Về khu đất vàng số 2-4-6 Hai Bà Trưng, Quận 1, TP.HCM của Tổng Công ty Bia Rượu- Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), cựu Bộ trưởng Công thương Vũ Huy Hoàng liên tục đổ lỗi và cho rằng, trách nhiệm chính thuộc về bà Hồ Thị Kim Thoa, Thứ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ Phan Chí Dũng, Tổng Công ty Sabeco.
Vụ ông Vũ Huy Hoàng ở Sabeco: Truy nã cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa
Ngày 13/7, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã ra quyết định truy nã bà Hồ Thị Kim Thoa, nguyên Thứ trưởng Bộ Công thương do có hành vi sai phạm trong thời gian dài, cố ý làm trái quy định của pháp luật về quản lý tài sản Nhà nước.
Trước đó, theo thông báo của Bộ Công an, ngày 10/7/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tiến hành các biện pháp tố tụng ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú và Lệnh khám xét về hành vi “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại khoản 3 Điều 219 Bộ luật hình sự năm 2015, đối với cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng (sinh năm 1953), nguyên Thứ trưởng Bộ Công thương Hồ Thị Kim Thoa (sinh năm 1960) và nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ Phan Chí Dũng (sinh năm 1957).
Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ 5) đã phê chuẩn các quyết định và lệnh nêu trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tiến hành các biện pháp tố tụng theo đúng quy định của pháp luật.
Đồng thời, theo kết luận điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an Việt Nam cho biết, đến nay bị can Hồ Thị Kim Thoa bỏ trốn, thời hạn điều tra vụ án đã hết, do đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ra quyết định truy nã bị can, quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án đối với bị can và quyết định tạm đình chỉ điều tra bị can đối với bị can Hồ Thị Kim Thoa, khi nào bắt được bị can sẽ tiến hành phục hồi điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật.
Trước đó, liên quan đến những sai phạm của bà Hồ Thị Kim Thoa, tháng 10/2016, Ủy ban Kiểm tra Trung ương kỷ luật khiển trách về mặt Đảng với bà Hồ Thị Kim Thoa do vi phạm liên quan công tác cán bộ của Ban cán sự Đảng Bộ Công thương nhiệm kỳ 2011-2016.
Đến ngày 24/1/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc có quyết định kỷ luật khiển trách bà Hồ Thị Kim Thoa.
Ngày 28/7/2017, đích thân bà Hồ Thị Kim Thoa có đơn xin nghỉ công tác với lý do cá nhân gửi đến lãnh đạo Bộ Công thương.
Sau nửa tháng, Thủ tướng ban hành quyết định miễn nhiệm chức vụ Thứ trưởng Bộ Công thương đối với bà Hồ Thị Kim Thoa.
Đến ngày 29/8/2017, Bộ Công thương chính thức ban hành quyết định cho bà Hồ Thị Kim Thoa nghỉ hưu và hưởng chế độ bảo hiểm xã hội từ ngày 1/9.
Đến ngày 10/7/2020, bà Hồ Thị Kim Thoa bị khởi tố và có lệnh bắt tạm giam, lệnh cấm đi khỏi nơi cứ trù và lệnh khám xét về hành vi Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Tuy nhiên, trong ngày 11/7, trong khi Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam bị can Hồ Thị Kim Thoa thì cựu Thứ trưởng Bộ Công thương Việt Nam được xác định đang ở Pháp.
Việt Nam hoàn tất kết luận điều tra vụ án cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng
Ngày 13/7/2020, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an thông báo cho biết đã hoàn tất kết luận điều tra và chuyển hồ sơ sang Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đề nghị truy tố cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa và đồng phạm về những sai phạm liên quan đến dự án “đất vàng Sabeco” tại số 2-4-6 Hai Bà Trưng, Quận 1, TP.HCM.
Trong vụ án này, cựu Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ - Bộ Công thương Phan Chí Dũng và cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.
Cựu Phó Chủ tịch TP.HCM Nguyễn Hữu Tín cùng 7 đồng phạm bị đề nghị truy tố về tội Vi phạm các quy định về quản lý đất đai.
Trong bản kết luận điều tra vừa hoàn tất, Cơ quan CSĐT nêu rõ, tháng 8/2007, ông Vũ Huy Hoàng được bổ nhiệm giữ chức vụ Bộ trưởng Bộ Công Thương, lãnh đạo và quản lý toàn diện các mặt công tác của Bộ Công Thương.
Ông Vũ Huy Hoàng đồng thời cũng chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ và Quốc hội về quản lý ngành Công Thương. Là tư lệnh ngành Công thương ở thời điểm đó, cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thực hiện quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu Nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước và vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác (trong đó có Tổng Công ty Sabeco).
