Có lý do khách quan để tin rằng cuộc đàm phán dự kiến vào ngày 10-11 tháng 10 sẽ được tổ chức theo tinh thần xây dựng, vì bây giờ các bên đang hướng về phía nhau. Tuy nhiên, trả lời phỏng vấn Sputnik, giáo sư Zhang Jiadong tại Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ của Đại học Fudan, lại cho biết rằng sự thiếu tin tưởng giữa các bên, đặc biệt là giữa Trung Quốc đối với Hoa Kỳ, đang cản trở đạt được thỏa thuận.
Tuyên bố của Trump đưa ra bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, rằng Trung Quốc rất muốn có thỏa thuận và điều này có thể xảy ra sớm hơn dự kiến đang thúc đẩy thị trường. Trong ngày, Dow Jones và S & P500 đóng cửa ở mức +0,6%. Nasdaq tăng 1,1%. Các công ty công nghệ đang phải chịu tổn thất vì cuộc chiến thương mại phản ứng tốt hơn với tin tức này. Facebook, Amazon, Netflix và Alphabet tăng vốn hơn 1%. Thị trường châu Á cũng phản ứng tích cực. Shanghai Composite tăng 0,39%, Nikkei 225 tăng 0,23%, Hang Seng - 0,16%.
Đại diện Bộ Thương mại Trung Quốc Gao Feng bổ sung thêm sự tin tưởng về triển vọng. Ông xác nhận rằng các công ty Trung Quốc đã bắt đầu mua đậu nành và thịt lợn của Hoa Kỳ. Ngoài ra, chính quyền Trung Quốc cũng loại các mặt hàng này ra khỏi danh sách hàng hóa phải chịu thuế. Các công ty Mỹ cũng đang nhân nhượng. Giám đốc điều hành Qualcomm Steve Mollenkopf gần đây tuyên bố Qualcomm đang nối lại việc cung cấp chip và linh kiện cho Huawei Trung Quốc. Ông cũng bày tỏ hy vọng rằng việc cung cấp các thành phần này sẽ tiếp tục trong tương lai, vì Trung Quốc là thị trường quan trọng nhất đối với nhà sản xuất Mỹ. Đổi lại, Huawei cũng đang cố gắng "xoa dịu" tình hình. Ren Zhengfei, tổng giám đốc của công ty Huawei đề nghị bán công nghệ 5G của mình cho bất kỳ công ty Mỹ nào - từ bằng sáng chế và mã nguồn cho đến tất cả các bí quyết sản xuất và công nghệ. Ông lưu ý rằng Huawei không ngại tạo ra đối thủ cạnh tranh trong lĩnh vực 5G. Như ông Ren Zhengfei nói, các biện pháp trừng phạt của Mỹ gây hậu quả tồi tệ hơn nhiều, có thể hút kiệt tới 10 tỷ USD/năm từ doanh số của Huawei.
Rõ ràng, cả hai nước đã mệt mỏi với cuộc chiến thương mại kéo dài. Nhưng mặt khác, cho đến nay, bị tấn công trước hết là các doanh nghiệp. Giới kinh doanh đang cố gắng hết sức để giải quyết xung đột, và trước hết, sự nhượng bộ lẫn nhau ở đây xuất phát bởi mong muốn duy trì lợi nhuận và quy mô của doanh nghiệp. Nhưng thỏa thuận thương mại, nếu nó thực sự toàn diện như Trump đã hứa, không thể đạt được nếu không có những nhượng bộ cơ bản, đôi khi gây thiệt hại lớn cho mỗi quốc gia. Và nếu thỏa hiệp lẫn nhau về các vấn đề chính không thể đạt được thì không thể nói về thỏa thuận, giáo sư Trung tâm Nghiên cứu Hoa Kỳ tại Đại học Fudan Zhang Jiadong nói với Sputnik.
