Đồng thời, trong vụ án này, vì sao loạt lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội “thoát” trách nhiệm liên quan về vụ chế phẩm Redoxy-3C? Tại sao kết luận thanh tra không đề cập đến trách nhiệm cụ thể của loạt lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội – các ông Lê Văn Dục, Võ Nguyên Phong, Đồng Phước An, Hoàng Cao Thắng?
Vụ chế phẩm Redoxy-3 liên quan Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung
Như Sputnik Việt Nam đã thông tin trước đó, ngày 20/8, Cơ quan điều tra Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Võ Tiến Hùng, Tổng Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Thoát nước Hà Nội.
Theo như thông cáo của Bộ Công an, Cơ quan Cảnh sát điều tra (C03) đang điều tra vụ án hình sự “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội và các đơn vị liên quan theo Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 14/CSKT-P12 ngày 27/4/2020 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an.
Bước đầu, cơ quan chức năng xác định hành vi sai phạm của ông Hùng có liên quan đến việc mua độc quyền chế phẩm Redoxy-3C để xử lý các hồ ô nhiễm trên địa bàn thủ đô Hà Nội.
Việc mua độc quyền chế phẩm Redoxy-3C để xử lý các hồ ô nhiễm trên địa bàn TP Hà Nội là vấn đề được dư luận đặc biệt quan tâm, đặt dấu hỏi việc mua này có đấu thầu hay chỉ định mua.
Được biết, việc mua chất hóa học Redoxy-3C tại Công ty Arktic mà không phải qua đấu thầu là thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP Hà Nội. Để chế phẩm Redoxy-3C của Công ty Arktic được sử dụng ngay tại các hồ Hà Nội, UBND TP Hà Nội đã lập “Tổ công tác theo dõi các hoạt động thử nghiệm xử lý hồ bằng chế phẩm Redoxy-3C”, trong đó có hàng chục cán bộ lãnh đạo ở các sở có liên quan của thành phố tham gia.
Trước đó, để giải đáp những vấn đề liên quan đến tính minh bạch, hiệu quả của việc sử dụng chế phẩm Redoxy-3C, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung đã giao Thanh tra TP Hà Nội chủ trì thành lập đoàn liên ngành thanh tra toàn diện việc mua, đánh giá hiệu quả sử dụng đối với chất Redoxy-3C và yêu cầu công khai kết quả sau khi hoàn thành thanh tra.
Theo đó, ngày 31/5, Thanh tra TP Hà Nội công bố quyết định thanh tra toàn diện việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm nước các hồ trên địa bàn thành phố. Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, theo chỉ đạo của thành phố, từ tháng 9/2016, công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước hồ được thử nghiệm bằng chế phẩm Redoxy-3C tại 3 hồ Giáp Bát, Hố Mẻ, Ba Mẫu.
Sau khi thử nghiệm thành công, việc sử dụng chế phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm đã được UBND thành phố chấp thuận cho triển khai nhân rộng tại 87/125 hồ nội thành.
Trên thực tế, đây là một trong ba vụ án hình sự có liên quan đến Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, người đã bị Bộ Chính trị và Thủ tướng đình chỉ mọi chức vụ về mặt Đảng và chính quyền, đồng thời, bị điều tra, khởi tố và bắt tạm giam ngày 28/8/2020.
Như vậy, với việc đích thân lãnh đạo Hà Nội như ông Nguyễn Đức Chung hay Tổng Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Thoát nước Hà Nội Võ Tiến Hùng bị bắt tạm giam đã khẳng định phần nào thực tế sai phạm của dự án. Ngoài ra, dư luận đặt câu hỏi về những khuất tất trong việc mua sắm chế phẩm Redoxy-3C cũng như trách nhiệm của loạt lãnh đạo Sở, ban, ngành Hà Nội trong vụ án này.
Vụ án Redoxy-3C: Con trai ông Nguyễn Đức Chung rút lui trước khi mua chế phẩm?
Theo báo cáo của Thanh tra Hà Nội trước đó, sau khi được ông Nguyễn Đức Chung chỉ đạo, cho phép ứng dụng sản phẩm Redoxy-3C để xử lý ô nhiễm tại các hồ ở Hà Nội, thì đến ngày 10/8/2016 Công ty Thoát nước Hà Nội đã ký hợp đồng với Công ty Arktic mua 3,24 tấn chế phẩm Redoxy-3C với giá 326.000 đồng/kg (vận chuyển theo đường hàng không).
