Trong hai tháng qua, theo thống kê, mức tiêu thụ đã giảm 21%. Người dân ở nhiều thành phố không thể đi làm do các biện pháp kiểm dịch chống lại sự lây lan bệnh coronavirus. Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà tuyển dụng đều có thể duy trì mức lương như cũ. Theo số liệu cuộc khảo sát vào tháng 2 với 8000 công nhân do Zhaopin - cổng thông tin tìm kiếm việc làm lớn nhất Trung Quốc thực hiện, một phần ba số người được hỏi cho biết các nhà sử dụng bắt đầu cắt giảm nhân viên và 46% cho biết kế hoạch trả lương đã bị trì hoãn.
Với sự không chắc chắn ngày càng tăng trong thị trường lao động, mọi người đang hạn chế tiêu dùng. Trong tháng 2, doanh số bán xe hơi tại Trung Quốc giảm hơn 90%, điện thoại thông minh bán được ít hơn 55%. Số khách hàng tại các quán hệ thống Starbucks Trung Quốc ít hơn 50% . Trong khi đó, tiêu dùng là động lực quan trọng nhất của tăng trưởng kinh tế ở Trung Quốc, năm ngoái chiếm hơn 60% tăng trưởng GDP. Rõ ràng là đối với nền kinh tế Trung Quốc, vốn đang chậm lại do sự suy giảm hoạt động sản xuất và kinh doanh, tiêu dùng sẽ trở thành một «huyết mạch» để kéo tăng trưởng GDP.
Chính quyền Trung Quốc bắt đầu kích thích tiêu dùng, bao gồm bằng cách tạo điều kiện cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận tín dụng. Các yêu cầu dự trữ cho các ngân hàng được giảm xuống để họ có thể phát hành nhiều hơn các khoản vay cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Vào đầu năm, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã hạ lãi suất cho vay đối với người vay hạng nhất xuống 10 điểm cơ bản và lãi suất năm năm - 5 điểm cơ bản. Ngoài ra, cơ quan quản lý kêu gọi các ngân hàng không phân loại nợ quá hạn là nợ xấu cho đến cuối tháng Sáu.
Các ngân hàng đã phản ứng với quy định suy yếu bằng cách hạ lãi suất. Ví dụ, Ngân hàng Công thương Trung Quốc (Industrial and Commercial Bank of China) hạ lãi suất cho vay tiêu dùng từ 6% xuống 4,4%, và tăng trần cho vay tối đa thêm một phần ba. Các ngân hàng khu vực cũng đang cố gắng thu hút khách hàng với các điều kiện hấp dẫn hơn nữa. Nhà kinh tế trưởng công ty Zhongguo Tongguang He Xiaoyu nói với Sputnik cho biết việc tạo điều kiện tiếp cận tín dụng như vậy không chỉ mang lại niềm tin cho các nhà đầu tư và doanh nghiệp mà còn cho cả những người bình thường đang trải qua thời kỳ khó khăn.
«Tôi nghĩ rằng dịch bệnh tấn công vào sự tự tin của tất cả mọi người. Nhiều người trong số đó đặt câu hỏi: «Tôi có thể làm việc như trước không? Mức lương của tôi có còn được giữ hay không»? Một tác động tiêu cực như vậy đối với tâm lý con người rất khó để ngăn chặn, và vòng luẩn quẩn có thể xảy ra trong thị trường tài chính, cuối cùng sẽ dẫn đến sự sụp đổ. Vì vậy, chúng ta phải có biện pháp để tránh một kịch bản như vậy. Tất nhiên, nếu chính sách tín dụng quá tích cực, thực sự có thể bị «quá nóng». Tuy nhiên, hiện tượng này chỉ là tạm thời, chúng ta thậm chí cần sự «quá nóng» dưới danh nghĩa chống lại khủng hoảng. Điều này sẽ được kiểm soát được sự nóng lên của tín dụng quá mức, và tôi ủng hộ các biện pháp như vậy. Bởi vì chỉ có như vậy mới có thể khôi phục niềm tin cho các nhà đầu tư và người tiêu dùng. Nếu mọi người ngồi lặng lẽ ở nhà, tiết kiệm mọi thứ, chỉ tháo khẩu trang khi ăn, nếu các công ty cắt giảm nhân sự, tôi không nghĩ đây là điều mọi người muốn. Nếu chúng ta thường sợ những hiện tượng như phát triển “quá nóng», thì với việc “làm lạnh”, làm chậm lại nền kinh tế, thì bây giờ, theo tôi cần phải lo lắng nhiều hơn nữa, vì nền kinh tế toàn thế giới đang có nguy cơ suy thoái. Nhưng Trung Quốc là một quốc gia có một chính phủ tập trung duy nhất. Và tôi nghĩ rằng chính quyền có đủ đòn bẩy để kiểm soát hướng phát triển kinh tế. Tôi thực sự tin vào điều đó».
