F88 bị khám xét khẩn cấp: Lộ lãi suất thực của chuỗi cho vay, cầm đồ lớn nhất Việt Nam
© Ảnh : Công ty cổ phần kinh doanh F88 Công ty CP Kinh doanh F88
© Ảnh : Công ty cổ phần kinh doanh F88
Đăng ký
Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an mới đây phối hợp với Công an TP.HCM khám xét khẩn cấp trụ sở Công ty CP Kinh doanh F88 và nhiều chi nhánh khác ở TP.HCM để điều tra về hành vi Cưỡng đoạt tài sản.
Thủ tục cho vay cầm đồ của F88 nhanh gọn, đáp ứng nhu cầu của người dân lao động khi cần tiền. Lãi suất cố định được F88 công bố hơn 13%/năm, nhưng chuỗi cho vay, cầm đồ lớn nhất Việt Nam này còn áp dụng thêm nhiều chi phí phụ khác nhau khiến tổng chi phí vay lên tới 56%/năm.
F88 bị “sờ gáy” vì cho vay theo kiểu “khủng bố”
Thông tin từ cơ quan công an cho biết, F88 là công ty chuyên cho vay tiền, có cả trăm nhân viên thu hồi nợ, trong thời gian qua đã đe dọa người vay, có dấu hiệu cưỡng đoạt tài sản.
F88 cung cấp dịch vụ cho vay siêu nhanh cầm cố bằng ôtô; xe máy, giấy đăng ký ôtô, đăng ký xe máy, điện thoại, laptop. Về bản chất, F88 cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện cho những khách hàng dưới chuẩn ngân hàng và các doanh nghiệp siêu nhỏ chưa đáp ứng được các yêu cầu của các tổ chức tài chính ngân hàng,
Thực tế, việc khám xét trụ sở chính của F88 được thực hiện sau một thời gian Công an TP Hồ Chí Minh phối hợp với Công an quận Gò Vấp điều tra, ghi nhận phản ánh về việc Công ty CP Kinh Doanh F88 thực hiện hoạt động cho vay để cưỡng đoạt tài sản theo kiểu "khủng bố".
F88 được thành lập từ năm 2013, lĩnh vực kinh doanh chính là cho vay tiền và cầm đồ. Hiện F88 là chuỗi cầm đồ và cho vay lớn nhất Việt Nam với khoảng 800 cửa hàng, điểm bán trên toàn quốc.
Trụ sở chính của công ty F88 được đặt tại đường Nguyễn Trãi (P.Thanh Xuân Trung, Q.Thanh Xuân, Hà Nội). Như Sputnik đã thông tin, F88 là chuỗi hệ thống cầm đồ được thành lập bởi ông Phùng Anh Tuấn, cựu “hacker” trong giới công nghệ Việt Nam. Ông Tuấn sinh năm 1984, là sinh viên của trường Đại học Kinh Doanh và Công nghệ Hà Nội.
Sau thời gian làm việc tại một số công ty công nghệ lớn, ông Tuấn quyết định khởi nghiệp vào năm 2003 và thành lập Công ty An ninh mạng VSEC (sau đổi tên thành Công ty Cổ phần An ninh mạng Việt Nam). Ông còn được biết đến với tư cách là người sáng lập ra tập đoàn công nghệ G-Group. Ông Phùng Anh Tuấn hiện là tổng giám đốc và người đại diện theo pháp luật của F88.
Được biết, ban đầu, công ty có vốn đăng ký 54,5 tỷ đồng. Trong đó, CTCP Đầu tư F88 (F88 Invest) chiếm chi phối, với tỷ lệ sở hữu lên tới 99,99%. Sau nhiều lần tăng vốn, tính đến tháng 10/2022, vốn đăng ký của F88 là 566,9 tỷ đồng.
