Một số Thứ trưởng sẽ trực điểm đến "các điểm đón đầu" phía Bắc
Ngày 26/05 vừa qua, ngay giữa tâm dịch Bắc Giang đã có 20 tấn vải thiều được xuất sang Nhật Bản. Tuy nhiên, "khơi thông thị trường" trong thời điểm dịch Covid-19 vẫn luôn là vấn đề nhức nhối, đòi hỏi nhiều giải pháp tối ưu hơn. Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ nông nghiệp & phát triển nông thôn - Lê Minh Hoan đã chia sẻ những về việc tiêu thụ nông sản trong tình hình dịch bệnh.
Ông Hoan cho biết, một số Thứ trưởng của Bộ NN-PTNT nay mai sẽ trực tiếp tới những cửa khẩu phía Bắc để cùng làm việc với các cơ quan đối tác của Việt Nam ở các cửa khẩu này, đồng thời trao đổi với các cơ quan thương mại phía Trung Quốc để quả vải thiều được thông quan thuận lợi hơn. Còn ông Hoan sẽ cùng họp với các hệ thống phân phối trong nước để làm sao quả vải của chúng ta đỡ rủi ro nhất. Bộ trưởng Hoan cho biết:
"Bắc Giang mới đầu vụ, chưa phải chính vụ. Tuy nhiên cần phải thống kê số lượng vải và ước lượng được cung cầu thị trường trong nước và Trung Quốc là bao nhiêu. Lúc đó sẽ cân đối lại các hệ thống phân phối. Hôm nay tôi có mời 9 hệ thống phân phối bán lẻ trong nước lên Bắc Giang. Chính hệ thống phân phối này kết nối cho bà con".
Theo ông Hoan, Bộ NN-PTNT phải có lời giải mang tính chất dài hạn, bền vững chứ không phải đợi đến khi dư thừa rồi mới ra quân thì đã muộn. Bởi, lúc đó trị nông sản đã xuống rồi, Bộ trưởng Hoan nhất mạnh:
"Tình hình cấp bách, bà con rất nóng ruột. Tôi cho rằng đây là lúc tổng lực ra quân".
Ông cũng nhắc đến việc TP HCM cũng là thị trường tiêu thụ lớn của quả vải thiều nhưng lại đang thực hiện giãn cách xã hội. Đối với những mùa covid-19 khác, phương thức vận chuyển là bán và ship thẳng tới nhà dân. Đây là cách làm sẽ làm chủ lượng thông tin cầu để đáp ứng đủ cung, không để bà con phải chen chúc, không an toàn trong mùa dịch này.
Đừng để "nông nghiệp giải cứu" chỉ là thương cảm
"Tôi nghĩ nên bỏ từ giải cứu, bởi nghe nó thương cảm, thương xót".
Ông Hoan ghi nhận lòng thương người của người dân rất lớn khi tổ chức giải cứu tự phát để hỗ trợ bà con vùng dịch tiêu thụ nông sản. Tuy nhiên cần có hành động nhất quán hơn, vừa đảm bảo công tác phòng chống dịch, vừa tránh tình trạng mua về rồi bỏ đó, ông Hoan nhấn mạnh:
"Bà con nông dân mất rất nhiều công sức để sản xuất ra những mặt hàng nông sản. Chúng ta thương cảm nhưng chúng ta cũng cần có cách để làm cho tốt hơn".
Giải quyết câu chuyện cung - cầu, thông tin sai lệch
Ngoài những kế hoạch dài hạn, ông Hoan cũng thay mặt Bộ NN-PTNT nói về kế hoạch ngắn hạn trước. Ngay ngày mai (01/06) Bộ sẽ cùng với Hội Phụ nữ Việt Nam và Trung ương Đoàn thanh niên xây dựng mô hình tiêu thụ nông sản cho bà con vùng dịch một cách chính quy hơn.
Cụ thể, Bộ sẽ cùng với Hội phụ nữ Việt Nam, Trung ương Đoàn thanh niên ra mắt các điểm chuẩn hoá mô hình hỗ trợ tiêu thụ nông sản trong mùa dịch. Từ mô hình đó kêu gọi xã hội áp dụng mô hình này để hỗ trợ tiêu thụ nông sản. Bởi dịch bệnh này diễn biến rất khó lường, chính chúng ta cũng phải là người bảo vệ mình trong phòng chống dịch bệnh.
Mục đích là để vừa tiêu thụ được nông sản, vừa đảm bảo được phòng chống dịch bệnh. Từ đó có những quy định cụ thể để 3 đơn vị phối hợp thống nhất từ Trung ương xuống tới địa phương, xuống tới các xã. Bộ NN-PTNT cũng sẽ cùng với hiệp hội bán lẻ Việt Nam làm chương trình kết nối cung cầu. Ông Hoan cũng nêu ra một vấn đề tồn đọng khác trong câu chuyện cung - cầu:
"Tôi được biết nhiều khi không khớp nhau về thông tin nên nơi thừa nơi thiếu. Ví dụ, như vừa rồi hành tím Vĩnh Châu rớt giá còn 5.000-6.000 đồng/kg, trên mạng nhiều người dân comment nói ở Đắk Lắk chúng tôi phải mua tới 45.000 đồng/kg, sao không có hành tím".
Như vậy rõ ràng là câu chuyện kết nối thị trường nội địa cũng có vấn đề của nó, bởi những thông tin bất cân xứng tạo dư thừa cục bộ chứ không phải dư thừa toàn bộ. Chính vì thế, cần có thông tin về sản xuất và tiêu thụ. Đồng thời, phải thiết lập hệ thống chuyển đổi số để nắm bắt được thông tin thị trường giữa các HTX với các đơn vị phân phối. Ông Hoan tiếp tục:
"Đừng để lúa tràn đồng rồi, xoài chín đầy cây chúng ta mới truyền thông, chúng ta mới đi kêu giải cứu. Như thế nền nông nghiệp sẽ không ổn định".
Về phía Bộ NN-PTNT sẽ xây dựng kho giữ liệu, cập nhật thường xuyên thông tin để các hệ thống phân phối biết rằng ở tỉnh đó đang chuẩn bị thu hoạch lượng nông sản lớn. Có như vậy các hệ thống phân phối này mới chủ động được kho bãi, vận chuyển. Thông qua bưu điện để vận chuyển nông sản theo phương thức từ đồng ruộng, từ vườn tới hệ thống phân phối. Khi đó mới hạn chế rủi ro trong phòng chống covid-19, kết nối cung cầu nhanh hơn.
