Đại dịch Covid-19 ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam
Ngày 5/5, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2020. Mở đầu phát biểu, Thủ tướng cho rằng, dịch bệnh Covid-19 cơ bản được đẩy lùi. Trong bối cảnh đã kiểm soát được dịch bệnh, Thủ tướng nhấn mạnh nhiệm vụ trọng tâm hiện nay là sớm phục hồi phát triển các hoạt động kinh tế - xã hội, đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm, tăng trưởng.
Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho thấy, dịch bệnh Covid-19 ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam trong tháng 4/2020. Theo số liệu của ngành thống kê, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tháng 4 giảm 10,5% so với cùng kỳ. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp 4 tháng chỉ tăng 1,8%, mức tăng thấp nhất trong nhiều năm qua.
Hoạt động mua sắm hàng hóa, chi tiêu của người tiêu dùng giảm mạnh, nhiều cơ sở lưu trú, ăn uống, lữ hành phải tạm đóng cửa; 4 tháng đầu năm, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ giảm 4,3% (riêng tháng 4 giảm 26%). CPI tháng 4/2020 giảm 1,54% so với tháng trước. Tuy nhiên, CPI bình quân 4 tháng so với cùng kỳ tăng 4,9%, mức tăng cao nhất trong giai đoạn 2016-2020. Lạm phát cơ bản bình quân 4 tháng tăng 2,96% so với bình quân cùng kỳ. Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản tiếp tục gặp nhiều khó khăn do hạn hán, xâm nhập mặn; tái đàn heo còn chậm; dịch ảnh hưởng nghiêm trọng đến nông nghiệp.
Bốn tháng đầu năm, cả nước có 37.600 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, giảm 13,2% và giảm 17,9% vốn đăng ký, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn lên tới 22.700 doanh nghiệp, tăng 33,6%.
Xuất nhập khẩu hàng hóa được xem là điểm sáng duy nhất của nền kinh tế. Tính chung 4 tháng đầu năm 2020, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa tăng 3,4%; trong đó xuất khẩu tăng 4,7%; nhập khẩu tăng 2,1%. Xuất siêu trên 3 tỷ USD.
Không được để tăng trưởng thấp
Tại phiên họp, Thủ tướng yêu cầu cần tập trung ưu tiên khởi động lại nền kinh tế, thúc đẩy phát triển, bên cạnh việc chú ý các biện pháp phòng, chống dịch.
Nhấn mạnh mục tiêu kép, Thủ tướng đề nghị các thành viên Chính phủ tập trung thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm, đặc biệt cho ý kiến về Nghị quyết của Chính phủ tháo gỡ khó khăn, giải ngân vốn đầu tư công, phục hồi sản xuất kinh doanh.
Trong bối cảnh đã kiểm soát được dịch bệnh thì nhiệm vụ trọng tâm hiện nay là đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, giải quyết việc làm, đời sống, tăng trưởng.
Bốn tháng qua, nhiều nền kinh tế lớn tăng trưởng âm. Theo dự báo mới nhất của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), với kịch bản cơ sở (dịch Covid-19 đạt đỉnh trong quý II/2020 và giảm trong nửa cuối năm 2020), GDP toàn cầu năm 2020 sẽ âm 3%.
“Làm sao đạt được tăng trưởng đạt mục tiêu cần thiết? IMF nhận định Việt Nam sẽ tăng trưởng cao nhất Đông Nam Á trong năm nay và đạt khoảng 2,7%. Chúng ta chỉ dừng lại ở mức này hay phấn đấu cao hơn? Chúng ta phải đạt cao hơn mức này vì các cấp, ngành, doanh nghiệp đã khởi động với nhiều biện pháp quyết liệt. Đó là nền tảng quan trọng để tăng trưởng và chúng ta không thể và không được để tăng trưởng thấp. Cao thì khó nhưng không thể chấp nhận tăng trưởng 2,7%”, - Thủ tướng nêu rõ.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu, cùng với tăng trưởng cao nhất có thể thì phải đảm bảo kiểm soát lạm phát dưới 4%; thúc đẩy phát triển doanh nghiệp; thúc đẩy các công trình xây dựng cơ bản, nhất là các dự án giao thông vận phải được khởi động và chuyển từ đầu tư công - tư sang hình thức đầu tư công. Bên cạnh đó, cần quan tâm vấn đề xã hội, trong đó có kỳ thi Phổ thông trung học sắp tới; việc triển khai gói hỗ trợ 62.000 tỷ đồng; đề án phát triển kinh tế - xã hội ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Xem xét điều chỉnh phù hợp một số chỉ tiêu kế hoạch
Tại phiên họp này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng yêu cầu các đại biểu thảo luận về việc xem xét điều chỉnh phù hợp một số chỉ tiêu kế hoạch chủ yếu năm 2020 để báo cáo Bộ Chính trị, Trung ương và Quốc hội.
Thủ tướng phân tích tình hình thay đổi quá nhanh của nền kinh tế toàn cầu, trong khi độ mở của nền kinh tế Việt Nam là rất lớn sẽ không thể đạt được các mục tiêu như đầu năm đề ra. Tuy nhiên, Thủ tướng quán triệt tinh thần quyết liệt, tháo gỡ, chịu trách nhiệm, không để tình trạng trì trệ, chậm trễ như một số cơ quan, bộ, ngành, công trình, dự án vừa qua.
“Tại sao Hải Phòng có 15 công trình khởi công với số vốn rất lớn thì một số bộ, ngành địa phương vẫn chậm trễ. Việc giải ngân 700.000 tỷ trong năm nay là vô cùng quan trọng. Các đồng chí phải xông vào trận, vướng mắc thì phải báo cáo kịp thời, bám ngày bám đêm để triển khai cho được. Phải chuẩn bị sẵn sàng, nhất là với tinh thần tiến công, không có ngành nào, địa phương nào không giải ngân hết số vốn. Không để tình trạng trì trệ xảy ra trong các cấp, các ngành là vấn đề cấp bách đặt ra”, - Thủ tướng nói.
Người đứng đầu Chính Phủ cũng cho biết, vừa qua, công tác đối ngoại của Việt Nam cũng được thúc đẩy hết sức mạnh mẽ. Nhiều lãnh đạo các quốc gia đều muốn trao đổi với Việt Nam để trao đổi kinh nghiệm phòng chống đại dịch Covid-19, hỗ trợ Việt Nam trong công tác này.
Trong các cuộc tiếp xúc trực tuyến tại các hội nghị quốc tế, các cuộc điện đàm gần đây, lãnh đạo các quốc gia, các tổ chức quốc tế đều đánh giá rất cao công tác phòng, chống dịch hiệu quả của Việt Nam. Điều này rất có giá trị trong bối cảnh nhiều nước trên thế giới dịch còn phức tạp và tiếp tục kéo dài tình trạng khẩn cấp.
