Theo thống kê GLOBOCAN 2020, Việt Nam ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư. Trong đó, ung thư máu đứng thứ 7 trong bảng xếp hạng các loại ung thư phổ biến nhất tại Việt Nam, chiếm 3.4% các ca mắc mới. Hưởng ứng Ngày Quốc tế phòng chống Ung thư (04/02), hãy cùng nhìn lại những thành tựu mà Việt Nam đạt được trong lĩnh vực phòng chống ung thư máu.
Ứng dụng tiến bộ khoa học trong điều trị ung thư máu
Năm 2020 là một năm đầy biến động do đại dịch Covid-19 lan rộng trên toàn cầu. Hàng loạt các quốc gia phải đối mặt với khủng hoảng nguồn người hiến máu. Tuy nhiên, ngành huyết học và truyền máu Việt Nam đã chủ động, sáng tạo trong việc huy động người hiến máu và tổ chức tiếp nhận, cung cấp máu an toàn, góp phần vào thành công chung của Việt Nam trước đại dịch.
Phát biểu tại Hội nghị khoa học Huyết học – Truyền máu toàn quốc năm 2020 diễn ra vào ngày 26 - 27/11/2020 tại Hà Nội, TS. Bạch Quốc Khánh – Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu TW, Trưởng Ban tổ chức Hội nghị khoa học Huyết học – Truyền máu toàn quốc 2020 cho biết:
“Dưới áp lực rất lớn vừa điều trị, vừa phòng chống dịch, đội ngũ chuyên gia, cán bộ y tế vẫn không ngừng học hỏi, nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng chẩn đoán, điều trị bệnh máu và cơ quan tạo máu. Những nỗ lực đó thể hiện ở các đề tài nghiên cứu khoa học tham gia trình bày tại hội nghị được đầu tư cả về chất lượng và số lượng, có giá trị thực tiễn cao đối với công tác truyền máu và điều trị, chăm sóc người bệnh. Hội nghị là cơ hội rất tốt để các cán bộ chuyên môn cập nhật kiến thức khoa học, trao đổi kinh nghiệm, góp phần đưa chuyên khoa Huyết học – Truyền máu Việt Nam ngày càng phát triển toàn diện và hội nhập với nền y học thế giới”.
Theo các báo cáo tại Hội nghị, đội ngũ các nhà nghiên cứu, bác sĩ Việt Nam đã ứng dụng các tiến bộ của thế giới về thuốc nhắm đích trong điều trị ung thư máu nhằm đem lại chất lượng cuộc sống tốt với thời gian sống kéo dài cho người bệnh; thực hiện thành công khảo sát dịch tễ về tan máu bẩm sinh trên toàn quốc và phối hợp thực hiện chương trình tầm soát gen bệnh, tiến tới giảm dần số trẻ em sinh ra bị bệnh tan máu bẩm sinh tại một số địa phương…; phát triển liên tục trong hoạt động ghép tế bào gốc, chuyển giao thành công kỹ thuật ghép tế bào gốc tự thân cho nhiều bệnh viện tại các tỉnh, thành phố.
Lĩnh vực di truyền - sinh học phân tử cũng đạt được những kết quả khả quan trong việc nghiên cứu các đột biến gen ở bệnh ung thư máu, thalassemia, hemophilia… góp phần nâng cao chất lượng điều trị và chẩn đoán trước sinh bệnh máu di truyền. Bên cạnh đó, hoạt động truyền máu đã triển khai đồng bộ xét nghiệm sinh học phân tử (NAT), tăng khả năng kiểm soát các bệnh lây nhiễm qua đường truyền máu; chuẩn hóa quy trình điều chế nhiều chế phẩm máu; chú trọng đến truyền máu hòa hợp nhằm nâng cao hiệu quả truyền máu; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nguồn người hiến máu và chất lượng đơn vị máu…
Không để thiếu máu trong thời điểm dịch Covid-19
Tình hình dịch Covid-19 bùng phát trở lại tại nhiều địa phương trên cả nước, khiến nhiều hoạt động tiếp nhận máu chữa trị cho các bệnh nhân ung thư máu nói riêng và bệnh về máu nói chung, bị hoãn lại. Bình luận về vấn đề trên, TS. Bạch Quốc Khánh, Viện trưởng Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương cho biết:
“Dịch COVID-19 bùng phát trở lại và lây lan tại nhiều địa phương, trong đó có Hà Nội vào những ngày cuối tháng 01 đã khiến hơn 20 đơn vị xin hoãn, hủy lịch tổ chức hiến máu với hơn 6.000 đơn vị máu dự kiến tiếp nhận. Trong 03 ngày cuối tuần vừa qua, Viện chỉ tiếp nhận được hơn 1.000 đơn vị máu; trong khi nhu cầu máu các ngày bình thường cần cung cấp là 1.700 – 2.000 đơn vị. Cả tuần trước Tết cũng chỉ dự kiến tiếp nhận được 3.000 đơn vị máu".
Đồng thời, Viện cũng kêu gọi người dân có đủ điều kiện sức khỏe tham gia hiến máu và hiến tiểu cầu, đặc biệt là các nhóm máu hiếm đến hết tháng 2/2021. Ngoài ra, Viện đã phát động Chương trình hiến máu, hiến tiểu cầu “Blouse trắng – Trái tim hồng” trong toàn thể cán bộ, nhân viên Viện vào ngày 01/02 vừa qua. Đây là hoạt động thường niên được triển khai nhiều năm qua tại Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương.
“Hiến Máu” dễ dàng hơn với App và Zalo
Nhằm chăm sóc người hiến máu ngày một tốt hơn, mới đây Trung tâm Máu quốc gia, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, đã cho ra mắt App (Ứng dụng) di động “Hiến máu” và tài khoản chính thức trên mạng xã hội Zalo. Theo thông tin từ Trung tâm Máu quốc gia cho biết:
"Ứng dụng này cho phép người hiến máu có thể tra cứu các thông tin về hiến máu, địa điểm hiến máu, nhu cầu máu của các bệnh viện, đăng ký hiến máu thuận tiện, theo dõi chi tiết lịch sử các lần hiến máu của bản thân, hành trình đơn vị máu hiến…”
Tài khoản chính thức của Trung tâm máu Quốc gia trên mạng xã hội Zalo cũng là một kênh tương tác thân thiện với người hiến máu. Tại đó, các câu hỏi của người hiến máu sẽ được trả lời một cách nhanh chóng kèm các thông tin hữu ích, giải đáp những thắc mắc của người đã hiến hoặc trong trường hợp có tác dụng phụ xảy ra. Những cải tiến này giúp người dân dễ dàng tiếp cận thông tin và lan tỏa công tác hiến máu cho nhiều người biết hơn, đồng thời mang lại sự yên tâm khi được chăm sóc, "gỡ rối thông tin" bất cứ lúc nào.
