Bệnh nhân Navalny đã bị đầu độc cố ý giết người hoặc là ở đây nói về một trường hợp ngộ độc?
Và những nhân vật nào đóng vai trò quan trọng ở đây, cụ thể là về mặt tài chính?
Các bác sĩ của Bệnh viện Charité thông báo rằng, họ đã tìm thấy dấu vết của một chất trong nhóm hóa chất ức chế cholinesterase trong cơ thể của thủ lĩnh đối lập Nga Alexei Navalny, nhưng, họ chưa nói cụ thể ở đây nói về chất gì bởi vì cần phải nghiên cứu thêm để xác định nó. Dù không có dấu hiệu nào cho thấy rằng, đây là vụ đầu độc cố ý giết người, nhưng, các phương tiện truyền thông Đức đều thống nhất quan điểm: Navalny đã bị đầu độc.
Thủ tướng Đức Angela Merkel và Ngoại trưởng Heiko Maas đã lên tiếng kêu gọi chính quyền Nga điều tra khẩn cấp vụ việc này một cách minh bạch nhất có thể, có chú ý đến vai trò đặc biệt của ông Navalny trong các hoạt động của phe đối lập Nga.
Ngay cả trước khi các bác sĩ Đức thông báo về tình trạng sức khỏe của Navalny, các đại diện của FDP, CDU và Đảng Xanh phụ trách về chính sách đối ngoại của Đức đã yêu cầu phải trừng phạt những quan chức Nga có trách nhiệm tổ chức những vụ mưu sát đại diện phe đối lập, và thậm chí trừng phạt toàn bộ nền kinh tế Nga. Tình hình càng trở nên khó hiểu hơn khi các bác sĩ của bệnh viện Omsk, nơi Navalny được điều trị trước khi đến Đức, không phát hiện ra dấu hiệu cho thấy Navalny bị ngộ độc chất ức chế cholinesterase. Điều này đã được xác nhận bởi chuyên gia có uy tín - ông Boris Teplykh, Trưởng khoa Gây mê hồi sức số 1 của Bệnh viện Pirogov ở thủ đô Nga, người đã lên đường bay từ Matxcơva đến Omsk để giúp Navalny.
Ai đã tài trợ chuyến bay của Navalny sang Đức?
Hiện tại, Navalny vẫn còn nằm trong phòng cứu cấp trong trạng thái hôn mê nhân tạo, và đang được bảo vệ bởi cảnh sát hình sự liên bang Đức BKA "vì lý do nhân đạo". Chi phí an ninh do quỹ Liên bang Đức đài thọ. Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn Đức DPA, Jaka Bizilj, người sáng lập Quỹ Điện ảnh vì Hòa bình ở Berlin, cho biết rằng, việc vận chuyển bệnh nhân Navalny từ thành phố Omsk ở Siberia đến Berlin trên chiếc máy bay Bombardier Challenger 604, cũng như việc điều trị cho bệnh nhân này, do một số cá nhân chi trả. Theo Bizilj, những người nộp thuế ở Đức, cũng như chính phủ Liên bang Đức không tốn một xu nào để vận chuyển Navalny. Đồng thời, Jaka Bizilj từ chối nêu tên những người được cho là đã trả tiền cho chuyến bay.
Trong khi đó, hôm Chủ nhật, Leonid Volkov, người quản lý các dự án của Quỹ đấu tranh chống tham nhũng (FBK) của Navalny, đã gửi lời cảm ơn tới doanh nhân Boris Zimin và Quỹ gia đình của ông đã trả chi phí vận chuyển Navalny. Boris Zimin là con trai của Dmitry Zimin, người sáng lập công ty viễn thông Nga VimpelCom. Năm 2012, Zimin đã trở thành nhà tài trợ công khai đầu tiên của FBK. Navalny đã thú nhận rằng, doanh nhân Zimin hiện sống ở Mỹ là nguồn thu nhập chính của anh ta. Năm 2015, Zimin đã đóng cửa Quỹ phi lợi nhuận Dynasty của mình sau khi Bộ Tư pháp Nga xếp tổ chức này vào danh mục “đặc vụ nước ngoài". Quỹ Dynasty đã hỗ trợ các dự án khoa học và giáo dục khác nhau. Các đại diện của Quỹ khi đó cho biết nguồn tài chính duy nhất của Dynasty là các tài khoản nước ngoài của Zimin, và hoạt động chính trị của Dynasty đã hạn chế bởi việc hỗ trợ các dự án của Quỹ "Sứ mếnh Dân chủ” do nhà kinh tế Yevgeny Yasin thành lập.