Theo ước tính, số tiền để mua hóa chất vào khoảng 137 tỷ đồng. Công ty Thoát nước Hà Nội đã sử dụng lượng hóa chất này để xử lý ô nhiễm nước tại 91 hồ nội thành, 50 hồ ngoại thành.
Ngoài việc xử lý ô nhiễm nước sông, hồ bằng Redoxy-3C, Công ty Thoát nước Hà Nội cũng sử dụng hóa chất này để xử lý nước hồ Tây khi xảy ra hiện tượng cá chết hàng loạt, xử lý nước thải tại bãi rác Nam Sơn, tình trạng ô nhiễm nước sông Tô Lịch.
Để xử lý ô nhiễm nước sông, hồ, Công ty Thoát nước Hà Nội đã nhiều lần nhập hóa chất Redoxy-3C. Trong giai đoạn từ tháng 8/2016 đến tháng 10/2016, Công ty Thoát nước Hà Nội đã sử dụng 2 tấn Redoxy-3C để xử lý thử nghiệm tại các hồ Giáp Bát, Hố Mẻ, Ba Mẫu, 5,4 tấn Redoxy-3C xử lý sự cố cá chết hồ Tây, 7,5 tấn xử lý ô nhiễm các hồ Văn Chương, Hoàng Cầu.
Từ tháng 10/2016 đến nay, đã có 344,8 tấn hóa chất Redoxy-3C đã được sử dụng để xử lý ô nhiễm lần đầu tại 83 hồ, duy trì chất lượng nước 85 hồ nội thành.
Tuy nhiên, điều đáng nói ở đây chính là, hóa chất Redoxy-3C do Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic cung cấp, được biết tới là một doanh nghiệp “có quan hệ thân quen” với lãnh đạo cấp cao của TP Hà Nội. Có lẽ vậy mà cả ông Nguyễn Đức Chung và Võ Tiến Hùng đều “liên đới” trong vụ án này. Đồng thời, chắc chắn, vụ án còn có sự liên quan của loạt cá nhân khác nữa.
Trên thực tế, một trong hai thành viên sáng lập Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic là ông Nguyễn Đức Hạnh (con trai ông Nguyễn Đức Chung), người được cho là người thân của lãnh đạo cấp cao của thành phố Hà Nội. Còn ông Đào Xuân Tấn là người đại diện theo pháp luật của Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic.
Tuy nhiên sau đó, đến tháng 6/2016, ông Đào Xuân Tấn chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp của mình và ông Nguyễn Đức Hạnh cũng ký hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ vốn góp của mình tại Công ty TNHH thương mại dịch vụ Arktic cho những người khác.
Theo đó, đến ngày 30/07/2017, Sở KH&ĐT Hà Nội cấp giấy chứng nhận đăng ký địa điểm kinh doanh cho Công ty Arktic tại địa chỉ 180 Triệu Việt Vương, quận Hai Bà Trưng.
Trong bối cảnh xuất hiện nghi ngờ của dư luận về việc cung cấp chế phẩm Redoxy 3C có liên quan đến người nhà, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Đức Chung đã yêu cầu Thanh tra UBND TP.Hà Nội vào cuộc làm rõ tính minh bạch trong việc mua chế phẩm này cũng như hiệu quả sử dụng.
Thế nhưng, đến tháng 3/2020, Thanh tra UBND TP. Hà Nội ban hành kết luận thanh tra mà không chỉ ra được sai phạm cụ thể nào.
Đồng thời, trong vụ án này, theo Thanh Niên, có dấu ấn của một số lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội như các ông Lê Văn Dục, nguyên Giám đốc Sở, Võ Nguyên Phong, lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội đương nhiệm, Đồng Phước An (Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội và Hoàng Cao Thắng cũng là Phó Giám đốc Sở.
Ông Lê Văn Dục liên quan gì vụ án Redoxy-3C?
Theo hồ sơ, ngày 14/10/2016, nguyên Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Lê Văn Dục đã ký tờ trình gửi UBND TP.Hà Nội liên quan đề xuất của Công ty Thoát nước Hà Nội (doanh nghiệp của ông Võ Tiến Hùng) về việc sử dụng chế phẩm Redoxy-3C phục vụ công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước các hồ trên địa bàn thành phố.
Gần hai tháng sau, đến ngày 2/12/2016 một văn bản của Sở Xây dựng Hà Nội do ông Lê Văn Dục ký báo cáo UBND thành phố về công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước trên các hồ thuộc địa bàn bằng chế phẩm nêu trên.
Trong báo cáo này chỉ rõ, giá mua chế phẩm Redoxy là 326.000vnd/dg bằng đường hàng không. Trong khi đó, đường biển có giá 295.000vnd/kg chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng.
