Nêu kịch bản xấu với “quả bom tiềm ẩn” trên thị trường trái phiếu Việt Nam
© Sputnik / Vladimir Astapkovich
/ Đăng ký
Chứng khoán Maybank (MBKE) cho rằng, nếu nút thắt liên quan trái phiếu doanh nhiệp không được xử lý, Việt Nam sẽ rơi vào tình trạng lãi suất vay quá cao và chấp nhận “một kịch bản xấu”.
Theo các chuyên gia, với việc Fed tiếp tục tăng lãi suất, nhu cầu bổ sung dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và áp lực lạm phát cao hơn trong năm nay, khối phân tích không loại trừ khả năng lãi suất điều hành của NHNN tăng thêm 50 điểm cơ bản nữa.
“Một quả bom tiềm ẩn”
Công ty TNHH Chứng khoán Maybank (MBKE) đã công bố báo cáo chiến lược thị trường và tiêu điểm kinh tế vĩ mô.
Trong đó, Maybank nêu bật quan điểm rằng, Nghị quyết của Chính phủ đối với thị trường trái phiếu sẽ là một nhân tố khó dự báo cho năm 2023.
Theo Doanh nghiệp và Kinh doanh dẫn ý kiến các nhà quan sát của MBKE, quy định và giám sát được nới lỏng quá mức trong quá khứ đã khuyến khích phát hành trái phiếu để tài trợ cho các hoạt động đầu cơ đất đai và tài sản rủi ro.
Điều này cũngtạo ra “một quả bom tiềm ẩn” cho thị trường trái phiếu, như sự tham gia của các nhà đầu tư nhỏ lẻ cao bất thường (và không lành mạnh) (64%).
Cần nhìn nhận rằng, thị trường trái phiếu là nguồn vốn quan trọng nhất cho các nhà phát triển bất động sản trong nước.
“Việc Chính phủ kiểm soát thị trường trái phiếu, bao gồm cả Nghị định 65, đã tạo ra tình trạng khủng hoảng thanh khoản cho thị trường bất động sản trong bối cảnh nhu cầu yếu”, - MBKE lưu ý.
Dự báo “kịch bản xấu” đối với thị trường trái phiếu Việt Nam
Nhóm phân tích của Chứng khoán Maybank cho rằng việc tái cấp vốn cho 8,4 tỷ USD và 7,7 tỷ USD trái phiếu đáo hạn vào năm 2023 và 2024 sẽ là một thách thức lớn đối với thị trường bất động sản.
“Nếu nút thắt chính sách này không được giải quyết kịp thời, Việt Nam nên chấp nhận một "kịch bản xấu", tức là một cuộc suy thoái mang tính cơ cấu trong đó lãi suất vay quá cao (lợi suất trái phiếu trên 15%; lãi suất cho vay trên 12,5%) để có thể chi trả dịch vụ giá trị gia tăng”, - MBKE bày tỏ.
Liệu sẽ có thêm đợt tăng lãi suất?
Trong báo cáo phân tích của mình, Chứng khoán Maybank cho rằng hiện lãi suất vẫn ở mức không lành mạnh sau các đợt tăng lãi suất chính sách mạnh mẽ 200 điểm cơ bản từ tháng 9-tháng 10/2022.
Maybank giữ quan điểm, với việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed tiếp tục tăng lãi suất, nhu cầu bổ sung dự trữ ngoại hối của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và áp lực lạm phát cao hơn trong năm nay, khối phân tích không loại trừ khả năng lãi suất điều hành của NHNN tăng thêm 50 điểm cơ bản nữa.
Nhóm phân tích nhận định, lãi suất thế chấp hiện tại đang tăng áp lực lên thanh toán thế chấp của các hộ gia đình và sẽ ảnh hưởng đến nhu cầu về thế chấp, nhà ở và tiêu dùng.
