tôi đã báo cáo trực tiếp kết quả này lên trên. Tuy nhiên, thông tin này chúng tôi không được công bố”, PLO dẫn lời Thượng tá cho hay.
Theo thông tin mà Phó Viện trưởng Viện Hóa học Môi trường quân sự (Binh chủng Hóa học) chia sẻ, hiện đơn vị đã xây dựng phương án sơ bộ để triển khai việc tẩy độc tại khu vực xảy ra đám cháy. Tuy nhiên, phía Viện sẽ phải khảo sát thực tế trước khi triển khai. Hiện vẫn chưa tiếp cận được hiện trường do đang bị phong tỏa.
Hà Nội công bố kết quả quan trắc quanh Rạng Đông
Chi cục bảo vệ môi trường, thuộc Sở TN&MT Hà Nội đã yêu cầu các đơn vị quan trắc lấy mẫu phân tích môi trường trong vòng bán kính 500m tính từ hiện trường vụ cháy.
“Kết quả quan trắc do cơ quan này công bố cho thấy gần 10 ngày sau vụ cháy, chỉ có duy nhất chỉ số hàm lượng hữu cơ trong nước COD tại hố ga trước cửa tổ phục vụ và chăm sóc khách hàng của Công ty Rạng Đông là 821mg/l (vượt 5,47 lần so với quy chuẩn). Ngoài ra, tất cả các thông số khác, bao gồm cả nồng độ thủy ngân tại 5 vị trí (là điểm xả cuối trong nhà máy và một số hố ga thoát nước lân cận) đều nằm trong giới hạn cho phép”, báo cáo của chi cục cho biết.
Theo đó, Chi cục bảo vệ môi trường, thuộc Sở TN&MT Hà Nội đã lấy mẫu không khí tại 6 vị trí lân cận khu vực xảy ra vụ cháy, trong đó có điểm giáp cổng giữa sân Trường tiểu học Hạ Đình. Kết quả phân tích thu được đều khẳng định các thông số như vi khí hậu, chì, kẽm đều trong giới hạn cho phép, không phát hiện thủy ngân trong vòng trung bình 24h.
Phía đại diện Chi cục khẳng định, kết quả quan trắc này đều được so sánh và đánh giá dựa trên Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về chất lượng không khí và Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia về một số chất độc hại trong không khí.
Tuy nhiên, Chi cục bảo vệ môi trường khẳng định, một số chỉ tiêu như SO2, benzen, bụi tại một số vị trí xung quanh vẫn vượt chuẩn kỹ thuật Việt nam nhất là vị trí giáp cổng Công ty Động lực. Qua kiểm tra cho thấy, công ty Rạng Đông đã thực hiện nhiều biện pháp cụ thể để hạn chế thủy ngân trong khu vực cháy bay hơi ra môi trường không khí xung quanh khi có nhiệt độ cao. Ngoài ra, công ty này đã thuê đơn vị tiến hành hút bùn và nước thải tại toàn bộ các hố ga xung quanh nhà máy.
Rạng Đông thừa nhận sử dụng thủy ngân lỏng sản xuất bóng đèn
Ngày 8/9, Tổng Cục Môi trường thuộc Bộ Tài nguyên Môi trường cho biết, phải qua đấu tranh, Công ty Cổ phần Bóng đèn, Phích nước Rạng Đông mới chịu thừa nhận 480.000 bóng đèn huỳnh quang bị cháy có sử dụng thủy ngân lỏng, không phải hợp chất amalgam như đã báo cáo trước đây. Hầu hết thủy ngân trong các bóng đèn cũng đã phát tán ra môi trường cùng với khói và khí thải của đám cháy.
Căn cứ vào kết quả xét nghiệm môi trường thực tế và từ những lời khai mới đây của công ty Rạng Đông, phía Tổng Cục môi trường ước tính, lượng thủy ngân phát tán ra vượt quy chuẩn Việt Nam là 1,02 lần (giá trị đo trung bình 24h).
Tính theo các tiêu chuẩn quốc tế của tổ chức y tế thế giới WHO và Cơ quan Đặc trách về các chất độc hại, cũng như theo dõi bệnh tật của Mỹ thì hàm lượng thủy ngân tại đây đã vượt ngưỡng cho phép 1.532 lần.
Trong khi đó các mẫu không khí cách địa điểm vụ cháy 200, 300, 500m đều cho kết quả trong ngưỡng an toàn cho phép.
Theo Tổng cục môi trường, trong quá trình cháy, hầu hết lượng thủy ngân trong các bóng đèn đã phát tán ra môi trường cùng với khói và khí thải đám cháy.
Các chuyên gia nhận xét, thủy ngân có thể theo gió vào không khí, khói thải có thể phát tán trong phạm vi lên tới bán kính khoảng 1,5km tính từ tâm vụ cháy. Phạm vi ô nhiễm 200m tính từ tường rào của công ty và theo hướng gió có thể ảnh hưởng đến khoảng cách 500m.
Dân sống trong bán kính 500m từ Công ty Rạng Đông cần đi khám sức khỏe
Theo khuyến cáo của Tổng Cục môi trường và các chuyên gia, các nhà khoa học, thủy ngân có đặc tính tồn tại ở dạng lỏng, không tan trong nước, rất nặng và dễ sa lắng, dễ bốc hơi ngay cả ở nhiệt độ thường và có thể còn đọng lại trên mái nhà, cây cối, trên các bề mặt, vật dụng lưu chứa hở nên có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường trở lại.