Quỹ Điện ảnh vì Hòa bình hoạt động như thế nào?
Trả lời phỏng vấn hãng thông tấn DPA vào ngày Chủ nhật, Jaka Bizilj cũng cho biết rằng, Quỹ Điện ảnh vì Hòa bình không có mối liên hệ nào với giới chính trị Nga. Ông đã thông qua quyết định giúp Navalny, người mà ông ta thậm chí chưa quen, chuyển đến Berlin, sau khi nhận được yêu cầu của nhà hoạt động Pyotr Verzilov từ ban nhạc Punk Rock Pussy Riot. Hai năm trước, Bizilj đã sắp xếp việc điều trị cho Pyotr Verzilov tại Bệnh viện Charité, khi đó Verzilov cũng có các triệu chứng ngộ độc. Các xét nghiệm cho thấy khả năng ngộ độc rất cao. Nhưng, các bác sĩ không thể xác định Verzilov bị đầu độc bằng chất độc gì.
Và bản thân Bizilj, người có đủ khả năng tổ chức những chuyến bay như vậy, nổi tiếng với điều gì? Jaka Bizilj, người gốc Slovenia, là nhà sản xuất âm nhạc và nhà sản xuất phim. Ông đã thành lập quỹ của mình vào năm 2002 sau vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001. Ông nói, mục tiêu của quỹ là hỗ trợ các hoạt động nhân đạo, xã hội, chính trị và hỗ trợ các nhà làm phim. Những sự kiện đáng chú ý nhất do Quỹ tổ chức kể từ năm 2002 là các buổi trao giải thưởng cho các bộ phim và diễn viên ủng hộ hòa bình tại Liên hoan phim Berlin. Ví dụ, vào năm 2019, trong số những khách mời của Jaka Bizilj có các ngôi sao điện ảnh Michael Douglas và Charlize Theron, cũng như cựu Thủ tướng Đức Gerhard Schroeder.
Tuy nhiên, Jaka Bizilj cũng bị chỉ trích vì đôi khi ông không cân nhắc mức độ phù hợp của sự kiện, và Quỹ của ông không đủ minh bạch. Ví dụ, vào năm 2016, cựu giám đốc Liên hoan phim Berlin Dieter Kosslick đã gọi buổi dạ tiệc do Bizilj tổ chức là một hoạt động theo "tiêu chuẩn của những kẻ ngốc" để "làm giàu trên lưng người tị nạn”, phô trương về “những thứ vô vị nhất trước mặt những người nghèo”. Ngoài ra, Quỹ không công bố bất kỳ thông tin nào về các khoản thu chi trên trang web của mình. Đáp trả những lời chỉ trích đó, Jaka Bizilj thường nhấn mạnh rằng, các kiểm toán viên bên ngoài giám sát các khoản quyên góp cho Quỹ.
Sau buổi dạ tiệc tai tiếng năm 2015, các nguyên tắc của Quỹ Điện ảnh vì Hòa bình đã bị các đại diện truyền thông chất vấn. Mặc dù trên lời nói Quỹ ủng hộ “tự do ngôn luận”, nhưng Jaka Bizilj đã phản ứng mạnh mẽ trước những lời chỉ trích của tờ báo Tagesspiegel và nhật báo TAZ, cấm cả hai hãng truyền thông tham dự các sự kiện tiếp theo của Quỹ. Liệu phương Tây không còn sử dụng các phương pháp của Tổ chức tự do văn hóa (CCF) khét tiếng? Câu hỏi này còn bỏ ngỏ. Tổ chức chống cộng CCF với trụ sở chính tại Paris đã tồn tại vào những năm 1950-1969 . CCF cũng bắt đầu hoạt động với việc tổ chức Hội nghị Văn hóa và Khoa học vì Hòa bình Thế giới, đã hỗ trợ các trí thức cánh tả ở châu Âu. Tuy nhiên, sau đó cuộc điều tra tiết lộ rằng, CCF đã nhận được hỗ trợ tài chính từ CIA và nằm trong tầm kiểm soát của cơ quan tình báo này.