F88 Invest được thành lập vào tháng 11/2015, có địa chỉ trụ sở tại một số nhà trên đường Hùng Vương, TP. Việt Trì, Tỉnh Phú Thọ. Tính đến tháng 11/2022, quy mô vốn của F88 Invest đạt 69,88 tỷ đồng. Trong đó, nhà đầu tư nước ngoài sở hữu tới 51,287% vốn điều lệ gồm: Skydom Pte Ltd (37,035% vốn điều lệ), Bronze Blade Limited (11,63% vốn điều lệ) và James Alan Barron (2,622% vốn điều lệ).
Mới đây, Quỹ đầu tư Việt Nam-Oman (VOI) và Quỹ Mekong Capital IV đã đầu tư 50 triệu USD vào hệ thống F88.
Lãi suất cho vay của F88 là bao nhiêu?
Giới thiệu của công ty F88 cho thấy, hiện nay doanh nghiệp có 2 hình thức cho vay cầm cố là cầm cố đăng ký xe máy/ôtô hoặc cầm cố bằng tài sản.
F88 áp dụng lãi suất cho vay 1,1%/tháng, tức hơn 13%/năm. Đáng chú ý, mức lãi suất trên chưa bao gồm các chi phí khác. Theo đó, khi vay, khách hàng sẽ phải trả thêm các khoản chi phí vay bao gồm phí thẩm định điều kiện cho vay, phí quản lý tài sản cầm cố. Tổng chi phí vay tính theo dư nợ giảm dần.
Để dễ hiểu, với số tiền vay 10 triệu đồng vay bằng đăng ký xe máy trả trong 6 tháng. Tổng số tiền khách hàng phải trả là hơn 12,8 triệu đồng, tương đương mức lãi 28%/6 tháng. Như vậy, nếu tính mức lãi suất và phí theo năm, người vay sẽ phải trả cho F88 mức lãi hơn 56%/năm.
Để vay tiền của F88, khách hàng chỉ cần đăng ký xe máy hoặc ôtô là có thể nhận tiền ngay. Tổng các chi phí vay sẽ dao động 30-56%/năm.
“Sử dụng xe máy làm tài sản thế chấp thì chi phí vay sẽ khoảng 56%/năm”, - theo một nhân viên cửa hàng F88 trả lời trên Zing và cho biết cửa hàng cho vay theo thời hạn 12-15-18 tháng.
Theo nhân viên F88, nếu vay 50 triệu đồng trong 12 tháng, 6 tháng đầu khách hàng sẽ phải trả khoảng 7,3 triệu đồng/tháng và 6 tháng còn lại trả khoảng 6,4 triệu đồng/tháng. Do đó, khách hàng sẽ phải trả lãi hơn 32 triệu đồng, chưa kể chi phí gốc.
F88 cho vay đúng luật?
Điều 29 Nghị định 96/2016 quy định về lãi suất cầm đồ cho thấy, tỷ lệ lãi suất vay tiền thông qua dịch vụ cầm đồ để cầm cố tài sản, sẽ không được vượt quá tỷ lệ lãi suất mà Bộ luật dân sự quy định.
Đối chiếu với quy định tại Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015, lãi suất khi vay tiền sẽ do các bên tự nguyện thỏa thuận với nhau, nhưng không vượt quá 20% trên một năm của khoản tiền vay đó, trừ trường hợp luật có quy định khác.
Luật sư Nguyễn Văn Đồng, đoàn Luật sư TP Hà Nội trao đổi với Zing cho biết F88 đang cho vay lãi suất hơn 13%/năm, tức dưới 20%/năm là đúng luật. Tuy nhiên, việc doanh nghiệp này quy định thêm nhiều chi phí vay như phí thẩm định điều kiện cho vay, phí quản lý tài sản cầm cố khiến tổng lãi vay lên đến 56%.
“F88 không phải là tổ chức tín dụng, không hoạt động và chịu sự điều chỉnh của Luật tổ chức tín dụng. Mà doanh nghiệp này đang hoạt động theo quy định của Bộ luật dân sự, luật dân sự. Do đó, F88 lợi dụng kẽ hở này để lách luật cho vay lãi cao”, - theo phân tích của luật sư.
