Các công ty Mỹ nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam nên chuẩn bị cho các mức thuế quan lớn trong khuôn khổ cuộc điều tra của Đại diện thương mại Hoa Kỳ (USTR) về Mục 301 của Đạo luật Thương mại liên quan đến thực tiễn định giá tiền tệ, Reuters đưa tin.
Kết quả của cuộc điều tra, được thực hiện song song với tổng kết của Kho bạc được thông báo vào tuần trước, có thể được công bố sớm nhất là vào ngày 7 tháng 1.
Ảnh hưởng kinh tế
“Sẽ là thận trọng khi lập kế hoạch ngay từ bây giờ việc hoàn thành quy trình Mục 301 sẽ như thế nào, bởi vì, đặc biệt là với việc bổ nhiệm Bộ Tài chính, rất có thể Hoa Kỳ sẽ thực hiện một biện pháp trả đũa nào đó đối với Việt Nam”,- Reuters trích dẫn lời Deborah Elms, giám đốc điều hành khu vực châu Á của Asian Trade Center tại Singapore.
Các công ty Hoa Kỳ đã nhập khẩu gần 65 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam trong 10 tháng đầu năm 2020, tăng so với mức 66,6 tỷ USD của cả năm 2019. Thuế quan có thể lên tới hơn 400 tỷ USD đối với lĩnh vực may mặc và giày dép của Mỹ, cùng với đồ nội thất, điện tử và đồ gia dụng.
"Sẽ có những tác động kinh tế", - Elms nói tại một sự kiện trực tuyến do Phòng Thương mại Hoa Kỳ tổ chức tại Việt Nam hôm thứ Sáu.
Từ thù địch thành quan hệ đối tác và một lần nữa trở thành đối đầu?
Từng là kẻ thù không đội trời chung trong Chiến tranh Việt Nam những năm 1960 và đầu những năm 1970, quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đã ấm lên đáng kể trong những năm gần đây. Theo ghi nhận của Reuters, Washington coi Hà Nội là một đối tác kinh tế và an ninh chiến lược ở Đông Nam Á, có thể giúp chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc, kể cả dưới thời chính quyền Trump, nhưng biểu thuế quan có thể làm tổn hại quan hệ.
Bộ Thương mại Việt Nam cho biết hôm thứ Hai rằng: vì thuế quan, các công ty trong nước sẽ " đánh mất niềm tin khi tiến hành kinh doanh với các đối tác Mỹ" và cắt giảm hàng nhập khẩu từ Mỹ. Tuyên bố nói rằng vào cuối tháng 12, quan chức của hai nước sẽ tổ chức các cuộc đàm phán "cực kỳ quan trọng".
Theo Reuters, việc áp thuế đối với hàng nhập khẩu của Việt Nam có thể là một sự bối rối thêm đối với Tổng thống đắc cử Joe Biden và có thể kích hoạt các mức thuế đối ứng đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ sang Việt Nam.
Trump đã áp đặt các hạn chế kinh tế mới đối với Trung Quốc trong những tuần gần đây, bao gồm việc thêm nhà sản xuất chip hàng đầu của Trung Quốc SMIC và nhà sản xuất máy bay không người lái SZ DJI Technology vào danh sách đen các công ty công nghệ vào ngày 18 tháng 12.
Một phát ngôn viên của nhóm chuyển tiếp của Biden đã không trả lời các câu hỏi của Reuters về cuộc điều tra ở Việt Nam hoặc kết quả của Bộ Tài chính. Yêu cầu gửi tới USTR cũng không được trả lời.
Mỹ buộc lỗi cho Việt Nam cụ thể vì điều gì?
Trong một bản báo cáo tiền tệ hàng năm bị chậm trễ của Kho bạc được công bố vào ngày 16 tháng 12 đưa ra kết luận rằng Việt Nam, cùng với Thụy Sĩ, đã vượt quá cả ba ngưỡng về thao túng tiền tệ trong năm tài chính kết thúc vào ngày 30 tháng 6.
"Đối với mỗi quốc gia, Bộ dựa trên một loạt bằng chứng và bối cảnh cho thấy việc quản lý tỷ giá hối đoái [Việt Nam và Thụy Sĩ] của họ trong 4 quý tính đến tháng 6 năm 2020 và các biện pháp can thiệp ngoại hối ít nhất một phần nhằm ngăn chặn điều chỉnh cán cân thanh toán hiệu quả", Bộ tài chính Mỹ khẳng định. "Và trong trường hợp của Việt Nam, nhằm đạt được lợi thế cạnh tranh không lành mạnh trong thương mại quốc tế".
