Tàu cá Quảng Nam gãy trục láp, trôi dạt trên biển được cứu như thế nào?
Ngày 4.10, UBND xã Tam Quang (huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) cho biết, liên quan đến vụ tàu cá cùng 12 ngư dân gặp nạn trên biển Hoàng Sa, sau khoảng một tuần thả trôi tự do, hiện tàu cá này đã được một tàu đánh cá địa phương lai dắt về cập cảng Kỳ Hà (huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) an toàn vào lúc 22h ngày 2.10.2019.
Vừa trở về sau chuyến lai dắt tàu cá Quảng Nam mang số hiệu QNa – 90569 TS bị nạn tại Hoàng Sa, anh Nguyễn Thanh Thành (37 tuổi, ngụ thôn Sâm Linh Đồng, xã Tam Quang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) chủ tàu cá mang số hiệu QNa- 91636 TS cho hay, tàu anh vừa xuất bến được hơn 10 ngày. Khi tiếp nhận thông tin về một tàu cá gặp nạn trên biển, tàu của anh Thành đang hoạt động đánh bắt tại ngư trường 16,05 độ vĩ Bắc- 122,06 độ kinh Đông.
“Khoảng 6 giờ ngày 31.9, tàu tôi mới tiếp cận được tàu anh Tín tại tọa độ 15,59 độ vĩ Bắc - 111,54 độ kinh Đông. Thời điểm gặp và tiến hành lai dắt tàu QNa - 90569 TS thì hầu hết các thuyền viên đều trong tình trạng mệt mỏi. Sau 2 ngày 2 đêm tiến hành lai dắt, tàu cập cảng Tam Quang vào lúc 22 giờ ngày 2.10”, anh Nguyễn Thanh Thành chia sẻ với báo Thanh Niên khẳng định.
Thuyền trưởng tàu cá QNa-90569 TS Phan Bá Tín (47 tuổi, ở thôn An Hải Tây, xã Tam Quang) đang chuẩn bị cho tàu đi sửa trục láp xác nhận, ông cùng 11 ngư dân nữa đang hành nghề chài lưới. Ông Tín bổ sung thêm rằng, tàu của ông xuất bến ngày 23.9, tại Trạm Biên Phòng An Hòa (huyện Núi Thành), khi đang trên đường đi thì không may bị gãy trục láp vào khoảng 21 giờ ngày 25.9 tại tọa độ 15,34 độ vĩ Bắc- 111,51 độ kinh Đông (cách đảo Bạch Quy thuộc quần đảo Hoàng Sa, khoảng 30 hải lý). Do không thể tự khắc phục nên ngư dân đành để tàu cá thả trôi rồi phát tín hiệu cầu cứu.
“Thời điểm tàu gặp nặn lúc đó gió tầm cấp 5, nếu gió giật lên cấp 6-7 thì rất nguy hiểm. Do thả trôi suốt 7 ngày liên nên tất cả anh em trên tàu ai cũng đều mệt mỏi và có chút lo lắng”, ông Tín cho biết.
Tàu Trung Quốc ép ngư dân Việt ký giấy vi phạm chủ quyền?
Theo lời kể của ông Tín, thời điểm tàu của ông gặp nạn và thả trôi gần đảo Bạch Quy, lúc này có một tàu Trung Quốc xuất hiện, tiếp cận và nói nếu có yêu cầu thì họ sẽ lai dắt vào neo đậu tại khu vực đảo Bạch Quy cho an toàn. Tuy nhiên, ông Tín cho biết, theo quan sát thì khu vực tàu Trung Quốc lai dắt vào là rất cạn và thực chất, khu vực này không hề an toàn như họ nói.
“Nếu tàu mà neo đậu tại khu vực như tàu Trung Quốc yêu cầu thì sẽ rất nguy hiểm, bởi neo đậu khu vực đó chỉ cần một cơn sóng đánh là tàu sẽ vỡ hết rồi sẽ chìm ngay nên chúng tôi không chấp nhận lời đề nghị từ họ”, ông Phan Bá Tín thông tin.
Ngư dân này còn kể thêm, sau khi tàu này bỏ đi, thì có một tàu Trung Quốc khác tiếp cận con tàu đang bị nạn và có những hành động hết sức hống hách.
“Chúng bước lên tàu, chúng bắt 12 ngư dân chúng tôi dồn về hết lên mũi tàu. Chúng yêu cầu đề máy để khám xét xem có phải hư hay không. Chưa dừng lại, chúng còn yêu cầu mở hết hầm lên để khám xét có cá hay không”, ông Tín kể.