Đối với các chi phí phát sinh như phí thẩm định điều kiện cho vay, phí quản lý tài sản cầm cố, ông cho rằng thực tế những chi phí này không được cộng vào. Bởi việc thẩm định và quản lý tài sản là điều kiện để đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp.
Với các ngân hàng, khách hàng chỉ phải trả phần lãi suất khi đi vay thế chấp bằng tài sản như ô tô mà không tính thêm các chi phí như F88 đang thực hiện.
“Trong khi đó, có nhiều tổ chức cho vay, cầm cố bên ngoài không chỉ thu thêm các chi phí mà còn cho thuê tài sản mà khách đang cầm cố”, - luật sư Nguyễn Văn Đồng nói.
F88 lấy tiền đâu để cho vay?
Thực tế, kể từ thời điểm thành lập vào năm 2013, đối tượng chủ yếu mà F88 hướng tới là nhóm khách hàng dưới chuẩn, tức không đủ tiêu chuẩn vay ngân hàng.
Việc F88 lấy đâu ra tiền để cho vay là điều được quan tâm những ngày qua. Theo đó, nguồn tiền cho vay và sự mở rộng nhanh chóng của F88 gắn liền với khả năng gọi vốn hàng nghìn tỷ đồng từ các nhà đầu tư quốc tế và cả dòng tiền từ huy động trái phiếu.
Như đã biết, giai đoạn 2017-2018, F88 đã kêu gọi thành công vòng gọi vốn đầu tiên (serie A) từ Quỹ Mekong Enterprise Fund III và vòng tiếp theo (serie B) từ Quỹ Granite Oak ngay sau đó. Năm 2022, F88 tiếp tục nhận được các khoản huy động 70 triệu USD từ các quỹ tài chính CLSA Capital Partners (HK) Limited (Lending Ark) và Lendable Group (London, Anh).
Đến ngày 2/3, chuỗi cầm đồ tiếp tục huy động thành công khoản đầu tư 50 triệu USD trong vòng gọi vốn Series C với hai nhà đầu tư chính là Quỹ Việt Nam - Oman (VOI) và Quỹ Mekong Enterprise Fund IV (MEF IV).
F88 thậm chí còn có khả năng huy động vốn trái phiếu liên tục với 32 đợt phát hành đã thực hiện từ năm 2019 đến nay, lãi suất dao động 9-13%/năm.
Về hoạt động kinh doanh, theo báo cáo tóm tắt gửi đến Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, chuỗi cầm đồ có vốn chủ sở hữu 434 tỷ đồng và nợ phải trả là hơn 1.000 tỷ tại cuối năm 2020, riêng dư nợ trái phiếu chiếm phần lớn với 842 tỷ đồng. Cũng trong năm 2020, toàn hệ thống thu về 45 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng 170% so với con số gần 17 tỷ đồng của năm 2019.
Trước khi bị Công an khám xét, F88 còn nuôi kỳ vọng, với mạng lưới 830 phòng giao dịch trên khắp toàn quốc và vẫn đang tiếp tục mở rộng, đại gia này dự kiến đạt 1.000 phòng giao dịch trong năm 2023 sẽ dẫn đầu trong thị trường cung cấp dịch vụ tài chính tiện ích.
Tổng Giám đốc F88 Phùng Anh Tuấn còn cho hay, tầm nhìn của F88 là trở thành đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính toàn diện hàng đầu Việt Nam.
Sau khi F88 bị Công an điều tra, Mekong Capital, một trong những quỹ đầu tư sớm nhất vào F88, trả lời Reuters cho biết, họ đã được F88 thông báo rằng hoạt động của công ty tuân theo các quy định và quy trình hiện hành. Hiện chưa có thông tin gì bất thường.
“F88 sẽ tiến hành kỷ luật nghiêm khắc nếu có vi phạm”, - phía Mekong Capital tin tưởng và cho biết, hiện F88 đang tích cực phối hợp, cung cấp thông tin với các cơ quan chức năng để điều tra làm rõ vụ việc.