Trong khi các ổ dịch vừa bùng phát tại Hà Nội và Gia Lai chưa được kiểm soát, ngay sát Tết Nguyên Đán, TP.HCM trở thành điểm nóng với hàng loạt ca nhiễm SARS-CoV-2 mới. Các bệnh nhân mới có kết quả dương tính được ghi nhận ở quận 1, 9, 10, 12, Bình Tân, Gò Vấp, Tân Bình, Bình Thạnh.
Mất dấu F0
Tình hình dịch tại thành phố đang được các chuyên gia nhận định rất phức tạp và nguy hiểm. Theo PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng, Bộ Y tế, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng Sự kiện y tế công cộng, đánh giá khác với tình hình dịch ở TPHCM khác với ở Hải Dương và Quảng Ninh trước đó khi các địa phương này đã sớm khoanh trúng ổ dịch. Phó giáo sư cảnh báo:
"Đợt dịch đang bùng phát ở TP.HCM rất phức tạp vì đã có nhiều ca lây ra cộng đồng, đặc biệt, chưa tìm ra nguồn lây tại đây".
Đồng quan điểm, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm - Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM), chia sẻ:
"TP.HCM đang chịu đợt bùng phát dịch Covid-19 nghiêm trọng nhất từ trước đến nay bởi tốc độ lây lan rất nhanh”.
Tình trạng từ F0 lây nhiễm đến F2 trong thời gian khá lâu
Theo ông Trần Đắc Phu, chủng virus mới lây mạnh và rất nhanh, chúng ta sẽ không thể dập dịch nếu không xác định, truy vết được các ca lây nhiễm. Trường hợp chúng ta không ngăn được, thì trong thời gian ngắn, từ F0 sẽ lây ra F1, F2 thậm chí, F3, F4. Những người này lại trở thành F0 và gây ra các ổ dịch mới. Từ đó, dịch sẽ lan rộng, chúng ta rất khó để kiểm soát.
Chiều 08/02, phát biểu tại cuộc họp Thường trực Chính phủ với Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết tình hình dịch Covid-19 của thành phố khá khó khăn. Đặc biệt, tình trạng từ F0 lây nhiễm đến F2 trong thời gian khá lâu. Đây là cái khó rất lớn của TP.HCM , Phó thủ tướng nói:
“Từ hôm qua đến nay, tôi rất lo lắng về tình hình của TP.HCM. Điều may mắn của thành phố đến nay là virus SARS-CoV-2 gây đợt bùng phát không phải chủng lây nhanh như ở TP Chí Linh, Hải Dương. Vừa rồi, Hải Dương và Quảng Ninh đã xét nghiệm hàng nghìn mẫu. Theo tôi, TP.HCM hiện nay cũng nên làm như thế”.
“Với tình hình hiện tại, thành phố cần huy động tổng lực tất cả năng lực lấy mẫu, công nghệ xét nghiệm, cố gắng trong thời gian rất ngắn, lãnh đạo thành phố phải có bức tranh tổng thể tình hình dịch”.
Dịch âm thầm ủ bệnh trong vòng 15 ngày
Nhận định tình hình, bác sĩ Trương Hữu Khanh chia sẻ thêm:
“Từ sáng đến nay, tôi nhận được rất nhiều cuộc gọi, tin nhắn để hỏi thăm về tình hình tại TP.HCM. Nhiều người dùng từ ‘toang’ để nói về tình hình tại thành phố, có người còn gấp rút nghỉ làm, thu xếp đồ đạc để về quê tránh dịch. Điều này phù hợp tâm lý người dân trong tình hình phức tạp vì chính tôi cũng khá bất ngờ khi số ca được ghi nhận là hơn 20 người. Con số lớn nhất trong một đợt công bố tại TP.HCM từ trước đến nay”.
Theo bác sĩ, chúng ta đang dựa vào F0 để tìm F1. Trong khi đó, một số trường hợp được báo cáo là F2 của F0 nhưng F1 lại có kết quả xét nghiệm âm tính với Covid-19, điều này khiến nhiều người hoang mang. Bác sĩ Khanh giải thích:
“Rất khó và rất hiếm xảy ra trường hợp F2 dương tính nhưng F1 âm tính. Theo tôi, hai khả năng có thể xảy ra trong tình huống này. Một là F1 sau khi lây nhiễm cho F2 đã tự khỏi bệnh. Thứ 2, có thể chính F2 là F0 và người được xem như F0 ban đầu có thể là F0 của chuỗi lây nhiễm khác”.
