Chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy cho rằng, hiện chưa có thống kê nào chỉ rõ nguyên nhân của tai nạn giao thông là do những người sử dụng giấy phép lái xe (GPLX, bằng lái xe) trên 5 năm nhiều hơn những người sử dụng GPLX dưới 5 năm.
Dự thảo sửa đổi Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ vừa được Bộ Công an trình Chính phủ đề xuất giấy phép lái xe hạng B, C, D1, D, BE, CE, D1E, DE có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp thay vì 10 năm như trước đây.
Bộ Công an đề xuất rút thời hạn giấy phép lái xe còn 5 năm
Bộ Công an vừa qua đã trình lên Chính phủ Dự thảo Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ. Theo đó, Bộ Công an đề xuất rút thời hạn cấp giấy phép lái xe xuống còn 5 năm thay vì 10 năm như Bộ Giao thông Vận Tải (Bộ GTVT) đang quy định.
Đề xuất này được nêu ra trong dự thảo Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông vừa được Bộ Công an trình Chính phủ. Bộ Công an đề xuất rút thời hạn cấp giấy phép lái xe xuống còn 5 năm thay vì 10 năm như đang được Bộ Giao thông vận tải quy định.
Cụ thể, trong Dự thảo Luật đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường bộ, tại quy định về thời hạn của giấy phép lái xe, Bộ Công an đề xuất các hạng A1, A2, A3 không có thời hạn. Còn với các giấy phép lái xe hạng B, C, D1, D, BE, CE, D1E, DE có thời hạn 5 năm kể từ ngày cấp.
Được biết, đây là nội dung mới được bổ sung vào dự thảo, thời điểm Bộ Công an đưa dự thảo lần 1, lần 2 ra để lấy ý kiến thì nội dung này không xuất hiện.
Trên thực tế, trước đó, từ năm 2017, đề xuất này rút thời hạn giấy phép lái xe một số hạng như trên đã được Phòng Cảnh sát giao thông Công an Hà Nội đưa ra. Lý giải về đề nghị này, khi đó lãnh đạo Phòng Cảnh sát giao thông cho rằng thời hạn cấp sử dụng giấy phép lái ôtô 10 năm như hiện nay là “quá dài” và không còn phù hợp.
Cụ thề, được biết, đây là đề xuất được Đại tá Đào Vịnh Thắng (nguyên Trưởng phòng CSGT Hà Nội) đưa ra năm 2017.
Theo phân tích của lãnh đạo Phòng Cảnh sát Giao thông, Công an Hà Nội, trong khoảng thời gian này, người lái xe có sự thay đổi về sức khỏe, có thể không đủ đảm bảo để lái xe nhưng cơ quan chức năng không phát hiện sẽ gây ra hậu quả, có thể dẫn đến tai nạn giao thông.
Ngày 25/8, Đại tá Nguyễn Văn Trung, Cục trưởng Cục Cảnh sát Giao thông Bộ Công an cho biết cụ thể hơn về đề xuất này.
Theo đó, đây là đề xuất được đưa ra tại dự thảo (lần 5) Luật Đảm bảo trật tự an toàn giao thông với mục đích quan trọng là quản lý sưc khỏe của tài xế tốt hơn.
Mặc dù vậy, theo Đại tá Nguyễn Văn Trung, đây mới chỉ là dự thảo để xin ý kiến và cơ quan soạn thảo sẽ tiếp thu các góp ý để sửa đổi cho phù hợp.
Với quy định hiện nay, bằng lái B1, B2 cấp cho tài xế ô-tô xe 9 chỗ, ô-tô tải, máy kéo tải trọng dưới 3,5 tấn có thời hạn 10 năm. Bộ Công an đề xuất các loại bằng lái này chỉ nên có hiệu lực trong vòng 5 năm kể từ ngày cấp.
Bên cạnh đó, Bộ Công an cũng đề xuất bổ sung một số thông tin trong giấy phép lái xe như: nơi sinh, số định danh cá nhân, chữ kỹ của người được cấp.
Bộ Công an đề xuất rút thời hạn bằng lái xe còn 5 năm: Lãng phí, phiền hà
Sau khi Bộ Công an đề xuất rút thời hạn cấp giấy phép lái xe ô tô xuống còn 5 năm thay vì 10 năm tại dự thảo Luật Đảm bảo Trật tự an toàn giao thông trình Chính phủ, có rất nhiều chuyên gia giao thông không đồng tình với quan điểm này.
Các chuyên gia cho rằng, cần làm rõ mục đích của đề xuất rút ngắn thời hạn giấy phép lái xe để làm gì? Do đây là chính sách có tác động đến rất nhiều người, cần có sự nghiên cứu thật kỹ càng, tránh gây ra sự phiền hà không đáng có hay gây tốn kém cho người dân, trong khi hiệu quả quản lý Nhà nước không cao.
Ngày 25/8, trao đổi với báo chí, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ôtô Việt Nam, phân tích và nêu nhiều điểm cần xem xét trước đề xuất của Bộ Công an.
Ông Nguyễn Văn Quyền nhấn mạnh, thời hạn 5 năm chỉ nên áp dụng với một số hạng giấy phép lái xe, còn lại nên theo quy định như hiện nay các hạng B1 và B2 có thời hạn là 10 năm.
Theo vị chuyên gia giao thông này, việc rút thời hạn giấy phép lái xe xuống còn 5 năm sẽ gây lãng phí không cần thiết và phiền hà cho người dân.