Nhóm của Navalny muốn gì?
Bình luận về sự tham gia của mình trong cuộc hội chẩn ở Omsk, bác sĩ có uy tín Teplykh, trưởng khoa Gây mê hồi sức của Bệnh viện Pirogov, đã lưu ý đến việc các đại diện của Navalny liên tục tung tin giả, gây hoang mang dư luận. “Những người này thường phàn nàn về tuyên truyền của nhà nước, nhưng, trong trường hợp với Navalny, họ đã vượt trội hơn cả trong lĩnh vực tuyên truyền”. Ông cho biết, đoàn tùy tùng Navalny liên tục bóp méo lời nói của các bác sĩ đang xem xét những nguyên nhân gây ra căn bệnh và dần dần loại bỏ một số nguyên nhân.
Ví dụ, vào ngày 21 tháng 8, Kira Yarmysh, thư ký báo chí của Quỹ Chống Tham nhũng đã viết trên kênh Telegram rằng, các bác sĩ đã tìm thấy chất độc trong cơ thể Navalny. Đến lượt mình, Gám đốc Quỹ FBK Ivan Zhdanov đã nói với các phóng viên rằng, một sĩ quan cảnh sát cho biết về việc chất độc được tìm thấy trong cơ thể Navalny là rất nguy hiểm không chỉ đối với thủ lĩnh đối lập mà còn cho những người tùy tùng anh ta. Cuối cùng, không có tuyên bố nào trong số này được xác nhận bởi các bác sĩ.
Liệu chính sách giao tiếp của nhóm Navalny đạt độ minh bạch cao như những người tùy tùng anh ấy mong đợi từ những người khác hay không? Nhờ chiến dịch chống tham nhũng và những báo cáo về tình trạng tham nhũng của giới thượng lưu Nga, Navalny đã trở thành nhân vật đối lập nổi tiếng nhất trong nước, đặc biệt là trong giới trẻ Nga. Tuy nhiên, vào năm 2017, trong cuộc phỏng vấn của kênh truyền hình Đức WDR, nhà báo Nikolai Klimenyuk, người gốc Ukraina, đã chỉ trích lập trường của Navalny. Ngoài ra, những người chỉ trích Navalny còn có một lý do khác để suy đoán về sự hiện diện của những người bảo trợ nước ngoài: vào năm 2010, Navalny đã tham gia Chương Trình Đào Tạo Lãnh Đạo Thế Hệ Mới của Maurice Greenberg tại Viện nghiên cứu các vấn đề quốc tế Jackson thuộc Đại học Yale.
Trong số các giảng viên của chương trình có cả cựu Phó Giám đốc CIA David Cohen. Nhân tiện, nhà quản lý và cựu quân nhân Hoa Kỳ Maurice Greenberg, mà chương trình được đặt tên ông, đã được đề nghị giữ chức vụ này vào những năm 1980. Khi đó ông ta đã từ chối lời đề nghị này. Nhưng, xét theo một bức thư khá thân thiện được công bố vào năm 2011, Maurice Greenberg đã hợp tác với người đứng đầu CIA William Casey. Nhân tiện, trợ lý của Navalny, Leonid Volkov rất tự hào với việc anh ấy cũng đã tham gia chương trình này vào năm 2018. “Vâng, đây chính là chương trình mà Alexei Navalny đã tham gia vào năm 2010, Svyatoslav Vakarchuk - vào năm 2015 và nhiều người tuyệt vời khác”, Volkov viết. Một sự trùng hợp vô tình là, ca sĩ "sành điệu" và đại biểu Quốc hội Ukraina Vakarchuk, người thành lập đảng “Golos”, là một trong những chính trị gia Ukraina hành động chống lại Nga gay gắt nhất. Ví dụ, vào năm 2019, Vakarchuk đã kêu gọi lãnh đạo Ukraina "cuối cùng thông qua một đạo luật để điều chỉnh rõ ràng mối quan hệ với Nga, một quốc gia xâm lược, để không có những tiêu chuẩn kép".