Nhận định về chùm dịch ở sân bay Tân Sơn Nhất và cụ thể là trường hợp BN1979, bác sĩ Khanh thông tin thêm:
“Bệnh nhân 1979 là nhân viên sân bay sống ở Bình Dương cùng với người em trai có thể không phải là F0. Trước đó, bệnh nhân này tiếp xúc một số người đồng nghiệp, đến quán lẩu dê. Sau đó, bệnh nhân mới bắt đầu sốt, ho và đến khám tại Bệnh viện Quân Y 175 (TP.HCM). Rõ ràng, người này đã lây nhiễm ở một nơi trước đó, rồi mới xuất hiện triệu chứng. Do đó, chúng ta cần truy nguồn gốc ổ dịch có phải xuất phát từ Tân Sơn Nhất hay không, không loại trừ nơi khác lây virus cho những người làm bốc xếp ở sân bay”.
Một chuyên gia điều trị Covid-19 nhận định chủng virus mới có thể đã xuất hiện và lây nhiễm âm thầm tại TP.HCM từ khoảng 15 ngày trước. Do đó, vấn đề cần làm ngay là tăng cường xét nghiệm càng sớm càng tốt, đặc biệt khu vực liên quan ca bệnh, người nghi nhiễm. Giống như chủ trương khoanh vùng xét nghiệm theo nhóm nhỏ như Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã đưa ra trước đó, chuyên gia này nói:
“Tôi cho rằng TP.HCM đang có bước đi rất đúng đắn đó là khoanh vùng và lấy mẫu xét nghiệm gộp theo hộ gia đình, từ đó truy vết rộng ra. Cụm lây nhiễm là nhân viên bốc xếp hành lý tại sân bay Tân Sơn Nhất chưa hẳn chùm bệnh đầu tiên. Có thể chùm bệnh bên ngoài lây vào sân bay. Do đó, giải pháp hiện tại là xem mỗi ca bệnh là F0 chỉ điểm ban đầu và truy vết rộng người tiếp xúc, không tập trung vào một ổ dịch nào cả”.
Chiều ngày 08/02, ngay sau cuộc họp trực tuyến với Chính phủ chiều 8/2, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đề nghị tạm dừng tất cả hoạt động văn hoá, thể thao, vui chơi giải trí, thẩm mỹ viện, karaoke, vũ trường, quán nhậu, quán bar, pub, beer club, massage, xông hơi, các điểm kinh doanh trò chơi điện tử. Đồng thời, cũng ngừng mở cửa các trung tâm tiệc cưới, phòng trà, sân khấu kịch, rạp chiếu phim, cơ sở kinh doanh thể thao. Các nghi lễ tôn giáo và hoạt động 20 người trở lên ở cơ sở thờ tự cần tạm ngừng.
Ngoài ra, các cửa hàng xăng dầu, nhu yếu phẩm thiết yếu, dược phẩm, cơ sở khám chữa bệnh hoạt động bình thường nhưng phải chấp hành đầy đủ quy định của cơ quan y tế. Thời gian thực hiện từ 12h ngày 9/2 (28 Tết) cho tới khi có thông báo mới. Trước đó vào sáng 8/2, Bộ Y tế công bố 4 bệnh nhân mới mắc Covid-19 trên địa bàn TP.HCM. Những người này là nhân viên bốc xếp hàng, hành lý tại sân bay Tân Sơn Nhất, cùng chung đội với BN1979 (nam nhân viên sân bay cư trú tại chung cư Ehome 4, TP Thuận An, tỉnh Bình Dương). Chiều cùng ngày, Bộ Y tế công bố TP.HCM ghi nhận thêm 25 ca mắc Covid-19, những người này đều liên quan đến nhân viên sân bay Tân Sơn Nhất nhiễm SARS-CoV-2.
