Trong suốt ba phần tư thế kỷ qua, Đài Tiếng nói Việt Nam quảng bá những thành tựu mọi mặt của đất nước, tuyên truyền những nhiệm vụ cấp thiết, phản ánh từng bước đi lên ngày càng mạnh mẽ và thành công trong hành trình chiến đấu và chiến thắng cùng với quân dân cả nước. Một cán bộ lão thành của đài từng nói với đồng nghiệp Liên Xô rằng, năm 1945, khi tản cư khỏi Hà Nội, toàn bộ thiết bị của đài chỉ chở gọn trên một chiếc xe bò. Còn hiện nay cơ ngơi của Đài Tiếng nói Việt Nam là những tòa nhà khang trang với đầy đủ trang thiết bị hiện đại nhất. Và của cải quý giá nhất của Đài Tiếng nói Việt Nam là đội ngũ hàng nghìn phóng viên, biên tập viên, nhân viên kỹ thuật, với các kênh Thời sự - tin tức và âm nhạc, Văn hóa và các vấn đề xã hội, phục vụ cả cho đồng bào các dân tộc ít người ở vùng sâu vùng xa của Việt Nam; cùng với phát sóng suốt ngày đêm bằng tiếng Anh, VOV còn có các chương trình phát ra nước ngoài bằng 12 thứ tiếng, có các kênh truyền hình, báo điện tử, trang web và nhiều hơn nữa... Không thể không nhắc đến các Văn phòng thường trú đại diện của VOV tại 13 thủ đô nước ngoài.
Học hỏi từ những kinh nghiệm của Matxcơva
Liên hệ mật thiết với Đài phát thanh Matxcơva đã giúp ích cho Đài Tiếng nói Việt Nam trong quá trình hình thành và phát triển, - như ông Alexei Sunnerberg cán bộ cao niên nhất trong Ban Việt ngữ ghi nhận. Năm 1996, Đài phát thanh Matxcơva được chuyển đổi thành Đài Tiếng nói nước Nga và hiện nay Hãng thông tấn quốc tế Sputnik hoạt động trên cơ sở của đài. Nhà báo Alexei công tác tại Đài phát thanh Matxcơva vào năm 1966, đảm nhận chức trách Phó ban Việt ngữ trong 20 năm, sau đó là Trưởng ban trong 19 năm.
“Các vị lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam luôn luôn là khách quý được đón tiếp nồng hậu tại Đài phát thanh Mátxcơva, sau này là Đài Tiếng nói nước Nga. Giám đốc, Tổng Biên tập đầu tiên của Đài Tiếng nói Việt Nam, ông Trần Lâm, và Phó Tổng biên tập Đài Huỳnh Văn Tiểng, sau này là Giám đốc Đài Truyền hình TP Hồ Chí Minh, đã nhiều lần đến Matxcơva. Họ không chỉ tham dự các cuộc gặp của lãnh đạo các tổ chức phát thanh, truyền hình của các nước XHCN, mà còn đi thăm nhiều nơi ở Liên Xô, làm quen với kinh nghiệm làm việc và trang thiết bị kỹ thuật của các đài phát thanh địa phương. Trong những năm 60 và 70, tôi có nhiều dịp làm việc với hai vị lãnh đạo Đài Tiếng nói Việt Nam và thấy rằng các đồng nghiệp lớn này rất coi trọng kinh nghiệm của đất nước Xô-viết, nghiên cứu rất kỹ việc tổ chức phát thanh ở Liên Xô. Sau đó tôi tham gia các hội nghị phát thanh quốc tế do Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức tại Hà Nội. Hai đài phát thanh đã hợp tác rất gắn bó. Từ Matxcơva, chúng tôi thường xuyên gửi băng ghi âm chương trình phát thanh bằng tiếng Việt sang Hà Nội và các chương trình này được phát trên làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam, như vậy giọng đọc của các phát thanh viên trên đài Matxcơva đã vang lên trong những ngôi nhà và cơ quan ở các thành phố và làng quê Việt Nam xa xôi nhưng gần gũi”.
Giọng nói thu hút người nghe
Một trong những phát thanh viên có giọng nói rất thân quen với thính giả Việt Nam, là chị Tatiana Rumyantseva. Trong năm tới sẽ là mốc tròn nửa thế kỷ chị Tania làm việc trên đài Nga với tư cách phát thanh viên và biên dịch viên. Những lần gặp gỡ với ông Trần Lâm đã để lại trong ký ức của chị Tatiana những ấn tượng sâu sắc và tình cảm nồng ấm. Chị Tania trân trọng những hồi ức rất ấm cúng về đồng nghiệp Việt Nam, phát thanh viên Tuyết Mai nổi tiếng, và các cán bộ Ban biên tập tiếng Nga, đã cùng chị chia sẻ bí quyết nghề nghiệp và là nơi chị Tania từng dự đọc các chương trình trên sóng và biên tập văn bản tiếng Nga trong thời gian thực tập tại Đài Tiếng nói Việt Nam.