Cả hai nước đều có các biện pháp can thiệp ngoại hối và thặng dư tài khoản vãng lai toàn cầu vượt quá 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và thặng dư thương mại với Mỹ với mức 20 tỷ USD.
Vào ngày 28-29 tháng 12, USTR sẽ tổ chức một phiên điều trần công khai về cuộc điều tra Mục 301 của USTR về "hành động, chính sách và thực tiễn của Việt Nam có thể góp phần làm giảm giá đồng tiền quốc gia," gây thiệt hại cho thương mại của Mỹ.
Các nguồn thạo tin về vấn đề này của Reuters cho biết: USTR sẽ không rút ngắn thời gian thảo luận công khai kết thúc vào ngày 7 tháng 1. Điều này cho phép Trump khoảng hai tuần để tuân thủ bất kỳ hướng dẫn thuế quan nào đối với Việt Nam trước khi ông rời nhiệm sở vào ngày 20 tháng 1. Việc thu thuế có thể bắt đầu trong những tuần đầu tiên của Biden trong Nhà Trắng.
Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Ngoại giao, cũng như Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, khi bình luận về cáo buộc của Bộ Tài chính Mỹ, tuần trước lần lượt cho rằng Việt Nam không điều chỉnh tỷ giá hối đoái vnd nhằm tạo lợi thế cạnh tranh không lành mạnh và lợi ích bổ sung trong thương mại quốc tế.
Việt Nam đang chờ đợi số phận giống như Trung Quốc?
«Chính quyền có một sự không hài lòng nhất định và muốn gửi tín hiệu đến Việt Nam rằng họ sẽ bị 'trừng phạt' vì chính sách tiền tệ của mình». Reuters dẫn lời Matthew Goodman, cựu quan chức ngân khố và chuyên gia về kinh tế châu Á tại Center for Strategic and International Studies .
Tín hiệu chính là Hoa Kỳ sẽ không chấp nhận việc Việt Nam định giá thấp đồng tiền của mình một cách giả tạo để thúc đẩy sự phát triển của mình, giống như Trung Quốc đã đánh giá thấp đồng tiền của họ trong nhiều thập kỷ, Goodman nói và bổ sung rằng ông xem xét thặng dư tài khoản vãng lai cao của Việt Nam là biểu hiện tạm thời.
USTR đã sử dụng một cuộc điều tra tương tự với Mục 301 để biện minh cho việc tăng thuế quan trị giá 370 tỷ USD lên 25% đối với hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại kéo dài 2,5 năm của Trump với Bắc Kinh.
Hiện vẫn chưa rõ liệu thuế quan đối với hàng hóa Việt Nam có lên tới mức đó hay gần với mức từ 6,2% đến 10% mà Bộ Thương mại đã áp dụng cho các nhà sản xuất săm lốp Việt Nam vào tháng 11 hay không.
Các nhà phân tích cho rằng việc Việt Nam vi phạm ngưỡng thặng dư tài khoản vãng lai một phần là kết quả của cuộc chiến thương mại của chính quyền Trump với Trung Quốc, đã thúc đẩy đầu tư từ các công ty tìm cách tránh thuế của Trung Quốc vào nước này và mức tăng xuất khẩu sang Hoa Kỳ.
Các doanh nhân Mỹ lo lắng đang cố gắng “ gõ cửa ” tới Quốc hội.
“Chỉ những tin đồn về các mức thuế tiếp theo đã khiến các công ty Mỹ hoang mang đến mức văn phòng Quốc hội đã nhận được những cuộc gọi hoảng sợ của các doanh nghiệp từ những thành phố quê hương của các nghị sĩ”,- - một trong những trợ lý của Quốc hội nói với Reuters.
Trong các bình luận gửi cho cuộc điều tra ngoại hối của USTR, Hiệp hội may mặc và da giày Hoa Kỳ cho biết Việt Nam “đã trở thành một đối tác quan trọng hơn của Hoa Kỳ bởi vì các công ty thực hiện chiến lược đa dạng hóa bên ngoài Trung Quốc. Việc áp dụng các mức thuế trừng phạt mới đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam sẽ gây ra sự bất hòa nghiêm trọng".
Ý kiến trong bài viết là quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của Sputnik.