Cũng trong báo cáo này, Sở Xây dựng Hà Nội khẳng định, cuối tháng 10/2016, Công ty Thoát nước Hà Nội đề xuất thực hiện xử lý ô nhiễm tại 68 hồ nội thành trong Quý IV/2016 với tổng kinh phí vào khoảng 35,5 tỷ đồng.
Đồng thời, về quy trình, định mức, đơn giá tạm thời công tác xử lý duy trì chất lượng nước hồ bằng chế phẩm Redoxy-3C đang xây dựng trên cơ sở quy trình tạm thời đã Sở Xây dựng Hà Nội chấp thuận bằng văn bản ngày 4/11/2016.
Đáng chú ý, không chỉ trong năm 2016, văn bản của Sở Xây Dựng cũng đề nghị giao Công ty Thoát nước xây dựng phương án, kế hoạch xử lý, duy trì ô nhiễm môi trường nước hồ trên địa bàn thành phố năm 2017.
Ngoài ra, tại văn bản này, Sở Xây dựng Hà Nội cũng đề nghị UBND TP cho phép Công ty Thoát nước Hà Nội xử lý ô nhiễm 5 hồ bằng chế phẩm Redoxy-3C ở ngoại thành, cũng bằng hình thức đặt hàng, vốn ngân sách.
Đồng thời, Sở Xây dựng cũng đề nghị giao Công ty Thoát nước Hà Nội chủ động phối hợp các huyện, thị xã xử lý ô nhiễm môi trường nước các hồ trong năm 2017 bằng chế phẩm Redoxy-3C.
Sau văn bản đề xuất mang tính cơ sở này, từ ngày 9 – 30/1 2/2016, Sở Xây dựng Hà Nội liên tiếp ký các văn bản thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán, kèm theo quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý nhiều hồ trên địa bàn TP.Hà Nội.
Loạt Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội có vô can?
Cũng liên quan đến vụ án này, ngày 9/12/2016, nguyên Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong và hiện là Giám đốc Sở này đã ký thông báo thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán xử lý thử nghiệm nước hồ Giáp Bát, Hố Mẻ, Ba Mẫu bằng Redoxy-3C với giá dự toán là hơn 1,6 tỷ đồng.
Tiếp đó, đến ngày 20/12/2016, ông Võ Nguyên Phong cũng đồng thời ký thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý thử nghiệm nước thải bãi bùn khu C Yên Sở bằng chế phẩm Redoxy-3C.
Ngày 23/12/2016, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Võ Nguyên Phong khi đó đã ký thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý nước hồ Bắc Thổ Mô, Nam Thổ Mô bằng chế phẩm trên của Công ty Thoát nước Hà Nội.
Ngày 30/12/2016, cũng chính ông Võ Nguyên Phong ký thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý nước hồ Tây bằng chế phẩm Redoxy-3C, kinh phí dự toán là hơn 2,2 tỷ đồng.
Cùng ngày, ông Võ Nguyên ký thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước các hồ trên địa bàn TP.Hà Nội bằng chế phẩm Redoxy-3C quý IV/2016, với kinh phí dự toán là hơn 28,1 tỷ đồng.
Sau đó, liên tiếp trong 3 năm sau đó (giai đoạn 2017, 2018 và 2019), các lãnh đạo Sở này như ông Lê Văn Dục, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, 3 phó giám đốc Sở là các ông Võ Nguyên Phong, Hoàng Cao Thắng, Đồng Phước An đều thay nhau ký nhiều thông báo kết quả thẩm định hồ sơ dự toán và quyết định phê duyệt hồ sơ dự toán công tác xử lý ô nhiễm môi trường nước, duy trì chất lượng nước các hồ trên địa bàn TP.Hà Nội bằng chế phẩm Redoxy-3C, với kinh phí lên đến hàng chục tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách của thành phố giao cho Sở Xây dựng Hà Nội.
Ngoài ra, các hồ sơ, tài liệu mua quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy-3C đều liên quan đến loạt lãnh đạo này nhưng kết luận thanh tra số 794 của Thanh tra Hà Nội (ngày 26/2/2020) lại không đề cập đến trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị liên quan.
Đồng thời, hiện Chánh Thanh tra Hà Nội Nguyễn An Huy vẫn chưa lên tiếng về việc có hai bản kết luận thanh tra (số 555 và 794 về việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy-3) nhưng chỉ nhắc đến ông Lê Văn Dục mà không “đả động” gì các Phó Giám đốc Võ Nguyên Phong, Đồng Phước An hay Hoàng Cao Thắng.