Đối với cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa, tháng 5/2010, bị can này được bổ nhiệm giữ chức vụ Thứ trưởng Bộ Công Thương, được phân công phụ trách trực tiếp Vụ Công nghiệp nhẹ (nay là Cục Công nghiệp) và Tổng công ty Sabeco, chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng vê thực hiện quyền, trách nhiệm, nghĩa vụ của chủ sở hữu nhà nước đối với doanh nghiệp Nhà nước và vốn Nhà nước đầu tư vào doanh nghiệp khác (trong đó có Tổng Công ty Sabeco).
Kết luận của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an nêu rõ, mặc dù biết khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng đã được sắp xếp giao cho Tổng Công ty Sabeco (là doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Công Thương, vốn Nhà nước chiếm 89,59%) để quản lý, sử dụng, đầu tư, xây dựng khách sạn 6 sao, trung tâm thương mại, trung tâm hội nghị, hội thảo và văn phòng cho thuê và không được thành lập pháp nhân mới, tuy nhiên, nhưng ông Vũ Huy Hoàng vẫn chấp thuận chủ trương, chỉ đạo để bộ phận quản lý vốn Nhà nước tại Tổng Công ty Sabeco triển khai thực hiện việc liên doanh, liên kết thành lập Công ty Sabeco Pearl trái với Quyết định số 86 năm 2010 của Thủ tướng để đầu tư dự án.
Theo ý kiến phê duyệt và chỉ đạo của cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng, cựu Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa cùng ông Phan Đăng Tuất (Chủ tịch Hội đồng quản trị) đã ký công văn số 374 kèm theo các văn bản chấp thuận của Bộ Công Thương đề nghị UBND Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận cho Công ty Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư dự án.
Theo đó, Sabeco sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính và chuyển quyền sử dụng đất từ Tổng Công ty Sabeco sang Công ty Sabeco Pearl.
Từ đó, các sở, ngành thuộc UBND Thành phố Hồ Chí Minh đã tham mưu cho bị can Nguyễn Hữu Tín ký ban hành quyết định số 3186 QĐ-UBND cho Công ty Sabeco Pearl thuê đất trái các quy định pháp luật, vi phạm quy định về quản lý đất đai.
Được biết, sau khi Công ty Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư, được chuyển quyền sử dụng đất (tháng 6/2015), mặc dù chưa triển khai hoạt động gì nhưng đến tháng 2/2016, lợi dụng chủ trương thoái vốn của Chính phủ và sau khi nhận được 2 văn bản của nhóm các cổ đông sáng lập của Công ty Sabeco Pearl đề nghị Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng chỉ đạo Tổng Công ty Sabeco thoái 26% vốn góp, đồng thời đề nghị được mua lại phần vốn góp này.
Vào thời điểm đó, ông Vũ Huy Hoàng đã quyết liệt chỉ đạo Tổng Công ty Sabeco đẩy nhanh thực hiện thủ tục thoái vốn và phê duyệt giá khởi điểm để đấu giá là 13.247 đồng/cổ phần.
Kết luận của Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an khẳng định, bị can Vũ Huy Hoàng còn không xem xét đánh giá chỉ tiêu quy hoạch, kiến trúc của dự án đã được UBND Thành phố Hồ Chí Minh chấp thuận bổ sung thêm chức năng căn hộ ở, thoái toàn bộ 26% vốn góp của Tổng Công ty Sabeco tại Công ty Sabeco Pearl.
Bằng các thủ đoạn thực hiện hành vi phạm tội nêu trên của ông Vũ Huy Hoàng, quyền sử dụng khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng có diện tích 6.080 m2 bị dịch chuyển từ doanh nghiệp nhà nước sang doanh nghiệp tư nhân.
“Hậu quả thiệt hại nặng nề, thất thoát, lãng phí do hành vi phạm tội của bị can Vũ Huy Hoàng và đồng phạm gây ra cho ngân sách nhà nước trong công tác quản lý, khai thác và sử dụng khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng xảy ra trong một thời gian dài từ thời điểm ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất (ngày 30/6/2015) đến khi tội phạm bị phát hiện, ngăn chặn (thời điểm khởi tố vụ án hình sự ngày 8/11/2018) là đặc biệt lớn”, cơ quan CSĐT Bộ Công an nêu rõ.
Cụ thể, các bị can lợi dụng việc sắp xếp cơ sở nhà đất của doanh nghiệp nhà nước để dần chuyển dịch quyền sử dụng khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng từ Sabeco sang Công ty Sabeco Pearl (về bản chất là từ tài sản nhà nước sang tư nhân).
