Trong đó ông Marc Evans Knapper nhấn mạnh, Hoa Kỳ muốn tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng với Việt Nam, đặc biệt là trong bối cảnh tình hình Biển Đông còn căng thẳng.
Con trai của một cựu chiến binh từng tham chiến tại Việt Nam chỉ ra rằng, quan hệ Việt – Mỹ hiện nay đang ở mức đối tác toàn diện, nhưng Washington có thể nâng hợp tác với Hà Nội lên thành ‘đối tác chiến lược’ thông qua hợp tác an ninh quốc phòng.
Dư luận quốc tế đang đặc biệt quan tâm, quan hệ Hà Nội – Washington ra sao trong chiến lược hành động của Marc Knapper?
Cựu thù thành đối tác: Quan hệ Việt – Mỹ đã chuyển biến sâu sắc
Ông Marc Knapper, ứng viên đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam do Tổng thống Joe Biden đề cử, đã có buổi điều trần tại Thượng viện hôm thứ Ba.
Nhà ngoại giao cam kết thúc đẩy quan hệ an ninh với Hà Nội, đồng thời xây dựng một thị trường công bằng và các vấn đề hợp tác an ninh.
Marc Knapper là nhà ngoại giao chuyên nghiệp hiện đang giữ chức Phó trợ lý Bộ trưởng phụ trách Nhật Bản và Hàn Quốc.
Tại phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, ông cho rằng mối quan hệ giữa Washington và Việt Nam đã trải qua sự “chuyển biến sâu sắc” kể từ khi bình thường hóa quan hệ vào năm 1995.
“Hai nước đã chuyển từ lịch sử xung đột sang quan hệ đối tác toàn diện bao gồm các mối quan hệ chính trị, an ninh, kinh tế và nhân dân”, ông Knapper cho biết, đồng thời nói thêm rằng mối quan hệ không phải là không có thách thức.
Cũng như những người tiền nhiệm, người được đề cử làm Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam lần này cũng nhận thức đầy đủ về những ‘tồn tại’ hiện hữu trong quan hệ Hà Nội – Washington.
Trước hết vẫn là vấn đề nhân quyền. Nếu vượt qua được thách thức này, ông Marc Evans Knapper tin rằng, Việt Nam – Hoa Kỳ có thể tận dụng và phát huy được hết tất cả những tiềm năng hợp tác sẵn có giữa hai bên.
“Chúng ta có những lo ngại nghiêm túc. Chỉ khi chúng ta nhận thấy những tiến bộ đáng kể về nhân quyền thì mối quan hệ đối tác giữa hai nước mới có thể phát huy hết tiềm năng của nó", ông Knapper phát biểu tại Thượng viện.
Mỹ muốn tăng hợp tác an ninh với Việt Nam, đặc biệt ở Biển Đông
Cũng tại phiên điều trần, ứng viên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam do Tổng thống Joe Biden chỉ định nêu ra 4 vấn đề ưu tiên trong chương trình làm việc, công tác tại Hà Nội sắp tới.
Tại phiên điều trần, ứng viên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cho biết, có 4 lĩnh vực mà hai nước cùng chia sẻ lợi ích và cá nhân ông, trên cương vị đại diện chính quyền Washington tại Hà Nội sẽ tìm cách thúc đẩy.
Ưu tiên đầu tiên là lĩnh vực an ninh – quốc phòng. Có thể nói, đây là điểm nhấn rất đáng chú ý khi Mỹ ‘chủ động’ muốn thắt chặt quan hệ hợp tác với Việt Nam ở lĩnh vực nhiều tiềm năng nhưng cũng có phần ‘nhạy cảm’ này.
Tuy nhiên, ưu tiên mà ông Marc Evans Knapper nêu ra cho thấy, Hoa Kỳ coi Hà Nội là ‘đối tác chiến lược’ về an ninh trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương và vị thế quan trọng của Việt Nam trong toàn bộ chính sách về một khu vực tự do cởi mở mà Washington đang theo đuổi.
“Hai nước đã mở rộng hợp tác an ninh một cách đáng kể, bao gồm các hỗ trợ tăng cường năng lực hàng hải mà Mỹ dành cho Việt Nam”, ông Marc Knapper tái khẳng định.
Đặc biệt, Biển Đông tiếp tục là ‘mối quan tâm chung’ trong hợp tác song phương Việt – Mỹ.
“Năm ngoái, Việt Nam đón tàu USS Theodore Roosevelt, tàu sân bay thứ hai của Mỹ tới thăm Việt Nam kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao”, Đại sứ do Biden chỉ định nhấn mạnh.
“Cả hai phía đều cùng quan tâm đến việc tuân thủ luật pháp quốc tế, chống lại các hành vi khiêu khích ở Biển Đông và cả khu vực sông Mekong”, ông Knapper dẫn chứng.
Đáng chú ý, ứng viên Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cũng đồng thời hứa sẽ “làm sâu sắc hơn nữa hợp tác an ninh Mỹ - Việt”.
“Nếu được phê chuẩn, tôi sẽ tiếp tục phát triển hơn nữa mối quan hệ song phương trong các lĩnh vực hai nước cùng chia sẻ lợi ích”, ông Marc Knapper bày tỏ.
Phát biểu điều trần tại Thượng viện, ông Knapper cho rằng cả Hà Nội và Washington đều tin rằng "không có thách thức nào lớn hơn" thách thức mà Trung Quốc đặt ra, bao gồm cả vấn đề ở Biển Đông, nơi Việt Nam và Trung Quốc cùng tuyên bố chủ quyền.
Ông Marc Knapper nêu những ưu tiên khác trong quan hệ Việt – Mỹ
Vấn đề thứ hai mà nhà ngoại giao kỳ cựu Marc Knapper đề cập chính là ưu tiên về thương mại và đầu tư.
Theo ông Knapper, thương mại song phương với Việt Nam đã tăng từ mức gần bằng không vào năm 1995 lên hơn 90 tỷ đô la vào năm 2020, điều này mang lại lợi ích cho doanh nghiệp, nhà sản xuất, chủ trang trại, nông dân và cả người tiêu dùng Mỹ.
Bên cạnh đó, cũng có những vấn đề còn phải giải quyết, đòi hỏi Hà Nội và Washington cùng ngồi lại.
Ông cho biết sẽ "ủng hộ một sân chơi bình đẳng cho các công ty và nhà đầu tư Hoa Kỳ, bao gồm cả việc thúc giục Việt Nam duy trì khả năng tiếp cận thị trường công bằng cho các dịch vụ kỹ thuật số và sản phẩm nông nghiệp của Hoa Kỳ".
Ưu tiên thứ ba là giải quyết hậu quả chiến tranh và các vấn đề nhân đạo. Ông Knapper nhấn mạnh, Việt Nam đã tích cực hỗ trợ và phối hợp tìm kiếm quân nhân Mỹ mất tích trong hàng chục năm qua.
Ngược lại, Mỹ cũng đã cung cấp các khoản viện trợ trực tiếp và gián tiếp cho nạn nhân chiến tranh, giải quyết bom mìn chưa nổ và xử lý ô nhiễm dioxin.
"Hợp tác giữa Mỹ và Việt Nam trong lĩnh vực này đã góp phần tạo dựng nền tảng tin cậy, góp phần mở rộng quan hệ song phương", ông Knapper nói.
Lĩnh vực thứ tư là giao lưu giữa người dân hai nước. Ông Knapper dẫn chứng việc hàng chục ngàn sinh viên Việt Nam đã đến Mỹ học tập và hơn 700.000 người Mỹ đã sang Việt Nam trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát.
Ứng viên đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam có thể sử dụng được tiếng Nhật, tiếng Hàn và tiếng Việt, và là con trai của một cựu chiến binh Việt Nam.
Tại phiên điều trần trước Thượng viện, ông cũng bày tỏ hy vọng sẽ nâng cấp mối quan hệ giữa hai quốc gia.
“Mục tiêu bao trùm của Mỹ vẫn là thúc đẩy lợi ích của Hoa Kỳ và hỗ trợ cho sự phát triển của một Việt Nam độc lập, hùng mạnh và thịnh vượng”, ông Marc Knapper khẳng định.
Theo ông Marc Knapper, quan hệ đối tác đang phát triển mạnh mẽ giữa Mỹ và Việt Nam là kết quả của lòng dũng cảm, thiện chí và sự cần mẫn của những người tận tâm ở cả hai quốc gia, những người tin tưởng vào khả năng hòa bình và hòa giải giữa hai cựu thù.
“Hiện tại, hai nước đang có quan hệ đối tác toàn diện. Chúng tôi hy vọng sẽ nâng nó lên thành quan hệ đối tác chiến lược và tôi sẽ thực hiện các bước để thực hiện điều đó bằng cách tăng cường hơn nữa mối quan hệ an ninh của Hoa Kỳ với Việt Nam”, ông Knapper tuyên bố.
Về Marc Knapper – Đại sứ Mỹ tại Việt Nam do chính quyền Joe Biden chỉ định
Ông Marc Knapper là thành viên cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, với cấp hàm Tham tán Công sứ, là Phó trợ lý Ngoại trưởng đặc trách Nhật Bản, Hàn Quốc trong vụ Đông Á – Thái Bình Dương của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Ông Knapper từng đảm nhận cương vị Giám đốc Văn phòng phụ trách Nhật Bản, Giám đốc Văn phòng phụ trách Ấn Độ tại Bộ Ngoại giao Mỹ, trước khi làm Phó Đại sứ Mỹ tại Hàn Quốc, rồi Đại biện lâm thời Mỹ tại Hàn Quốc, sự am hiểu sâu sắc của nhà ngoại giao này đối với khu vực châu Á chính là “chìa khóa” để chính quyền Tổng thống Joe Biden chỉ định ông vào vị trí Đại sứ Mỹ tại Việt Nam.
Ông Knapper cũng từng kinh qua nhiều vị trí lãnh đạo khác trong Đại sứ quán Mỹ ở Iraq và Nhật Bản. Ông tốt nghiệp cử nhân Đại học Princeton, lấy bằng thạc sĩ tại Đại học Chiến tranh Quân đội Mỹ.
Là con trai của một cựu chiến binh từng tham chiến ở Việt Nam, lại thành thạo tiếng Việt, hy vọng rằng ông Marc Knapper trong vai trò là Đại sứ Hoa Kỳ sẽ đóng góp tích cực vào các bước phát triển mới – thúc đẩy quan hệ “đối tác toàn diện” lên thành “hợp tác chiến lược” Việt – Mỹ trong thời gian tới.
