Cựu Thứ trưởng Lê Bạch Hồng mong HĐXX xem xét
Sau 4 ngày xét xử vụ án “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” liên quan cựu Thứ trưởng Bộ Lao Động, Thương binh và Xã hội Lê Bạch Hồng cùng 5 đồng phạm, HĐXX Tòa án nhân dân TP.Hà Nội cho phép các bị cáo nói lời sau cùng trước khi tuyên án vào ngày thứ Tư, 25/9 tới đây.
Liên quan đến vụ án này, cơ quan điều tra đã truy tố 5 bị cáo: Lê Bạch Hồng (cựu Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội), Nguyễn Huy Ban (Cựu Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam), Trần Tiến Vỹ (cựu Trưởng phòng kế hoạch- tổng hợp), Hoàng Hà (cựu Trưởng phòng kế hoạch- tổng hợp, Ban Kế hoạch-Tài chính) và Nguyễn Phước Tường (cựu Trưởng Ban Kế hoạch- Tài chính). Các bị cáo này bị xét xử về tội “Cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Ngoài ra, bị cáo Trần Thị Thanh Thủy (chuyên viên phòng kế hoạch- tổng hợp, Ban Kế hoạch- Tài chính, Bảo hiểm xã hội Việt Nam) bị xét xử liên quan đến tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Đại diện VKS đề nghị tuyên phạt bị cáo Lê Bạch Hồng 8-9 năm tù vì tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”. Riêng Cựu Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam Nguyễn Huy Ban bị đề nghị mức án cao nhất, từ 15-16 năm tù.
Khi được HĐXX cho phép nói lời sau cùng, ông Lê Bạch Hồng cho hay: “Sự việc xảy ra, bị cáo có phần trách nhiệm nhưng không cố ý làm thất thoát của Nhà nước. Bị cáo Hồng nghĩ việc Agribank là đối tác lâu năm với Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã đứng ra bảo lãnh, nên việc cho vay vẫn có khả năng sinh lời tốt, tránh để tồn đọng vốn Nhà nước. Sự việc xảy ra ngoài ý muốn của bị cáo, mong HĐXX xem xét nhiều mặt để đưa ra phán quyết công tâm nhất”, VOV dẫn lời cựu Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và xã hội khẳng định.
Ông Nguyễn Huy Ban không phục bản luận tội của Viện Kiểm sát
Bày tỏ sự không đồng tình đối với bản cáo trạng luận tội cũng như đề xuất 15-16 năm tù của Viện Kiểm sát, ông Nguyễn Huy Ban (cựu Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam) mong muốn HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo.
Trước đó, trong phiên xử ngày 20 và 21/9, Viện Kiểm sát nhân dân Hà Nội cáo buộc hai cựu Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội đã cố ý làm trái, gây thất thoát 1.700 tủ đồng. Thậm chí, theo VKS “đến học sinh cấp 2 cũng phân được được công ty tàu chính và ngân hàng”.
Trong phần bào chữa, luật sư các bị cáo Hồng và Ban đều nêu quan điểm khẳng định việc cho ALC II vay vốn không bị pháp luật cấm, “không thể buộc người khác biết điều không biết”.
Luật sư bào chữa cho ông Lê Bạch Hồng khẳng định, thân chủ mình là người xốc vác “luôn nghĩ về công việc nên không thể ngồi im”, còn người bảo vệ quyền lợi trước pháp luật cho ông Nguyễn Phước Tường lại cho rằng, thân chủ mình chỉ căn cứ vào số tiền nhãn rỗi mà Bảo hiểm xã hội đang có, cùng với việc những người tiền nhiệm đã làm trước đó nên có tờ trình chỉ đạo ALC II vay vốn.
Tuy nhiên, VKS đã viện dẫn Điều 96 và 97 Luật bảo hiểm cho rawnfgg, pháp luật quy định rõ về nguyên tắc đầu tư và hình thức đầu tư nguồn vốn từ Quỹ bảo hiểm. “Đầu tư chứ không phải cho vay và không có một dòng nào quy định cho công ty, doanh nghiệp vay vốn”. Ngoài ra, đại diện VKS khẳng định, quy định của pháp luật quá rõ ràng, không cho phép mà vẫn thực hiện cho vay trái phép. Cán bộ công chức phải là những người đảm bảo tuân thủ theo pháp luật.
Bên cạnh đó, VKS cho biết, tại thời điểm BHXH cho ALC II vay tiền, doanh nghiệp này đã “nợ đầm đìa” cả 12.000 tỷ đồng. Khi ALC II phá sản, có đến gần 1.000 chủ nợ của công ty này. Vì vậy, theo đại diện VKS thì các bị cáo phải chịu trách nhiệm khi đã không xem xét tình hình tài chính của doanh nghiệp, trước khi cho vay sai quy định.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho vay sai quy định như thế nào?