Dù đã được Bộ Công an kết luận rằng hành vi sai phạm của cựu Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng diễn ra trong một thời gian dài, có hệ thống, cố ý làm trái các quy định của pháp luật, chủ trương chính sách của Đảng, Nhà nước về quản lý sử dụng tài sản công, tuy nhiên ông Vũ Huy Hoàng lại cho rằng, trách nhiệm chính phải thuộc về bà Hồ Thị Kim Thoa, Thứ trưởng phụ trách trực tiếp Vụ Công nghiệp nhẹ và Tổng Công ty Sabeco.
Đồng thời, theo ông Hoàng, việc chấp thuận cho Công ty Sabeco Pearl được làm chủ đầu tư dự án, được thuê đất tại khu đất 2-4-6 Hai Bà Trưng thuộc thẩm quyền, trách nhiệm của UBND TP.HCM.
Kiến nghị xử lý trách nhiệm Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng
Liên quan vụ chuyển nhượng cổ phần, làm mất quyền kiểm soát lô đất 2-4-6 Hai Bà Trưng, Quận 1, TP HCM của Sabeco, trong bản Kết luận điều tra số 40/KLĐT-VPCQCSĐT-P4 mà Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an vừa ban hành đồng thời cũng nhắc đến trách nhiệm của Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng
Theo đó, kết luận điều tra của Bộ Công an xác định: Ông Vũ Huy Hoàng (cựu Bộ trưởng Bộ Công Thương), bà Hồ Thị Kim Thoa (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương) và ông Phan Chí Dũng (Cựu Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ Bộ Công Thương) chịu trách nhiệm chính và xuyên suốt về những sai phạm khi chấp nhận cho Tổng Công ty Sabeco hợp tác đầu tư thành lập pháp nhân mới và chấp thuận giá khởi điểm để thoái 26% vốn góp của Tổng Công ty Sabeco tại Công ty Sabeco Pearl.
Về phần mình, trong quá trình thực hiện thoái vốn của Tổng Công ty Sabeco, từ đó để khu đất vàng 2-4-6 Hai Bà Trưng rơi vào tay tư nhân, Thứ trưởng Bộ Công thương Cao Quốc Hưng đã ký công văn số 8060/BCT-CNN ngày 30/8/2016 trả lời Tổng Công ty Sabeco.
Theo đó, trong văn bản mà Thứ trưởng Hưng ký khẳng định việc thực hiện đấu giá công khai giữa các cổ đông sáng lập của Sabeco Pearl “là phù hợp và đề nghị Bộ phận Quản lý vốn Nhà nước (BPQLVNN) có ý kiến với HĐQT thực hiện các quy định của pháp luật để phê duyệt kết quả đấu giá theo thẩm quyền, đảm bảo quyền lợi cho các cổ đông, trong đó có cổ đông Nhà nước”.
Theo Cơ quan điều tra, Bộ Công an Việt Nam, hành vi trên của ông Cao Quốc Hưng có dấu hiệu của tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, Cơ quan Điều tra cũng nhận thấy, nội dung văn bản do ông Cao Quốc Hưng ký chỉ là cho ý kiến về trình tự, thủ tục thoái vốn, không xem xét đến giá trị cổ phần để đấu giá đã được bị can Vũ Huy Hoàng, Hồ Thị Kim Thoa phê duyệt từ trước.
Bên cạnh đó, trước khi ký văn bản, ông Cao Quốc Hưng đã chỉ đạo Vụ Pháp chế, Vụ Công nghiệp nhẹ có báo cáo tham mưu chi tiết về căn cứ pháp lý thực hiện việc thoái vốn tại công ty Sabeco Pearl không trái với quy định của pháp luật và trước khi ký văn bản đã báo cáo, xin ý kiến lãnh đạo Bộ Công Thương.
Kết luận của Cơ quan Điều tra cũng chỉ rõ, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng được phân công phụ trách Tổng công ty Sabeco thay bà Hồ Thị Kim Thoa từ ngày 1/8/2016 sau khi bà Thoa bị miễn nhiệm. Do đó, Bộ Công an thấy chưa đủ căn cứ để xem xét trách nhiệm hình sự đối với ông Cao Quốc Hưng về hành vi “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tuy nhiên, Bộ Công an nhấn mạnh, dù không đủ căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự nhưng cần kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét, xử lý nghiêm khắc về mặt kỷ luật Đảng, chính quyền đối với Thứ trưởng Cao Quốc Hưng.
