Ít hơn mười lần so với lời hứa
Giai đoạn hợp tác kinh tế hiện nay giữa Philippines và Trung Quốc bắt đầu từ ba năm trước, khi ông Rodrigo Duterte được bầu làm Tổng thống của đất nước. Tân Tổng thống xuất phát từ hai sáng kiến: cải thiện quan hệ với Trung Quốc và triển khai cuộc xây dựng quy mô lớn ở nước này (chương trình Build, Build, Build đã được tuyên bố). Năm 2016, các nhà lãnh đạo Trung Quốc cam kết với Duterte sẽ phân bổ 9 tỷ USD cho các dự án xây dựng chung. Nhưng đến nay, hóa ra Bắc Kinh chỉ mới phân bổ 924 triệu đô la, tức là ít hơn mười lần so với lời hứa. Các quỹ này sẽ được sử dụng để xây dựng cây cầu kết nối hai hòn đảo (Pannay & Guimaras) ở trung tâm đất nước và để xây dựng đường cao tốc ở Davao, quê hương của Tổng thống Duterte. Tài chính và xây dựng sẽ được cung cấp bởi công ty nhà nước Trung Quốc, UDP Highway Consulting.
Ai là người có lỗi?
Báo chí Philippines tìm kiếm những kẻ có lỗi, chủ yếu là từ phía Trung Quốc. Theo ý kiến của họ, người Trung Quốc có thói quen hứa hẹn rất nhiều, nhưng họ thực sự cung cấp viện trợ ít hơn so với lời hứa.
Ngoài ra, tốc độ xây dựng của người Trung Quốc rất chậm. Ví dụ, Trung Quốc đang giúp xây dựng một con đập ở phía đông bắc Manila. Dự án đã sẵn sàng từ năm 2012. Năm 2017, công ty nhà nước Trung Quốc nhận được sự giấy phép của Duterte cho việc này và vào cuối năm 2018, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc cấp một khoản vay mềm cho dự án. Khi nào đập xây dựng xong?
Phía Philippines cũng có lỗi trong việc chậm triển khai các dự án chung, các nhà báo địa phương nói. Họ nhận ra rằng việc thực hiện các dự án chung với người nước ngoài phải trải qua quá trình phê duyệt dài dòng, kể cả trong quốc hội Philippines. Quy tắc luật pháp Philippines là như vậy.
Nhân tiện nói thêm, việc tuân thủ các quy tắc và thủ tục pháp lý quốc gia có dự án chung được thực hiện khi giao dịch với đối tác nước ngoài là thông lệ tự nhiên đối với nhiều nước, mặc dù không phải tất cả các doanh nhân Trung Quốc đều quen với nó.
Như chúng ta thấy, cọ xát Philippines-Trung Quốc trong khuôn khổ hợp tác như vậy là một hiện tượng khá dễ hiểu. Điều tích cực là hợp tác vẫn là một bước đi đúng hướng so với xung đột biển đảo trên Biển Đông.