Diễn ra rất tốt đẹp
"Việc đàm phán thỏa thuận với Trung Quốc đang diễn ra rất tốt đẹp”. Ông Trump đánh giá tích cực cuộc đàm phán với Trung Quốc và hứa: thỏa thuận thương mại sẽ được "hoàn tất" vào giữa tháng 11.
Theo ông, hai bên đã nhất trí được về giai đoạn 1 của nội dung thỏa thuận. Bắc Kinh hứa sẽ mua thêm nông sản Mỹ, không làm suy yếu đồng nhân dân tệ và không tăng thuế nhập khẩu. Hai bên cũng đạt tiến bộ về vấn đề nan giải nhất - bảo vệ sở hữu trí tuệ. Về phần mình, Washington hoãn tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc từ 25 đến 30% kể từ ngày 15/10.
Các thị trường coi đây là sự kết thúc thực sự của cuộc chiến thương mại - cổ phiếu bắt đầu tăng giá. Nhưng, như các nhà phân tích chỉ ra, ông Trump muốn có một chiến thắng áp đảo. Do đó, ông sẵn sàng giáng một đòn mới bằng cách chặn dòng vốn đầu tư của Mỹ sang Trung Quốc.
Bloomberg trích dẫn các nguồn tin trong chính quyền tổng thống cho biết rằng, Nhà Trắng đang cân nhắc hạn chế mức độ "phủ sóng" của các công ty Mỹ tại thị trường Trung Quốc thông qua các quỹ hưu trí của chính phủ. Ngoài ra, có đề xuất huỷ niêm yết các công ty Trung Quốc khỏi sàn chứng khoán Mỹ.
Các nhà kinh tế cảnh báo: các biện pháp này có thể mang lại kết quả trong thời gian ngắn, nhưng, sau đó sẽ có hiệu ứng boomerang đối với Mỹ. Trump đang mạo hiểm sử dụng đồng USD như một vũ khí, do đó làm suy yếu niềm tin của các nhà đầu tư và nhà giao dịch chứng khoán vào đồng tiền Mỹ.
Paola Subacci, giáo sư kinh tế quốc tế tại Viện Chính sách toàn cầu tại Đại học Quan hệ Quốc tế London, lưu ý rằng, các biện pháp mới chống lại Bắc Kinh có thể phá hủy thị trường chứng khoán Mỹ.
"Chắc là nhiều công ty nước ngoài sẽ từ bỏ hoạt động giao dịch chứng khoán trên thị trường này nếu biết rằng họ có thể bị loại trừ khỏi danh sách bất cứ lúc nào", bà nói. – Bao nhiêu người không cư trú tại Hoa Kỳ sẽ tỏ ý sẵn sàng gửi tài sản tài chính của mình vào một ngân hàng, nếu có nguy cơ tài khoản của họ có thể bị đóng băng sau bất kỳ cuộc giao tranh địa chính trị nào? "
Do đó, xu hướng cải cách tiền tệ toàn cầu có lợi cho đồng euro và đồng nhân dân tệ sẽ tăng cường trên thế giới. Hệ thống thanh toán quốc tế mới sẽ định hướng vào các nước đang phát triển, chủ yếu là các nhà xuất khẩu dầu và nguyên liệu thô, - và Subacci chắc chắn. Đồng thời, khả năng của Hoa Kỳ ảnh hưởng đến thị trường tài chính toàn cầu sẽ giảm mạnh.
Hiệu ứng nghịch đảo
Hạn chế đầu tư vào các công ty Trung Quốc sẽ đánh vào Hoa Kỳ.
"Nếu Washington hạn chế dòng vốn của Mỹ vào Trung Quốc, mà điều đó rất khó thực hiện, thì những tác động của sự mất cân bằng thương mại sẽ là trái ngược với những gì họ muốn", - ông Michael Pettis, giáo sư môn Tài chính tại Đại học Bắc Kinh nhận xét trong cuộc phỏng vấn của CNBC.
Trung Quốc hầu như không bị thiệt hại do biện pháp này. Chính quyền Bắc Kinh đang làm rất nhiều để các công ty lớn nhất ở lại trong nước. Ví dụ, vào tháng 7, Trung Quốc chính thức đưa vào hoạt động sàn giao dịch chứng khoán kiểu Nasdaq của Mỹ, dành cho các cổ phiếu công nghệ có tên Star Market.
Nói về đề xuất huỷ niêm yết các công ty Trung Quốc khỏi sàn chứng khoán Mỹ thì quyết định như vậy cũng có thể mang lại hậu quả nghiêm trọng. Theo một báo cáo tháng 8 của các nhà phân tích từ công ty nghiên cứu Gavekal Dragonomics, hơn 200 công ty Trung Quốc, bao gồm cả những người khổng lồ như Alibaba, đã huy động hàng chục tỷ đô la trên thị trường vốn của Hoa Kỳ thông qua danh sách hoặc Biên lai ký gửi của Mỹ.
Ông Pettis giải thích: "Nếu vốn của Mỹ có thể được chuyển đến Trung Quốc sẽ ở lại trong nước, nhập khẩu vốn ròng sẽ tăng và thâm hụt tài khoản vãng lai ở Mỹ cũng sẽ tăng - không phải với Trung Quốc, mà nói chung".
Câu lạc bộ chống đô la
Trên thực tế, cải cách tiền tệ toàn cầu đang diễn ra. Có tới 70% giao dịch trong thương mại thế giới vẫn được thực hiện bằng đô la, nhưng, vị thế của đồng tiền Mỹ đang suy yếu mỗi ngày. Ngày càng có nhiều quốc gia chịu lệnh trừng phạt của Washington và mệt mỏi với chính sách gây hấn của Nhà Trắng đang từ bỏ đồng USD. Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ tin rằng không có lý do gì để thanh toán bằng đô la khi giao địch dầu khí và một số hàng hóa khác. Năm ngoái, trong thương mại với Thổ Nhĩ Kỳ, đồng rúp và đồng lira chiếm 22%, với 21,1% bằng đồng tiền Nga. Có thêm 12,9% giao dịch được thanh toán bằng đồng euro.
Tỷ lệ thanh toán bằng tiền tệ quốc gia trong thanh toán với Trung Quốc đạt 17% và tiếp tục tăng. Trong 5 năm tới, Matxcơva và Bắc Kinh sẽ tăng gấp đôi khối lượng thương mại - từ 100 tỷ USD đến 200 tỷ USD vào năm 2024. Trong năm 2015, Trung Quốc đã thanh toán bằng Nhân dân tệ khối lượng dầu của Gazprom Neft. Vào tháng 8 năm nay, Rosneft tuyên bố sẽ ngừng sử dụng đồng đô la trong các hợp đồng xuất khẩu dẩu.
Dự trữ bằng đôla Mỹ trong các ngân hàng trung ương của các quốc gia khác nhau đang giảm so với các đồng tiền khác: cuối năm 2018, tỷ trọng dự trữ bằng đô la đã giảm xuống còn 61,7% - mức tối thiểu trong 20 năm qua, Ngân hàng Trung ương châu Âu cho biết. Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, chỉ số này đã giảm bảy điểm phần trăm.
Đồng đô la vẫn là tiền tệ dự trữ của thế giới, nhưng vị thế của nó đang suy yếu, Ngân hàng Trung ương châu Âu ghi nhận. Theo Bloomberg, Nga đã cho toàn thế giới thấy rằng, một quốc gia với nền kinh tế lớn và trữ lượng vàng lớn thứ năm trên thế giới có thể thoát khỏi hầu hết các tài sản bằng đồng đô la và đồng thời "cảm thấy tuyệt vời".
