Luật mới cho phép Cảnh sát biển Trung Quốc sử dụng vũ khí trong trường hợp tàu nước ngoài trong vùng biển mà Bắc Kinh gọi là của mình, không tuân theo mệnh lệnh của nhà chức trách Trung Quốc. Luật cũng cho phép Cảnh sát biển phá dỡ các tòa nhà do người nước ngoài xây dựng trên các hòn đảo mà Bắc Kinh tuyên bố là của mình.
Cảnh sát biển CHND Trung Hoa được thành lập năm 2013, năm 2018 được đưa vào lực lượng Cảnh sát vũ trang nhân dân. Rõ ràng, sự ra đời của nó là do Bắc Kinh chuyển sang chính sách tích cực hơn ở vùng Biển Đông và Biển Hoa Đông, mong muốn của giới lãnh đạo Bắc Kinh là biến đất nước của họ thành một cường quốc hàng hải, đảm bảo sự bất khả xâm phạm của biên giới biển. Cần nói rõ rằng những ranh giới này không được cộng đồng thế giới công nhận.
Bộ luật làm dấy lên lo ngại ở Tokyo
Việc cho phép Cảnh sát biển CHND Trung Hoa sử dụng vũ lực trong vùng biển tranh chấp đã gây ra phản ứng lo lắng trong giới chính phủ Nhật Bản. Họ lập tức hình dung cảnh vệ Trung Quốc được quyền sử dụng vũ khí chống lại tàu Nhật ở vùng biển xung quanh quần đảo Senkaku. Người Nhật kiểm soát những hòn đảo chưa có người ở này, nhưng Bắc Kinh đã nhiều lần tuyên bố những hòn đảo này là của mình và cử tàu tuần tra đến bờ cạnh đảo. Để tự trấn an mình, người Nhật nhắc lại rằng tân Tổng thống Mỹ, Joe Biden, đã hứa với thủ tướng Nhật Bản sẽ bảo vệ quần đảo Senkaku dựa trên Điều 5 của Hiệp ước An ninh Mỹ-Nhật.
Các chức năng mới của Cảnh sát biển CHND Trung Hoa không thể khiến Việt Nam, Philippines và Indonesia lo ngại. Các quốc gia này có các tòa nhà kinh tế và biên giới trên các hòn đảo, mà Bắc Kinh cũng gọi là của mình, và việc cho phép phá hủy chúng có thể giống như lệnh tấn công.
Đúng như vậy, các quan chức CHND Trung Hoa (phát ngôn viên Bộ Ngoại giao CHND Trung Hoa Hoa Xuân Ánh) đã nhanh chóng thông báo rằng họ "sẽ làm việc với các nước tương ứng để giải quyết đúng đắn các mâu thuẫn và bất đồng thông qua đối thoại và tham vấn để đảm bảo hòa bình và ổn định khu vực". Còn nội dung của luật mới, theo ý kiến của họ, "tương ứng với các công ước quốc tế và thông lệ của các quốc gia khác". Người ta không đồng ý với điều này, đặc biệt, ở Tokyo. Tuần trước, đại diện chính thức của Nhật Bản tại LHQ đã gửi công hàm tới Tổng thư ký của tổ chức này lên án chính sách của Trung Quốc ở Biển Đông và biển Hoa Đông và gọi nó là không phù hợp với Công ước Luật Biển năm 1982 (UNCLOS).
Japan weighs in on South China Sea dispute, adding to pressure on Beijing | Japan’s mission to UN sends note saying China’s territorial baselines on some islands and reefs fail to satisfy conditions in United Nations convention
— Pham Quang Vinh (@vinhlhq2015) January 23, 2021
South China Morning Post https://t.co/B0UAUHOHwR
Với tất cả những điều này, cần phải nhớ rằng các hành động của Bắc Kinh, cũng như của Tokyo, đều bị ảnh hưởng bởi yếu tố Mỹ. Năm ngoái, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Robert O'Brien cho biết Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Mỹ cần mở rộng sự hiện diện ở Thái Bình Dương. Điều này chắc hẳn đã được nghe thấy ở Bắc Kinh. Mặt khác, chính phủ Nhật Bản không ngại tham gia vào tranh chấp với Trung Quốc, cảm thấy sau lưng họ có sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ. Có nghĩa là, đặt lên Washington một phần lớn trách nhiệm về sự bất ổn của tình hình ở khu vực phía tây của Thái Bình Dương.