13 Tháng Mười Hai 2022, 15:40
MBKE ước tính sơ bộ mức tăng trưởng lợi nhuận hàng năm của nhóm ngành phi ngân hàng sẽ giảm xuống còn 3% trong năm 2023 (so với dự báo trước đó là 19%), trong khi các ngân hàng vẫn có thể tạo ra mức tăng trưởng lợi nhuận 12% so với cùng kỳ năm ngoái (so với dự báo trước đó là tăng trưởng 15%).
MBKE cho rằng dự báo tăng trưởng EPS năm 2023 cho toàn thị trường sẽ giảm xuống 7% (từ 20%). Như vậy, VN-Index đang giao dịch ở mức 10 lần P/E năm 2023.
“Trong ngắn hạn, chúng tôi cho rằng sự không chắc chắn về lãi suất, việc hạn chế phát hành trái phiếu doanh nghiệp và tăng trưởng lợi nhuận giảm sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tâm lý thị trường”, - nhóm chuyên gia của Maybank nêu trong báo cáo.
Điều này có thể cản trợ VN- Index đảo ngược mức giảm xếp hạng mà chúng ta đang thấy hiện nay, giữ thanh khoản ở mức thấp khoảng 450 triệu - 500 triệu USD mỗi phiên (tương đường một nửa so với mức đỉnh cuối năm 2021) và giữ VN-Index ở mức khoảng 1.000 điểm trong những tháng tới.
Chính sách tiền tệ ôn hoà
Trong báo cáo của mình, MBKE giữ nguyên dự báo tăng trưởng GDP cả năm của Việt Nam ở mức 6,3% vào năm 2023.
“Lạm phát, vốn không phải là nguyên nhân gốc rễ dẫn đến suy thoái theo chu kỳ vừa phải đối với nền kinh tế Việt Nam từ nửa cuối năm 2022, sẽ trở thành mối quan tâm hàng đầu của các nhà hoạch định chính sách trong năm 2023”, - báo cáo nêu.
Phân tích các nguyên nhân gây áp lực duy trì lạm phát ở Việt Nam, Maybank cho biết, một số yếu tố như ‘không còn hưởng lợi từ mức so sánh thấp của giá thịt lợn; giá điện tiêu dùng có thể tăng; VND trượt giá’ có thể gây áp lực cho CPI 2023.
Dù vậy, Maybank kỳ vọng lạm phát chung sẽ được kiểm soát trong năm 2023 ở mức 4,3%, trong ngưỡng mục tiêu của Chính phủ là 4,5%.
Về chính sách tiền tệ của Việt Nam, nhóm phân tích từ MBKE cho rằng, mục tiêu được đặt ra cho năm 2023 cao hơn so với mục tiêu 4% được đặt ra trong 5 năm trước, cho thấy các nhà hoạch định chính sách sẽ nới lỏng hơn đối với lạm phát và do đó sẵn sàng chuyển sang chính sách ôn hòa trong nửa cuối 2023 để hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế.
23 Tháng Mười Một 2022, 12:56
Cùng với đó,áp lực tỷ giá sẽ giảm bớt trong nửa đầu năm 2023 trước khi thoái lui hoàn toàn trong nửa cuối năm. Đồng thời, USD mạnh lên với kỳ vọng Fed tăng lãi suất chủ yếu giải thích áp lực tỷ giá vào năm 2022 trong khi các chỉ số cơ bản của nền kinh tế Việt Nam (ví dụ lạm phát thấp) lẽ ra phải có tác động đảo ngược, như giá trị của VND mạnh hơn xét theo sức mua.
Cảnh báo đà tăng lãi suất của Fed chưa thể kết thúc sớm, chỉ số CPI tương đối ổn định trong hầu hết các công bố gần đây giúp giảm bớt lo ngại về việc tăng lãi suất mạnh hơn nữa vào năm 2023.
“Việc đồng USD giảm hiện tại (và trong dài hạn) sẽ giúp Ngân hàng Nhà nước có nhiều dư địa hơn để điều hành các chính sách hướng tới tăng trưởng nhiều hơn”, - nhóm chuyên gia kỳ vọng.