Mặt khác, khi mở rộng khả năng truy cập vào các nguồn tín dụng, sẽ tạo ra một dòng khách hàng được gọi là người vay dưới tiêu chuẩn - những người trước đây không thể vay ngân hàng vì lịch sử tín dụng xấu hoặc những lý do khác. Theo Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, trong tháng 2 các khoản vay ngắn hạn tiêu dùng đã giảm 64 tỷ USD. Hiện giờ, khi doanh số vẫn đang giảm và số các khoản vay lại tăng lên, có một rủi ro là mọi người đơn giản tái cơ cấu các khoản nợ cũ của họ.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia nói, trong một tình huống khó khăn như vậy, có thể không có một giải pháp đúng duy nhất. Thật vậy, có những rủi ro trong việc thị trường tín dụng quá nóng, nhưng những ưu đãi này là cần thiết để cứu nền kinh tế. Mọi thứ giống như trong y học: thuốc có thể có tác dụng phụ, nhưng căn bệnh nặng vẫn cần được điều trị. Nếu luôn luôn nghĩ để không xảy ra tình trạng quá nóng hay thâm hụt ngân sách, thì Trung Quốc sẽ «sợ tay và chân của chính mình» và sẽ không thể trở thành đầu tàu cho phát triển kinh tế thế giới, ông Xiaoyu nói.
«Tôi nghĩ Trung Quốc cần nhiều can đảm và quyết tâm hơn. Mục tiêu hiện tại của Trung Quốc là trở thành nơi trú ẩn an toàn cho nguồn vốn toàn cầu. Trung Quốc tìm cách khôi phục sự tăng trưởng kinh tế của chính mình, và trở thành đầu tàu cho các quốc gia khác. Nhưng trong trường hợp này, tôi cho rằng Trung Quốc nên mở rộng ngân sách, tất nhiên, dưới sự kiểm soát. Trước đây, chúng tôi luôn rất cẩn thận, kiềm chế. Nhưng trong cuộc khủng hoảng toàn cầu hiện nay, nếu cứ lo lắng về việc tín dụng “quá nóng», về các vấn đề tài chính, chúng ta sẽ chỉ «sợ chân và tay của mình”. Chúng tôi biết Hoa Kỳ có số nợ nước ngoài lớn nhất. Nhưng họ vẫn là một siêu cường toàn cầu. Và Trung Quốc, đơn giản là không có khoản nợ nước ngoài lớn. Bản thân Trung Quốc là nước cung cấp tín dụng lớn nhất thế giới. Đặc biệt là cho Mỹ vay. Vì vậy, tôi nghĩ chúng tôi có thể tăng nợ nước ngoài đến một mức độ nhất định. Dịch bệnh cho thấy rằng nếu người Trung Quốc không đi du lịch nước ngoài, nếu các nhà máy Trung Quốc dừng lại, điều này có tác động nghiêm trọng đến phần còn lại của thế giới. Vì vậy, chúng tôi cần tự tin hơn. Chẳng hạn, sau khi cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008 nổ ra ở Mỹ, nhiều người đã nghĩ rằng nền kinh tế Mỹ sẽ bắt đầu suy giảm. Nhưng nếu đánh giá theo sự năng động của thị trường, trái lại, nó đang tăng lên. Sau cuộc khủng hoảng này, nhiều người Mỹ đã ở nhà trong một thời gian dài, xem TV, tiết kiệm tiền. Trong hoàn cảnh như vậy, FED đã tuyên bố nới lỏng định lượng, giải cứu các tổ chức tài chính và điều này, dần dần dẫn đến sự phục hồi nền kinh tế».
Tuy nhiên, một số sai lầm trong quá khứ có thể đáng xem xét. Trung Quốc đang tăng doanh số bán chứng khoán bảo đảm bằng tài sản (ABS). Home Credit China đã bán được 2,5 tỷ nhân dân tệ trong tuần này, đây là thỏa thuận lớn nhất kể từ khi dịch coronavirus bùng phát. Điều này có nghĩa là các ngân hàng và tổ chức tín dụng đóng gói các yêu cầu cho vay tiêu dùng thành một bộ sản phẩm và bán cho các nhà đầu tư. Một kịch bản tương tự - việc phát hành các khoản vay thế chấp cho hầu hết mọi người và bán các khoản vay này dưới dạng các sản phẩm tài chính phức hợp CDO đã xảy ra ở Hoa Kỳ trước năm 2007-2008. Khi đó dường như mọi thứ đã được kiểm soát. Mọi người dễ dàng nhận được khoản vay, các ngân hàng ngay lập tức bán lại cho các nhà đầu tư và trả lại thanh khoản của họ với một tỷ lệ nhỏ, xóa nợ, kể cả các khoản nợ từ bảng cân đối kế toán của họ. Bản thân CDO đã được chỉ định xếp hạng tín dụng cao. Và những gì bên trong đó - không ai quan tâm. Trên giấy, mọi thứ đều hoàn hảo và an toàn. Nhưng cuộc khủng hoảng năm 2008 đã xảy ra. Và mặc dù, như chuyên gia đã nói, nền kinh tế Mỹ tiếp tục phát triển và Mỹ vẫn duy trì vị thế hàng đầu trên thế giới, còn hiện giờ, giữa cuộc khủng hoảng kinh tế thực sự, thì một cách tiếp cận cân bằng đặc biệt quan trọng.
