Nhiều dự án BOT xuống cấp chưa được sửa chữa
Mới đây, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã có báo cáo đề nghị tiếp nhận quản lý, bảo quản tài sản công, bảo trì các dự án theo hình thức hợp đồng BOT trong thời gian chuyển giao dự án. Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam tổ chức thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong giai đoạn kinh doanh, khai thác và chuyển giao công trình dự án theo quy định của pháp luật và hợp đồng dự án để triển khai đảm bảo đúng quy định.
Ngoài ra, Bộ GTVT cũng yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam nghiên cứu, tham mưu về giải pháp tạm thời để xử lý tình huống một số vướng mắc trong quản lý, bảo trì đối với những tuyến đường đầu tư theo hình thức BOT trong thời gian tạm dừng thu phí, đảm bảo đúng theo quy định pháp luật. Trong đó, cần lưu ý những phương án có thể thực hiện ngay công tác bảo quản, đảm bảo an toàn giao thông trong giai đoạn này.
“Tổng cục Đường bộ Việt Nam rà soát các nội dung cần thiết, các văn bản pháp lý có liên quan (nếu có) nhằm tháo gỡ khó khăn trong công tác quản lý, bảo trì đối với những tuyến đường đầu tư theo hình thức BOT trong thời gian dừng hoặc tạm dừng thu phí chờ hoàn tất thủ tục chấm dứt hợp đồng và xác lập quyền sở hữu toàn dân để Bộ GTVT tiếp tục báo cáo cơ quan có thẩm quyền xử lý”, Bộ GTVT chỉ đạo.
Theo báo cáo của Tổng cục Đường bộ Việt Nam, hiện có 9 dự án đang tạm dừng thu phí là những dự án sắp kết thúc hợp đồng. Trong số này, có 4 dự án nhà đầu tư dừng không thực hiện bảo trì; 2 dự án nhà đầu tư bảo trì cầm chừng không đạt chất lượng và 3 dự án nhà đầu tư vẫn tiếp tục bảo trì.
Các dự án trên chưa thanh lý được hợp đồng, bàn giao công trình do cơ quan quản lý và nhà đầu tư chưa thống nhất được các chi phí để xác định thời gian hoàn vốn như: Lợi nhuận nhà đầu tư trong giai đoạn xây dựng, một số chi phí, lãi vay nên chưa xác định thời điểm dừng thu phí. Để tránh việc thu phí vượt quá thời gian, Tổng cục Đường bộ Việt Nam chủ động tạm dừng thu phí các dự án trên.
Được biết, sau khi dừng hoặc tạm dừng thu phí để thực hiện thanh lý hợp đồng, một số doanh nghiệp dự án đã dừng việc bảo trì, không cấp kinh phí vận hành công trình hoặc thực hiện kém hiệu quả.
Những dự án nhà đầu tư dừng không bảo trì hoặc bảo trì không đạt yêu cầu, Tổng cục Đường bộ đã đàm phán, thương thảo nhiều lần, nhưng với lý do không được thu phí, không có quy định pháp lý nên các nhà đầu tư vẫn không thực hiện khiến công trình phát sinh hư hỏng.
Đối với những dự án BOT đã tạm dừng thu phí mà nhà đầu tư không bảo trì dự án hoặc bảo trì không đạt yêu cầu, Bộ GTVT đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ chịu trách nhiệm tiếp nhận, bảo quản công trình thuộc dự án từ khi dừng thu phí đến lúc hoàn tất thủ tục xác lập quyền sở hữu toàn dân về tài sản.
Trong năm 2020, tổng doanh thu của 62 trạm BOT giao thông đường bộ trên cả nước đạt hơn 12.600 tỷ đồng (bình quân mỗi quý thu hơn 3.000 tỷ đồng). So sánh với tổng thu năm 2019 thì con số này giảm giảm gần 1.000 tỷ đồng. Trong đó, số thu quý I/2020 đạt hơn 3.200 tỷ đồng; quý II/2020 đạt hơn 2.900 tỷ đồng; quý III/2020 đạt hơn 3.100 tỷ đồng và quý IV/2020 đạt hơn 3.200 tỷ đồng.