Chị Tania chia sẻ: “Tôi nhớ có lần sau khi ghi băng bài học tiếng Nga, tôi đến chợ Đồng Xuân và chợt nghe thấy giọng tôi vang lên từ chiếc loa, giải thích các quy tắc ngữ pháp tiếng Nga”.
Không chỉ riêng các cán bộ của “Tiếng nói nước Nga” đến thực tập ở Đài Tiếng nói Việt Nam. Trên làn sóng Đài Matxcova đã vang lên giọng đọc của các phát thanh viên người Việt, còn các biên dịch viên đến từ Hà Nội cũng tham gia dịch bài và tin sang tiếng Việt. Khi hai đài phát thanh mới bắt đầu thiết lập quan hệ hợp tác, trong Ban Việt ngữ của đài Nga chỉ có mấy chuyên gia người Việt biết tiếng Pháp, vì thế các văn bản tiếng Nga trước hết phải dịch sang tiếng Pháp rồi sau đó lại chuyển ngữ từ tiếng Pháp sang tiếng Việt và phát sóng. Nhưng, sau đó ở Đài Tiếng nói Việt Nam có các chuyên gia tốt nghiệp đại học ở Liên Xô về và biết tiếng Nga. Các cán bộ này luân phiên sang Đài phát thanh Matxcova làm phát thanh viên và biên dịch viên.
“Tất cả đều là chuyên gia giỏi và những con người tử tế, nhân hậu. Họ đã giúp đỡ chúng tôi rất nhiều, chúng tôi kết bạn thân thiết với nhiều người trong số này, - chị Janine Skrzhinskaya hồi tưởng. Chị là con gái của ông Platon Skrzhinsky-Thành, người đã chiến đấu chống Pháp trong tiểu đoàn 307 lừng danh. Chị Janine đã làm phát thanh viên và biên dịch viên trong 37 năm ở Đài phát thanh Matxcơva rồi “Tiếng nói nước Nga” - Tôi nhớ mãi các chị Quyết Tâm, Hằng, Thiệp, các anh Hùng, Định, Hiếu. Chúng tôi đã giao tiếp với nhau như người trong cùng một gia đình”.
Kịp thời, khách quan, chuyên nghiệp
Các phóng viên của Đài phát thanh Matxcơva, sau đó là “Tiếng nói nước Nga” và hiện nay là Sputnik, đã và đang tác nghiệp về mọi diễn biến gắn với quan hệ Nga-Việt. Và tại các sự kiện như vậy, các nhà báo Nga cũng thường gặp các phóng viên của Đài Tiếng nói Việt Nam. Luôn là tình bạn ấm áp, sẵn lòng giúp đỡ lẫn nhau. Tất cả đều là những chuyên gia xuất sắc, các nhà báo Nga nể trọng các nhà báo của VOV về phong cách làm việc linh hoạt, năng động và hiệu quả. Và một đặc điểm chung là mọi người đều rất yêu mến nước Nga.
Chị Nhữ Anh Tú, Trưởng Văn phòng đại diện thường trú của VOV tại Mátxcơva tâm sự: “Tôi rất yêu thiên nhiên Nga và con người Nga”. Chị Anh Tú công tác ở Nga trong ba năm và sẽ tiếp tục đảm trách nhiệm kỳ thứ hai. – “Nước Nga bao la thật khác biệt và luôn tươi đẹp. Tôi yêu tuyết màu trắng của mùa đông, màu xanh dịu dàng của mùa xuân, những màu sắc tươi sáng của mùa hè và màu đỏ thẫm và óng vàng của mùa thu. Tôi đã thăm nhiều thành phố của LB Nga, mỗi nơi đều có những đặc điểm riêng thú vị. Tôi rất thích những người Nga chân thành, nhạy bén, có tổ chức. Mặc dù không phải là mọi điều trong cuộc sống đều thuận lợi và tuyệt hảo nhưng người dân Nga chắc chắn sẽ vượt qua tất cả khó khăn trở ngại. Vì thế, tôi rất hài lòng vì hàng ngày được gửi về Hà Nội những thông tin tươi mới về nước Nga mà tôi yêu quý”.
Hãng thông tấn quốc tế Sputnik tiếp tục duy trì quan hệ truyền thống với VOV. Hai tổ chức đã ký thỏa thuận hợp tác, và gần đây Sputnik đã khai trương Văn phòng đại diện tại Hà Nội.
Tập thể Sputnik xin gửi tới các đồng nghiệp ở VOV những lời chúc mừng tốt đẹp nhất nhân kỷ niệm mốc 75 năm thành lập và phục vụ! Xin chúc các bạn sức khỏe, đạt nhiều thành công mới trong lao động sáng tạo, thực hiện được mọi hy vọng và ước mơ! Xin chúc cho đất nước Việt Nam thân yêu của chúng ta tiếp tục khiến thế giới kinh ngạc và ngưỡng mộ về những thành tựu nổi bật, để VOV tiếp tục kể với toàn thế giới về những thắng lợi đó!