Theo cáo trạng của VKS chỉ rõ: Bảo hiểm xã hội Việt Nam được phép sử dụng nguồn tiền tạm thời nhàn rỗi của quỹ để thực hiện các biện pháp đầu tư, tăng trưởng.
Theo đó, ngày 25.12.2003, ông Lê Văn Sở với tư cách là Tổng Giám đốc Agribank khi đó và ông Nguyễn Huy Ban ký kết thỏa thuận hợp tác đồng ý cho Agribank, các chi nhánh cấp I và các công ty thuộc Agribank vay vốn.
Ngày 1.1.2007, Luật Bảo hiểm xã hội bắt đầu có hiệu lực. Theo quy định của Luật này cũng như quyết định của Thủ tướng Chính phủ thì Bảo hiểm xã hội Việt Nam chỉ được cho Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Ngân hàng chính sách xã hội và Ngân hàng Thương mại nhà nước vay vốn.
Thế nhưng, mọi chuyện bắt đầu phát triển theo chiều hướng xấu khi năm 2011, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã cho vay vượt hạn mức bảo lãnh tại Công ty ALC II do Vũ Quốc Hảo làm Tổng Giám dốc, tổng dư nợ lên tới hơn 1000 tỷ đồng. Cụ thể, Công ty cho thuê tài chính II thuộc ngân hàng Agribank (ALCII) là tổ chức tín dụng phi ngân hàng, chỉ được phép nhận tiền gửi có kỳ hạn từ 1 năm trở lên của các tổ chức cá nhân theo quy định, được vay vốn từ các tổ chức tài chính, tín dụng trong và ngoài nước.
Theo quy định của pháp luật, ALC II không được phép vay vốn từ Bảo hiểm xã hội và ngược lại. Tuy nhiên, trong thời điểm từ tháng 2- tháng 3 năm 2008, do thiếu vốn để kinh doanh trong lĩnh vực cho thuê tài chính, Vũ Quốc Hảo- Tổng giám đốc ALC II đã gặp gỡ Nguyễn Huy Ban, Nguyễn Phước Tường đặt vấn đề cho vay vốn tại Bảo hiểm xã hội.
Sau quá trình làm việc, bàn bạc, Nguyễn Phước Tường đã thống nhất với Vũ Quốc Hảo để ALC II được vay vốn cần phải được Agribank bảo lãnh.
Sau đó, dựa vào đề nghị của ALC II, Tổng giám đốc Agribank khi đó là ông Nguyễn Thế Bình đã ký phát hành ba thư bảo lãnh thanh toán để ALC II của Vũ Quốc Hảo được chấp thuận vay vốn từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Theo cáo trạng của cơ quan điều tra cho biết, từ tháng 3.2008- 8.2009, Nguyễn Phước Tường đã chỉ đạo Trần Tiến Vỹ và Hoàng Hà lập 14 tờ trình đề nghị Nguyễn Huy Ban và Lê Bạch Hồng cho ALC II vay vốn từ quỹ của Bảo hiểm xã hội Việt Nam.
Nhờ chữ ký, bút phê đồng thuận của ông Nguyễn Huy Ban và cựu Thứ trưởng Lê Bạch Hồng, 14 hợp đồng Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho ALC II vay hơn 100 tỷ đã được ký kết. Theo kết luận của cơ quan điều tra, việc này hoàn toàn không đúng đối tượng, không tuân thủ nguyên tắc đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội, trái với Luật bảo hiểm xã hội.
Đến năm 2015, Kiểm toán nhà nước đã kiểm tra và xác định việc thu hồi nợ công tại ALC II không đạt tiến triển gì.
Vào thời điểm cuối năm 2015, Bảo hiểm xã hội Việt Nam chưa thu hồi được hết cả nợ gốc lẫn lãi của công ty ALC II với số tiền 769 tỷ đồng vốn quá hạn và 735 tỷ đồng tiền lãi. Khi đó, công ty ALC II đã không còn khả năng trả nợ.
Đến thời điểm ngày 31.7.2018, Tòa án nhân dân TP.HCM tuyên bố ALC II chính thức phá sản. Như vậy, tính đến nay, Bảo hiểm xã hội vẫn chưa thể thu hồi cả gốc lẫn lãi từ Công ty ALC II với tổng số tiền 1.700 tỷ đồng.
Về sai phạm của cựu Thứ trưởng Lê Bạch Hồng, cơ quan điều tra xác định, ông Hồng đã ký và chỉ đạo thực hiện 3 hợp đồng cho Công ty ALC II vay vốn, đến nay vẫn chưa thu hồi được, gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 434 tỷ đồng. Nguyễn Huy Ban ký và chỉ đạo thực hiện 11 hợp đồng cho ALC II vay 630 tỷ cũng không đúng đối tượng, không đảm bảo nguyên tắc đầu tư Quỹ bảo hiểm xã hội, gây thiệt hại cho nhà nước hơn 1.263 tỷ đồng.