Chính vì vậy, Tổng Cục Môi trường đã có khuyến cáo người dân trong vòng bán kính 500m tính từ hàng rào công ty cần thực hiện đầy đủ các biện pháp như phun rửa mái nhà, tẩy rửa tường, sàn nhà và các đồ gia dụng, vệ sinh cá nhân theo khuyến cáo của cơ quan chức năng và thau rửa các bể chứa nước hở.
“Đối với người dân sống trong bán kính 200m tính từ hàng rào công ty, cần đi khám sức khỏe định kỳ. Người dân trong bán kính từ 200m – 500m tính từ hàng rào công ty cần đi khám khi có dấu hiệu ngộ độc thủy ngân”, Tổng Cục môi trường đề nghị.
Bộ Tài nguyên Môi trường yêu cầu công ty Rạng Đông khẩn trương cô lập khu vực bị cháy, che chắn mái tôn, phủ bạt tại khu vực bị cháy để tránh nước mưa và ngăn hơi thủy ngân tiếp tục phát tán ra môi trường. Các hóa chất còn tàn dư sau vụ cháy, cần thu gom, lưu giữ tạm thời trong container chờ xử lý.
Chủ tịch Nguyễn Đức Chung khẳng định “dân không bức xúc gì”
Chủ tịch UBND Hà Nội lên tiếng trước nhiều ý kiến trái chiều về công tác xử lý hậu quả vụ cháy ở công ty Rạng Đông, đặc biệt là cảnh báo nhiễm độc thủy ngân đối với người dân. Chủ tịch Chung nhấn mạnh hiện nay, tất cả mọi việc, quan trọng nhất là chờ cơ quan giám định của công an sớm công bố kết quả. Sau đó, TP sẽ cử các đơn vị xử lý ô nhiễm môi trường thu gom, xử lý toàn bộ hóa chất ở công ty Rạng Đông. Sau khi chuyển hết hóa chất đi rồi thì mới tiến hành xét nghiệm tẩy rửa nền nhà máy và xung quanh nhà máy.
Ông Chung khẳng định: “Các công việc này đang triển khai tích cực rồi!”
Theo đó, lãnh đạo chính quyền TP.Hà Nội đã mời người dân trong khu vực bị ảnh hưởng bởi vụ cháy lên tham dự cuộc họp ở UBND thành phố vừa qua. Ở đó, dân được phát biểu bày tỏ ý kiến nguyện vọng.
Sau cuộc họp, ông Chung có hỏi người dân và người dân khẳng định “không có bức xúc gì”.
Trả lời về vấn đề TP.Hà Nội có thờ ơ với sức khỏe người dân, ông Chung nhấn mạnh:
“TP. Hà Nội không thờ ơ với sức khỏe người dân. Thành phố đã có công văn gửi Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đề nghị Viện tham gia giám định môi trường độc lập để đưa ra các giải pháp, xây dựng quy trình xử lý ô nhiễm”, Zing trích lời ông Nguyễn Đức Chung khẳng định..
Chủ tịch Hà Nội nhắc lại nguyên tắc và phương châm, 4 tại chỗ, 3 thành công khi vụ cháy xảy ra.
“Phương châm chữa cháy “4 tại chỗ”đã được thành phố chỉ đạo và thực hiện rất tốt. Theo đó, người dân, nhà máy, các lực lượng chuyên nghiệp và chính quyền địa phương đã vào cuộc”, lãnh đạo Hà Nội bổ sung.
“3 thành công” mà Chủ tịch UBND Hà Nội nói đến chính là: Thứ nhất là không để xảy ra thiệt hại về người; hai là không để xảy ra cháy lan sang người dân và các doanh nghiệp xung quanh; ba là không để cháy kho đựng nguyên liệu hóa chất.
Vị lãnh đạo này còn khẳng định rất may đã khống chế được đám cháy, nếu để cháy lan sang cửa hàng gas bên cạnh và gây nổ thì thiệt hại sẽ còn khủng khiếp hơn.
Về quá trình xử lý vụ cháy, Chủ tịch Hà Nội khẳng định dù đây là thẩm quyền của thành phố, nhưng tất cả phải bình tĩnh, không thể nào xử lý ngay được.
“Tôi cũng đã giao cơ quan điều tra khẩn trương điều tra làm rõ nguồn gốc, xuất xứ, quy trình bảo quản và làm rõ quy trình sản xuất của Công ty Rạng Đông, làm rõ số lượng hóa chất đưa vào sản xuất và thành phẩm là bao nhiêu, bị cháy bao nhiêu, trong kho còn bao nhiêu để công bố công khai”, ông Nguyễn Đức Chung cho biết và cam kết cơ quan điều tra sẽ làm việc thật khách quan.
Về nhiệm vụ cảnh báo người dân sau vụ cháy, ông Nguyễn Đức Chung cũng quả quyết thành phố và quận Thanh Xuân “đã làm rất kịp thời”.
Ông lý giải sau vụ cháy, các đơn vị chức năng của thành phố đã công khai tác hại xấu, những ảnh hưởng có thể đến sức khỏe người dân, cũng như triển khai nhiều biện pháp để cảnh báo người dân và xét nghiệm hiện trường.
“Một ngày sau vụ cháy hiện trường mới nguội thì 2 ngày sau TP đã triển khai ngay”, ông Chung khẳng định.
