100 năm trước, vào tháng 2 năm 1920, nhà thiết kế vũ khí xuất sắc Evgeny Dragunov đã ra đời, và SVD trở thành công việc của đời ông. Về "đứa con tinh thần" chính của ông - theo tài liệu của "Sputnik".
Cuộc thi thiết kế súng trường: chọn một trong ba
Vào cuối những năm 1950, một cuộc thi đã được công bố tại Liên Xô thiết kế một khẩu súng trường bắn tỉa bán tự động quân sự mới. Nhà máy cơ khí Izhevsk, nơi Evgeny Dragunov làm việc (1920-1991), có những đối thủ nặng ký: nhà thiết kế nổi tiếng Sergei Simonov và một nhóm các thợ súng do Alexander Konstantinov lãnh đạo.
Các nhà thiết kế được giao nhiệm vụ tạo ra một khẩu súng bắn tỉa độc đáo, không phải để bắn từ một vị trí cố định. Quân đội cần loại vũ khí hỗ trợ trực tiếp các đơn vị bộ binh cơ giới. Xạ thủ bắn tỉa cần phải duy trì khả năng cơ động, theo dõi và khai hỏa vào mục tiêu ở khoảng cách lên tới 600 mét. Do đó, về mặt kỹ thuật, ngoài độ chính xác, còn cần phải nhẹ, độ tin cậy cao trong mọi điều kiện khí hậu và nhỏ gọn. Như vậy, xạ thủ có thể hoạt động trong vị trí chật chội và bắn từ phương tiện đang di chuyển.
Súng trường Simonov, bị loại khỏi cuộc thi vì không đáng tin cậy. Các mẫu của Dragunov và Konstantinov cũng có những thiếu sót, nhưng các nhà thiết kế đã có thể khắc phục được hầu hết. Trong các thử nghiệm cuối cùng vào mùa đông năm 1962, «sản phẩm» của Dragunov đã vượt qua đối thủ cạnh tranh về độ tin cậy và độ bền.
Năm 1963, những khẩu súng trường SVD đầu tiên với ống ngắm quang học PSO-1, dùng đạn 7.62x54mm được đưa vào sử dụng. Mỗi đơn vị bộ binh cơ giới hiện giờ có ít nhất một tay bắn tỉa. Mục tiêu ưu tiên của xạ thủ là ổ súng máy, vũ khí chống tăng, súng không giật, lính thông tin và sĩ quan của đối phương.
Thiết kế hoàn hảo
Cơ chế tự động của SVD dựa trên nguyên tắc trích khí ngắn qua một lỗ trên nòng súng và tương tự như cơ chế hoạt động của súng trường tấn công Kalashnikov. Đó là, đối với lần bắn tiếp theo, bạn chỉ cần nhả cò súng và nhấn lại. Nhà thiết kế đặc biệt chú ý đến công thái học.
Súng trường tương đối nhỏ - về kích thước, cũng chỉ tương đương với AK. Một trong những tính năng là báng súng gỗ, chế tạo theo cái gọi là "sơ đồ xương" - với tay cầm khoét vào. Một số thiếu sót của vũ khí đã được loại bỏ sau một quá trình sử dụng. Nòng súng mạ crôm hoàn toàn, cổ hộp đạn được hoàn thiện, giảm sự tắc đạn trong quá trình bắn và một số nhược điểm khác đã được khắc phục. Do đó, SVD được công nhận là súng bắn tỉa đáng tin cậy nhất trên thế giới. Sau thành công của khâu súng Liên Xô, ở phương Tây cũng xuất hiện vũ khí bắn tỉa tương tự - "Marxmen".
Một gia đình lớn
SVD đã được sử dụng thành công trong quân đội của hơn 30 quốc gia (bao gồm cả Việt Nam). Tuy nhiên, giống như bất kỳ vũ khí nào, súng trường cũng cần hiện đại hóa. Do vậy vào những năm 1990, biến thể với báng gấp (SVDS) đã được đưa vào trang bị cho lính dù đổ bộ. Đối với các lực lượng đặc biệt Bộ Nội vụ Nga, trên cơ sở SVD, đã chế tạo súng trường nhỏ gọn SVU (hoặc OTs-03), hoạt động theo sơ đồ bullpup, (tay cầm điều khiển cùng với cò súng bố trí về phía trước, hộp đạn phía sau). Vào những năm 2000, quân đội Nga cần một phiên bản súng trường cỡ nòng lớn, có khả năng xuyên giáp và xe bọc thép hạng nhẹ. Xuất hiện phiên bản SVDK, sử dụng đạn 9.3x64mm. Súng được trang bị ống ngắm "Hyperion" hiện đại hơn, có thể xạ kích ở khoảng cách lên tới 1300 mét. Các cơ phận súng trường được gia cường về độ bền, nhưng về cơ bản không có thay đổi gì lớn.
Trở lại năm 1969, súng carbin "Tiger" - súng săn thú cỡ vừa và lớn, được chế tạo trên cơ sở SVD. Nhưng việc sản xuất quy mô lớn, dùng cho cả thị trường nội địa và xuất khẩu, chỉ được thực hiện từ năm 1992. Hiện giờ súng carbin chỉ dùng loại đạn cỡ 7.62x54mm.
Bản sửa đổi mới nhất của súng trường - SVDM - được phát triển vài năm trước đây. Nòng ngắn và nặng hơn. Ngoài ra, có thể lắp một bộ giảm thanh. Súng có các giá đỡ đặc biệt ("đường ray Picatinny") để bố trí các thiết bị quang học và nhìn đêm khác nhau. SVDM tự tin tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách lên tới 800 mét.
Súng trường tự nạp SVTr
Một phát triển đầy hứa hẹn khác của các kỹ sư Nga là súng trường bắn tỉa Chukavin (SVTr). Do công ty Kalashnikov chế tạo và thiết kế để dần thay thế SVD trong quân đội. Súng trường này ngắn hơn đáng kể - dưới 1 mét khi gấp báng (chiều dài SVD - 1 m 22 cm). Do sử dụng nhựa có độ bền cao, trọng lượng súng là 4.2 kg (SVD tùy theo phiên bản nặng từ 4,5 – 5,6 kg). Tầm bắn được công bố - 1200 mét. Ba biến thể súng trường có thể được sản xuất với nhiều loại đạn khác nhau: 7.62x54 mm của Nga, .308 Winchester (7.62x51 mm NATO) và .338 Lapua Magnum (8.6x70mm).
