Tổng thống Haiti đã tử thương khi những đối tượng tấn công vào dinh thự riêng của ông vào đêm thứ Tư. Đệ nhất phu nhân Haiti Martine Moise đang trong tình trạng nguy kịch.
Theo Hiến pháp, cho đến tổ chức cuộc bầu cử tổng thống lâm thời, đất nước được điều hành bởi Hội đồng bộ trưởng do thủ tướng đứng đầu. Thủ tướng lâm thời ban bố thiết quân luật trong 15 ngày.
Các cuộc biểu tình ở Haiti
Jovenel Moise đã nhậm chức Tổng thống Haiti vào ngày 7 tháng 2 năm 2017. Đây không phải là cố gắng mưu sát đầu tiên nhắm vào ông Moise. Vào năm 2018, nguyên thủ quốc gia Haiti đã bị bắn. Tổng thống Moise bị thương nhẹ và được sơ tán đến nơi an toàn. Khi đó ba vệ sĩ đã bị thương. Vào tháng 2 năm 2018, sau khi phát hiện ra một âm mưu đảo chính, Tổng thống Moise tuyên bố, tổng thống đắc cử vào năm 2022 sẽ kế nhiệm ông.
Haiti là một trong những quốc gia nghèo nhất thế giới, với dân số khoảng 10,6 triệu người. Vào năm 2019, trong nước đã bùng phát làn sóng biểu tình đòi Moise từ chức. những người biểu tình cáo buộc tổng thống về việc lạm phát và bạo lực băng đảng đang gia tăng, về nạn tham nhũng trong chính phủ và tình hình kinh tế ngày càng tồi tệ. Có hơn 26 người thiệt mạng và 77 người bị thương trong các cuộc biểu tình phản đối ở Haiti.
Phải có sự thỏa hiệp
Trả lời phỏng vấn của Sputnik, nhà phân tích chính trị và cựu quan chức ngoại giao của Haiti, cựu lãnh sự Haiti tại Cộng hòa Dominica Edwin Paraison nói, vụ ám sát Moise có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng xã hội ở nước này.
Ông Paraison nói: “Chưa có tuyên bố tập thể nào của phe đối lập, nhưng, theo tôi, các lực lượng tích cực của người dân phải tập hợp nỗ lực để đưa ra một đề xuất về cách đối phó với khủng hoảng.
Ông nhấn mạnh rằng, sau cái chết của nhà lãnh đạo đất nước, chưa ghi nhận cuộc biểu tình nào của quần chúng.
"Người dân tập trung ý chí, thêm vào đó, chính phủ ban bố thiết quân luật trong 15 ngày, điều này cản trở việc di chuyển tự do", - ông Paraison nói.
Theo ông, trong nước có những nhân vật chính trị cố ý tạo ra những tình huống làm phát sinh bất ổn thay vì cố gắng đạt được bầu không khí hòa giải. Tuy nhiên, theo ý kiến của ông, trong phe đối lập chính trị ở Haiti không có người nào có thể lên kế hoạch ám sát tổng thống.
Nạn nhân hay thủ phạm
Theo Wendy Osirus, người sáng lập phong trào Momdha (vì tôn trọng nhân quyền, hòa bình và công lý), việc sát hại Tổng thống cuối cùng khiến ông trở thành kẻ chết vì nghĩa.
"Sau khi chết, Moise trở thành kẻ chết vì nghĩa, và điều này khiến mọi người có thái độ tiêu cực với những lời chỉ trích nhà lãnh đạo bị sát hại, bởi vì người dân bắt đầu coi ông ta như một nạn nhân. Dân chúng chán nản, bối rối, đau buồn, bị sỉ nhục, giống như bầy cừu không người chăn dắt”, - ông Wendy Osirus tuyên bố.
Theo ông, Haiti đang rơi vào khủng hoảng nghiêm trọng. Nhưng, có nhiều ý kiến trái chiều về vụ ám sát tổng thống, bởi vì ông đã bị chỉ trích trong thời gian cầm quyền. Điều đáng ngạc nhiên là tất cả các biểu tình phản đối mạnh mẽ chỉ diễn ra ở thủ đô Port-au-Prince.
Nhà dân tộc học, nhà văn và giáo viên Elise Bastien cho rằng, chính những sai lầm chính trị của Tổng thống Moise đã gây ra tình trạng hỗn loạn ở Haiti.
Elise Bastien nói với Sputnik: “Không ai ăn mừng cái chết của Tổng thống, vì không ai vui mừng trước cái chết của một người, nhưng, nếu Moise còn sống, ông ấy sẽ phải thừa nhận rằng, ông đã mắc nhiều sai lầm”.
Ngoài ra, phải nói rằng, sau khi Moise lên cầm quyền, quốc hội đã bị giải thể và tổng thống đã quản lý đất nước với sự trợ giúp của các sắc lệnh. Moise cũng bị buộc tội tổ chức các băng nhóm có vũ trang.
Đọc thêm:
