Vì sao Việt Nam không đặc xá tội phản bội Tổ quốc?
© Ảnh : Phạm Trung Kiên – TTXVN
Đăng ký
“Đánh kẻ chạy đi, không ai đánh người chạy lại”. Việt Nam rất bao dung nhưng với tội phản quốc và những kẻ chống chính quyền nhân dân, âm mưu lật đổ chế độ, bôi nhọ Đảng Cộng sản cầm quyền thì không.
Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, Việt Nam đã đặc xá cho hơn 87.000 người. Phạm nhân đáp ứng điều kiện nào sẽ được đặc xá? ‘Trùm cờ bạc’ Phan Sào Nam có được ra tù năm 2022 hay không?
Việt Nam đã đặc xá cho hơn 87.000 tù nhân
Ngày 4/7, Văn phòng Chính phủ họp báo công bố Quyết định số 766/2022/QĐ-CTN về Đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước.
Theo nhà chức trách, Quyết định được Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký ban hành ngày 1/7/2022.
Chủ trì buổi họp báo có ông Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an, ông Nguyễn Trí Tuệ, Phó Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao và ông Hà Kim Ngọc, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao.
Thông tin tại buổi họp báo, ông Phạm Thanh Hà, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước đã công bố Quyết định đặc xá của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc.
Lãnh đạo Văn phòng Chủ tịch nước cho hay, từ năm 2009 đến năm 2019, theo Luật đặc xá năm 2007, Việt Nam đã thực hiện 7 đợt đặc xá nhân các ngày lễ lớn, sự kiện trọng đại của đất nước, đặc xá cho 87.000 tù nhân.
Đặc biệt năm 2021 vừa qua, là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, Chủ tịch nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc đã quyết định đặc xá ra tù trước thời hạn cho 3.035 phạm nhân, trong đó có 3.026 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù, 3 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, 6 người đang được hoãn chấp hành án phạt tù. Điều này thể hiện tính khoan hồng, nhân văn và bao dung của Nhà nước, giới lãnh đạo cầm quyền và pháp luật Việt Nam.
Công bố Quyết định về đặc xá năm 2022 của Chủ tịch nước
© Ảnh : Phạm Trung Kiên – TTXVN
Cũng theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, mặc dù trong bối cảnh đầy dịch COVID-19 diễn biến hết sức phức tạp tại nhiều địa phương trên cả nước nhưng với sự cố gắng, nỗ lực của các cơ quan trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương, công tác Đặc xá năm 2021 đã bảo đảm các yêu cầu chính trị, pháp luật, nghiệp vụ đối ngoại được nhân dân trong nước đồng tình và dư luận quốc tế đánh giá cao.
“Qua đó, tiếp tục khẳng định chủ trương chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước ta trong việc thúc đẩy hoạt động bảo vệ quyền con người một cách công bằng, bình đẳng cho tất cả mọi đối tượng công dân, kể cả những người đang chấp hành án phạt tù, các quyền cơ bản như ăn mặc ở, chăm sóc y tế, nhận quà hay bưu phẩm, tiếp xúc lãnh sự...”, ông Phạm Thanh Hà bày tỏ.
Bên cạnh đó, công tác Đặc xá cũng không phân biệt công dân nước ngoài hay công dân Việt Nam, những quyền này được bảo đảm trên thực tế tại các toà án, các cơ sở giáo dưỡng.
“Đây kà minh chứng sắc bén nhất để phản bác luận điệu, thông tin sai sự thật từ những cá nhân, tổ chức có ý đồ xấu, cố tình xuyên tạc về tình hình bảo đảm quyền con người ở Việt Nam”, ông Hà nhấn mạnh.
Theo đại diện Văn phòng Chủ tịch nước, với quyết định Đặc xá năm 2021 của Chủ tịch nước, hàng nghìn người đã hưởng niềm vui được ra ngoài, sớm trở về đoàn tụ với gia đình, sẵn sàng cho cơ hội thứ 2 để làm lại cuộc đời. Qua theo dõi, phần lớn những người được đặc xá năm 2021, đã trở về nơi cư trú, ổn định cuộc sống và làm ăn lương thiện.
“Tỷ lệ người đặc xá tái phạm rất thấp. Đó chính là dấu ấn nhân văn lớn nhất của chủ trương đặc xá, phản ánh rõ nhất ưu tiên bảo đảm và thúc đẩy quyền con người, trong đó có chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước ta”, Phó Chủ nhiệm VPCTN Phạm Thanh Hà nêu rõ.
Tội phạm tham nhũng khi nào được đặc xá?
Tại buổi họp báo, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long đã thông tin nhiều vấn đề được người dân và dư luận quan tâm.
Thứ nhất, trả lời câu hỏi có tổng số có bao nhiêu người được đặc xá trong dịp này, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long cho hay, việc này phải xét trong quy trình, nên chưa thể biết được bao nhiêu người được đặc xá, tức chưa rõ con số cụ thể.
Đại diện Bộ Công an nhấn mạnh, những người nào đủ điều kiện thì sẽ được đặc xá theo đúng quy định.
Thứ hai, khi nào có số liệu về số phạm nhân được đặc xá năm 2022, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long nói rằng, việc đặc xá này được tiến hành theo một quy trình, sau đó hội đồng tư vấn sẽ lập danh sách và trước ngày quyết định 2/9 sẽ có danh sách chính thức.
Thứ ba, về tội phạm kinh tế tham nhũng, ông Long khẳng định, các phạm nhân xâm phạm về kinh tế, chức vụ đều bình đẳng như các phạm nhân khác, nếu đủ điều kiện thì được xem xét đặc xá theo đúng quy định.
Theo đó, các phạm nhân về kinh tế, chức vụ phải thêm điều kiện nữa là thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm dân sự theo quy định thì mới được xét đặc xá dịp Quốc khánh năm nay.
Cần lưu ý rằng, đây là năm thứ 2 liên tiếp Chủ tịch nước quyết định đặc xá, cũng là năm thứ hai quy định tội phạm tham nhũng phải khắc phục xong phần dân sự mới được xét đặc xá.
Giải đáp vấn đề tại sao năm 2021 đã đặc xá rồi nhưng nay năm nay lại tiếp tục đặc xá? Phải chăng do số lượng phạm nhân quá nhiều, các trại giam quá tải không đủ sức chứa phạm nhân, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long nêu rõ, năm 2021 thì Việt Nam đã đặc xá, đây là chủ trương lớn của Nhà nước, thể hiện tính nhân văn, nhân đạo, khoan hồng của quy định pháp luật.
“Trong năm 2021 chúng ta đã đặc xá hơn 3 nghìn phạm nhân. Qua một năm theo dõi thì thấy chỉ có 2 trường hợp tái vi phạm tội. Còn số còn lại đang tích cực tái hòa nhập cộng đồng nên vì vậy năm nay Chủ tịch nước cho phép tiếp tục đặc xá và thực hiện chính sách khoan hồng”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Long khẳng định.
Phan Sào Nam có được đặc xá năm 2022?
Cũng tại họp báo, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long đã trả lời câu hỏi của phóng viên liệu rằng phạm nhân Phan Sào Nam (“ông trùm” trong vụ án đánh bạc ngàn tỷ liên quan hai cựu tướng Nguyễn Thanh Hóa và Phan Văn Vĩnh như Sputnik thông tin trước đó) có được xét đặc xá trong lần này không”, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long thông tin:
“Trường hợp này (của Phan Sào Nam) cũng thế, nếu đủ điều kiện thì chúng ta sẽ xem xét dựa trên các quy định hiện hành”, ông Long nói.
Điều kiện để được đặc xá
Những đối tượng phạm nhân được xét đặc xá dịp 2/9 năm 2022 gồm có những người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, tù nhân chung thân được giảm xuống tù có thời hạn và đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù.
Có 7 điều kiện phạm nhân cần đáp ứng để được đặc xá. Đầu tiên là ý thức cải tạo tốt, được xếp loại từ khá trở lên; chấp hành án tù ít nhất 1/2 thời gian phạt hoặc 15 năm tù.... Nếu phạm nhân được giảm thời gian chấp hành án phạt tù thì thời gian đó không được tính là đã chấp hành. Phạm nhân còn phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là tiền. Tuy nhiên, người bồi thường, khắc phục... được một phần song do hoàn cảnh kinh tế đặc biệt không thể tiếp tục cũng được xem xét. Riêng tội phạm tham nhũng cần thực hiện xong hết các nghĩa vụ này.
Người lập công, mắc bệnh hiểm nghèo, đau ốm thường xuyên, khuyết tật, từ đủ 70 tuổi trở lên, là lao động duy nhất trong gia đình có hoàn cảnh khó khăn, nữ phạm nhân có thai hoặc có con dưới 3 tuổi đang ở cùng... sẽ được xem xét đặc xá nếu chấp hành ít nhất 1/3 hoặc 2/5 thời gian án tù hay 13 năm với tù nhân chung thân được giảm xuống án tù có thời hạn.
Việt Nam không tha thứ cho tội phản quốc
Có thể thấy, dù Nhà nước, Chính phủ, Đảng rất khoan hồng, nhân văn và bao dung, tuy nhiên Việt Nam dường như sẽ không tha thứ cho những kẻ phản bội chính Tổ quốc mình.
Theo Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chủ tịch nước Phạm Thanh Hà, có 15 trường hợp thuộc diện không được đặc xá. Cụ thể, theo thông tin tại cuộc họp báo, lệnh đặc xá năm nay không xét các trường hợp phạm nhân bị kết tội phản bội tổ quốc, gián điệp, hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, phá rối an ninh...
Những người bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh…
Người trước đó đã được đặc xá, có hai tiền án trở lên, giết người có tổ chức, hiếp dâm và hiếp dâm trẻ em có tính chất loạn luân, cướp tài sản có sử dụng vũ khí... không được xét.
Các trường hợp những người phạm tội giết người có tổ chức, hoặc có tính chất côn đồ, hoặc thực hiện tội phạm một cách man rợ, cố ý gây thương tích có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc phạm tội nhiều lần đối với một người hoặc một lần đối với nhiều người hoặc dùng a xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm; hiếp dâm có tính chất loạn luân; hiếp dâm trẻ em (theo bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc hiếp dâm người dưới 16 tuổi… cũng thuộc trường hợp không được đặc xá.
Trả lời câu hỏi về lý do các trường hợp bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc, tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân... thuộc diện không được đặc xá, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long khẳng định, một trong những điều kiện đặc xá là không được làm ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, an toàn xã hội, hoạt động bình thường của xã hội.
“Trường hợp nào có đủ điều kiện nhưng có nguy cơ, ảnh hưởng đến an ninh, trật tự thì không được đặc xá. Thứ 2 là các trường hợp phải có sự cải tạo rất tiến bộ theo các quy định trong quyết định của Chủ tịch nước”, Thiếu tướng Nguyễn Văn Long khẳng định.
Đại diện Bộ Công an nhắc lại, điều kiện đặc xá năm 2022 theo quyết định của Chủ tịch nước cơ bản không có thay đổi so với năm 2021.
Về số phạm nhân nước ngoài đặc xá năm 2022, phát biểu tại buổi họp báo, Thứ trưởng Ngoại giao Hà Kim Ngọc cho biết, theo thống kê của các cơ quan chức năng, hiện có 751 người có quốc tịch nước ngoài đang chấp hành án tại các cơ sở giam giữ của Việt Nam.
Về con số cụ thể của một số quốc gia hay vùng lãnh thổ như Đức, châu Âu, Mỹ, vùng lãnh thổ Đài Loan (thuộc Trung Quốc) thì sau khi rà soát các hồ sơ, các cơ quan chức năng sẽ công bố số lượng phạm nhân có quốc tịch nước ngoài đủ điều kiện đặc xá trong đợt này. Tuy nhiên, định hướng chung vẫn sẽ là xem xét theo đúng quy định pháp luật và thể hiện được bản chất nhân văn, đảm bảo quyền con người và khoan hồng bao dung của Việt Nam.