“Cần phải làm rõ được mục đích của việc thay đổi thời hạn của giấy phép lái xe. Nếu cơ quan quản lý nhà nước có những thay đổi và yêu cầu cập nhật kiến thức mới cho lái xe thì việc đổi giấy phép có ý nghĩa. Còn nếu trong điều kiện bình thường đang 10 năm đổi một lần mà thành đổi hai lần thì gây nhiều phiền toái cho người dân”, ông Quyền đặt vấn đề.
Chủ tịch Hiệp hội vận tải ôtô Việt Nam cho biết, nếu muốn rút thời hạn giấy phép lái xe thì cơ quan quản lý nhà nước cũng cần nghiên cứu kỹ, có thể chia ra độ tuổi của lái xe hay không.
“Bởi với người còn trẻ, sức khỏe ổn định mà rút thời hạn xuống 5 năm sẽ gây lãng phí, tốn kém và không cần thiết”, ông Nguyễn Văn Quyền thẳng thắn.
Bộ GTVT đề xuất giữ nguyên thời hạn giấy phép lái xe như hiện nay?
Trong khi Bộ Công an đề nghị rút ngắn thời hạn cấp giấy phép lái xe xuống còn 5 năm với một số hạng thì tại dự thảo Luật giao thông đường bộ sửa đổi đang được Bộ Giao thông vận tải lấy ý kiến lại đề xuất giữ nguyên thời hạn giấy phép lái xe như hiện nay.
Liên quan đến vấn đề này, theo ông Lương Duyên Thống, Vụ trưởng Vụ phương tiện và người lái (Tổng cục Đường bộ Việt Nam – Bộ GTVT), tại dự thảo Luật GTĐB sửa đổi, Bộ GTVT cũng đã đề xuất giữ nguyên thời hạn GPLX như hiện nay
Trước đó, tại Điều 17 Thông tư 12/2017 của Bộ GTVT quy định về thời hạn của giấy phép lái xe cụ thể như sau: Bằng lái xe hạng A1, A2, A3 không có thời hạn.
Giấy phép lái xe hạng B1 có thời hạn đến khi người lái xe đủ 55 tuổi đối với nữ và đủ 60 tuổi đối với nam, trong trường hợp người lái xe trên 45 tuổi đối với nữ và trên 50 tuổi đối với nam thì giấy phép lái xe được cấp có thời hạn 10 năm, kể từ ngày cấp.
Giấy phép lái xe hạng A4, B2 có thời hạn 10 năm, kể từ ngày cấp. giấy phép hạng C, D, E, FB2, FC, FD, FE có thời hạn 5 năm, kể từ ngày cấp.
Ở góc độ của cơ quan chức năng quản lý có thể thuận tiện hơn, nhưng lại bất lợi và phiền hà cho người dân.
Theo luật sư Trương Anh Tú (Đoàn Luật sư Hà Nội) chia sẻ trên VnExpress, hiện công nghệ cho phép đăng ký và đổi giấy phép trên mạng, tuy nhiên người dân vẫn phải đến cơ quan chức năng, vẫn phải nộp giấy tờ và vẫn phải nộp tiền phí.
“Điều này sẽ dẫn đến tốn thời gian, công sức và phiền hà”, ông Tú khẳng định.
Đề xuất rút thời hạn giấy phép lái xe từng vấp phải nhiều phản đối?
Chuyên gia giao thông TS Nguyễn Xuân Thủy, nguyên là Giám đốc NXB Giao thông Vận tải phát biểu với VOV cho biết, đề xuất rút thời hạn giấy phép lái xe từ 10 năm xuống còn 5 năm không mới, năm 2017 Phòng CSGT Công an TP. Hà Nội cũng từng đưa ra đề xuất này nhưng vấp phải nhiều sự phản đối từ giới chuyên môn và người dân.
Theo ông Thủy, việc xác định thời hạn giấy phép lái xe cần phải tính toán một cách kỹ lưỡng. Bởi chưa có thống kê nào chỉ rõ nguyên nhân của tai nạn giao thông là do những người sử dụng giấy phép lái xe trên 5 năm nhiều hơn những người sử dụng GPLX dưới 5 năm.
Chưa kể đến thủ tục cấp đổi giấy phép lái xe hiện nay khá phức tạp, nhiều khi cơ quan cấp đổi ở xa nơi cư trú của người cần cấp đổi, công nghệ thông tin trong việc cấp đổi giấy phép lái xe cũng chưa đồng bộ.
“Đề xuất rút thời hạn xuống 5 năm sẽ thêm thủ tục, làm phiền người dân. Hộ chiếu, chứng minh thư nhân dân cũng có thời hạn 10 - 15 năm. Việc rút ngắn thời hạn, yêu cầu thêm khám sức khỏe sẽ phát sinh chi phí hành chính rất lớn, hàng triệu người phải đi làm lại thủ tục, thêm 1 giấy khám sức khỏe. Trong khi GPLX 5 năm phải đổi nhằm mục đích gì, nếu thực hiện sẽ gây lãng phí tốn kém công sức, chi phí, thời gian của người dân”, chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm này, TS Phan Lê Bình, giảng viên Khoa Kỹ thuật hạ tầng, Đại học Quốc gia Hà Nội đặt vấn đề, cần làm rõ vì sao Bộ Công an muốn rút ngắn thời hạn cấp phép đối với một số loại GPLX và nhằm mục đích gì.
"Nếu cơ quan quản lý nhà nước có mục đích rõ ràng trong đổi giấy phép lái xe là cập nhật kiến thức cho người dân thì việc đổi mới có ý nghĩa. Tại Nhật, mỗi lần muốn đổi giấy phép lái xe, người lái xe bắt buộc phải học lại để cập nhật những kiến thức mới về an toàn giao thông”, TS Phan Lê Bình cho biết.
