Ít nhất 236 tàu Trung Quốc neo đậu ở Trường Sa
Công ty phân tích ảnh vệ tinh Simularity có trụ sở tại Mỹ, nhận định hàng trăm tàu cá Trung Quốc xả thải trực tiếp xuống Biển Đông, gây ra sự bùng nổ của tảo, làm hư hại các rạn san hô và đe dọa các loài cá sống trong khu vực. Hiện tượng này được theo dõi bằng ảnh vệ tinh được chụp trong 5 năm qua tại cụm Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nơi hàng trăm tàu cá Trung Quốc neo đậu trái phép theo từng dãy.
Báo cáo của Simularity được công bố nhân kỷ niệm 5 năm Tòa Trọng tài Thường trực quốc tế PCA ở La Haye (Hà Lan) xử Philippines thắng kiện Trung Quốc. Báo cáo cho biết ít nhất 236 tàu Trung Quốc ngày 17/6 neo đậu tại khu vực này:
"Khi những con tàu này không di chuyển, chất thải sẽ chồng chất lên nhau. Hàng trăm tàu Trung Quốc neo đậu ở Trường Sa đang xả thải trực tiếp lên các rạn san hô nơi chúng neo đậu".
A US-based geospatial imagery firm reveals that Chinese ships in the Spratlys Islands are creating long-term marine life damage in the entire South China Sea. https://t.co/285RoKeLum
— CNN Philippines (@cnnphilippines) July 13, 2021
Kèm theo hashtag #ChinaStopShittingOnTheSpratlys (Trung Quốc hãy ngừng làm những việc ngu ngốc tại Trường Sa).
Đáng chú ý, Liz Derr - người đứng đầu công ty Simularity có trụ sở tại Mỹ, nhận định điều này có thể làm suy giảm đáng kể trữ lượng cá tại một số khu vực xa bờ, vốn là nguồn cung cấp thực phẩm quan trọng trong khu vực:
"Đây là thảm họa nghiêm trọng ảnh hưởng đến các rạn san hô và có thể mất hàng thập kỷ để phục hồi ngay cả khi có biện pháp giảm thiểu tích cực".
Liz Derr of geospatial imagery firm Simularity said anchored vessels were creating damaging Chlorophyll a blooms in waters that would drift to nearby features, “leading to a cascade of reef damage that can take decades to recover from even with active mitigation.” pic.twitter.com/e6qHBwubmo
— Rappler (@rapplerdotcom) July 12, 2021
Việt Nam, Philippines lên tiếng bảo vệ chủ quyền Biển Đông
Hiện tại, giới chức Trung Quốc chưa bình luận về đánh giá của Simularity với thiệt hại môi trường do tàu cá nước này gây ra trong khu vực. Bởi, không chỉ ảnh hưởng đến quần đảo Trường Sa, sự hư hại của các rạn san hô còn ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn cá của toàn bộ Biển Đông, nơi mà cả nhiều quốc gia như Philippines, Brunei, Malaysia, Đài Loan bao gồm cả Việt Nam có tuyên bố về chủ quyền, nhưng phần lớn bị Trung Quốc tranh chấp.
Trong khi đó, như Trung Quốc từng tuyên bố trước đây là luôn "thực hiện hành động bảo vệ nguồn hải sản và môi trường ở Biển Đông".
Eduardo Menez, trợ lý Ngoại trưởng Philippines, cho biết giới chức nước này sẽ đánh giá và xác nhận phát hiện của Derr trước khi quyết định có trao công hàm phản đối Trung Quốc hay không. Philippines là bên nêu yêu sách chủ quyền với cụm Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Giới chức Philippines hồi tháng 3 thông báo phát hiện hơn 200 tàu cá Trung Quốc neo đậu tại bãi đá Ba Đầu trong lãnh hải đảo Sinh Tồn Đông thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Phía Philippines cũng cáo buộc các tàu cá này do dân quân biển Trung Quốc điều khiển và yêu cầu chúng rút khỏi khu vực. Trung Quốc biện hộ rằng số tàu trên là tàu cá, neo đậu trong khu vực để tránh thời tiết xấu, dù thời tiết ở khu vực khi đó thuận lợi cho đánh bắt.
Về phía Việt Nam, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng luôn khẳng định Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế, bà Hằng nói:
"Việt Nam yêu cầu các bên liên quan tôn trọng chủ quyền của Việt Nam và luật pháp quốc tế, tuân thủ Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982, không có các hành động làm phức tạp thêm tình hình và đóng góp tích cực vào duy trì hòa bình, ổn định trên Biển Đông, cũng như tạo môi trường thuận lợi cho đàm phán Bộ quy tắc về ứng xử ở Biển Đông (COC)".