“Trung Quốc và Hoa Kỳ đã tổ chức 12 vòng đàm phán, vòng thứ 13 dự kiến diễn ra vào tháng Mười. Trong quá trình đàm phán, rõ ràng Trung Quốc và Hoa Kỳ nói chuyện giống hệt nhau về nhiều vấn đề. Tuy nhiên, hai bên chưa hề đạt được thỏa thuận cuối cùng. Nhưng vòng đàm phán cuối cùng đã đặt ra cơ sở để thỏa thuận, nhưng các bên không đưa ra được quyết định, do đó thỏa thuận đã không được ký kết. Bất kỳ cuộc đàm phán nào cũng là kết quả nhượng bộ lẫn nhau. Tức là nếu một bên đặt chữ ký dưới một điều gì đó, điều đó có nghĩa là phải nhượng bộ đối phương. Mâu thuẫn giữa hai bên dần dần giảm đi. Nhưng một số điều kiện lại ảnh hưởng quá sâu đến các yếu tố, ở đây tôi muốn nói đến các yếu tố cơ bản. Do đó, các bên không thể quyết định thỏa thuận cuối cùng. Cuộc chiến thương mại đã diễn ra được hai năm. Cả Trung Quốc và Hoa Kỳ đều đã cảm nhận thiệt hại mà nó gây ra. Và cả hai bên có lẽ hiểu rằng nếu điều này tiếp diễn, thì tất cả đều thất bại. Vì vậy, có khả năng cao là một số loại thỏa thuận tạm thời sẽ được ký kết. Nhưng cần lưu ý rằng, ngay cả khi Trung Quốc và Hoa Kỳ đạt được thỏa thuận thương mại, không có nghĩa là mọi vấn đề giữa hai nước sẽ dừng lại. Và điều này sẽ không xóa bỏ tất cả những mâu thuẫn đã tích lũy giữa hai nước."
Theo giáo sư Zhang Jiadong, sự thiếu tin tưởng giữa các bên là trở ngại chính để đạt được thỏa thuận. Rốt cuộc, trong năm qua đã bao nhiêu lần thỏa thuận đạt được nhưng các bên không thực hiện. Chẳng hạn, ví dụ mới đây nhất: trong cuộc gặp lãnh đạo Hoa Kỳ và Trung Quốc tại Osaka, các bên đã thỏa thuận tiếp tục đàm phán. Trump gọi cuộc gặp là tuyệt vời, nhưng chẳng bao lâu sau đó ông lại tuyên bố đơn phương áp đặt thuế quan mới. Tất cả điều này làm suy yếu niềm tin cần thiết khi kết thúc một giao dịch phức tạp như vậy, chuyên gia nói.
“Tôi nghĩ rằng trở ngại chính để đạt được thỏa thuận thương mại là mức độ tin cậy tương đối thấp giữa các nước chúng ta. Điều này đặc biệt cảm nhận về phía Trung Quốc. Ai cũng biết rằng trong những năm gần đây, người Mỹ đã vô cùng mâu thuẫn. Và nỗi quan ngại lớn nhất của Trung Quốc là ngay cả khi thỏa thuận được ký kết, Hoa Kỳ vẫn có thể tuyên bố cuộc chiến thương mại mới và gây ra những áp lực đối với Trung Quốc. Hoa Kỳ cũng không tin tưởng Trung Quốc. Chẳng hạn, họ sợ rằng sau khi ký thỏa thuận, trong thực tế Trung Quốc sẽ không thực hiện nghĩa vụ của mình. Vì vậy, ở cấp độ song phương, đang có vấn đề không tin tưởng lẫn nhau. Đặc biệt là sự ngờ vực của Trung Quốc đối với Hoa Kỳ. Mọi người đều sợ rằng Mỹ sẽ rút lại thỏa thuận"
Theo nghĩa chặt chẽ của từ này, các nhượng bộ hiện tại của cả hai bên chỉ là các động thái chiến thuật vì lợi ích của họ. Trung Quốc quan tâm đến việc mua các sản phẩm nông nghiệp và chăn nuôi của Mỹ trong điều kiện hiện tại. Các công ty công nghệ Mỹ phải kiếm tiền, đơn giản là họ không thể tìm được thị trường thay thế cho Trung Quốc. Trump đã trình bày quyết định của mình như một cử chỉ thiện chí hoãn áp dụng thuế quan mới cho đến ngày 15 tháng 10, để không làm hỏng ngày Quốc khánh Trung Quốc. Tuy nhiên, ít nhất là không hợp lý nếu đặt dấu chấm hết cho cuộc đàm phán đang được gửi gắm nhiều hy vọng. Trước bối cảnh truyền thông tiêu cực về việc luận tội Trump, Tổng thống Mỹ hiện cần ít nhất một số thành tựu cục bộ. Theo nghĩa này, cuộc đàm phán Trung-Mỹ sắp tới sẽ là một giải pháp đơn giản. Rốt cuộc, ngay cả khi những đột phá định mệnh không xảy ra, Trump luôn có thể nói rằng chúng diễn ra theo cách xây dựng, khiến thị trường sống lại, mà không đi vào chi tiết cụ thể.