“Sau khi, kiểm tra hết mọi thứ trên tàu thì chúng nói chúng tôi đánh bắt vi phạm chủ quyền vùng biển của Trung Quốc rồi bắt ép ký vào một tờ giấy với nội dung “đánh bắt vi phạm vùng biển của Trung Quốc”, nhưng trong khi đó chúng tôi đâu đánh bắt. Chúng tôi trả lời lại là tàu bị nạn nên thả trôi đến đây chứ không hề đánh bắt nhưng chúng vẫn ép buộc phải ký vào giấy đó nên đành chấp nhận. Trong khi đó, vùng biển tàu thả trôi vẫn thuộc quần đảo Hoàng Sa, vùng biển Việt Nam”, ông Phan Bá Tín cho hay.
Theo vị thuyền trưởng, việc ngư dân Việt Nam bị ép ký giấy vi phạm chủ quyền vùng biển đã được các ngư dân báo lại sự việc cho đồn Biên phòng của khẩu cảng Kỳ Hà.
Chính quyền xã xác nhận tàu cá QNa-90569 TS của ông Phan Bá Tín đã vào bờ, còn việc ngư dân bị ép ký giấy vi phạm thì chưa nắm rõ.
Bà Huỳnh Thị Mỹ Dung, Phó Chủ tịch xã cho hay, chiều nay chính quyền sẽ làm việc trực tiếp với ngư dân trên tàu cá bị nạn để làm rõ sự việc.
Nỗi lo sợ bị phía Trung Quốc đánh đập
Ngư dân Phạm Văn Kiên (55 tuổi, trú thôn An Hải Tây) người đi trên chuyến tàu gặp nạn trở về hiện vẫn chưa hết bang hoàng kể lại, thời điểm hai tàu Trung Quốc tiếp cận tàu cá Quảng Nam bị nạn, hầu như ngư dân ai cũng lo sợ. Họ sợ sẽ bị đánh đập và bị cướp tài sản trên tàu.
“Trước đây tàu cá ở Quảng Nam cũng đã từng bị tàu Trung Quốc húc hư hỏng rồi cướp đi nhiều tài sản nên nghĩ đến việc đó ngư dân chúng tôi ai cũng rất bất an. Nhưng thay vì họ đánh đập, cướp tài sản như những tàu khác thì họ lại ép chúng tôi ký giấy đánh bắt vi phạm vùng biển của Trung Quốc”, ông Phạm Văn Kiên nói.
Tàu cá Quảng Nam gặp nạn và phản ứng của Bộ Ngoại Giao
Theo báo cáo số 526/BC-VP của Văn phòng Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai thuộc Cục Cứu hộ cứu nạn (Bộ Quốc phòng) ngày 30.9 cho biết tàu cá Quảng Nam mang số hiệu QNa 90569TS/12 LĐ (với 12 lao động phục vụ trên tàu thời điểm đó) đã bị gãy trục láp, thả trôi, lúc 21h00 ngày 25/9, cách Nam Đông Nam đảo Bạch Quy, quần đảo Hoàng Sa khoảng 27 hải lý (tiếp theo báo cáo số 524/BC-VPngày 29/9).
Theo thông tin từ Cục Lãnh sự, Bộ Ngoại giao, ngày 29/9, theo đề nghị của Việt Nam, Trung Quốc đã cử 01 tàu cứu nạn đến khu vực đảo Bạch Quy, quần đảo Hoàng Sa để cứu nạn tàu cá Quảng Nam mang số hiệu QNa 90569TS/12 LĐ bị gãy trục láp.
Tuy nhiên, theo thông tin được báo cáo trong văn bản của Văn phòng Ủy ban quốc gia ứng phó sự cố, thiên tai, khi đến hiện trường lực lượng cứu nạn Trung Quốc xác định sự cố tàu QNa 90569TS chỉ cứu hộ không phải cứu nạn và đã giới thiệu thông tin cơ quan cứu hộ tàu, nếu thực hiện phải trả tiền theo thỏa thuận. Đồng thời, Trung Quốc thông báo đi cùng với tàu cá QNa 90569TS là 01 tàu cá Việt Nam (không nói số hiệu).
Trong cuộc họp báo chiều qua, ngày 3.10, liên quan đến vụ việc lực lượng cứu nạn Trung Quốc từ chối cứu hộ tàu Việt Nam gặp sự cố ở Hoàng Sa, Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng khẳng định:
“Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của Việt Nam đã phối hợp với Cục Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) gửi công hàm đề nghị phía Trung Quốc cử tàu tham gia cứu hộ. Ngày 1/10/2019, sau khi cập nhật và xác minh trường hợp tàu cá Việt Nam là tàu QNa 91636 TS ở gần tàu QNa 90569 TS, Ủy ban Quốc gia ứng phó sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn đã đề nghị tàu QNa 91636 TS lai dắt tàu cá bị nạn vào bờ và dự kiến sẽ cập bến trong vài ngày tới”, bà Hằng cho biết.
