https://kevesko.vn/20250730/tai-sao-tien-trinh-helsinki-that-bai-su-giam-cang-thang-chien-tranh-lanh-di-chech-huong---37441660.html

Tại sao tiến trình Helsinki thất bại: Sự giảm căng thẳng Chiến tranh Lạnh đi chệch hướng

Tại sao tiến trình Helsinki thất bại: Sự giảm căng thẳng Chiến tranh Lạnh đi chệch hướng

Sputnik Việt Nam

Ngày 30 tháng 7 đến 1 tháng 8 đánh dấu 50 năm Hội nghị về An ninh và Hợp tác châu Âu (CSCE), kết thúc bằng việc ký kết Văn kiện cuối cùng Helsinki. 30.07.2025, Sputnik Việt Nam

2025-07-30T17:54+0700

2025-07-30T17:54+0700

2025-07-30T17:56+0700

thế giới

chính trị

nga

helsinki

liên xô

nato

eu

hiệp ước cfe

alexander yakovenko

quan điểm-ý kiến

https://cdn.img.kevesko.vn/img/07e9/07/1e/37442661_0:0:2987:1680_1920x0_80_0_0_d4846ea7fcf6c9331da3ee9e5bea053f.jpg

Sự kiện này, cùng với thủ đô Phần Lan, trở thành một trong những biểu tượng rõ nét nhất của quá trình giảm căng thẳng ở châu Âu, với sự tham gia của Mỹ và Canada với tư cách là thành viên NATO, do đó có liên quan đến các vấn đề an ninh châu Âu.Alexander Yakovenko, Phó Giám đốc Cơ quan Thông tấn "Rossiya Segodnya" (công ty mẹ của Sputnik) và Chủ tịch Ủy ban về các vấn đề toàn cầu và an ninh quốc tế thuộc Hội đồng Khoa học-Chuyên gia của Hội đồng An ninh Nga, giải thích lý do tại sao tiến trình Helsinki thất bại.Giảm căng thẳng: Khoảng nghỉ bắt buộc của phương TâyĐến những năm 1970, Mỹ đối mặt với một cuộc khủng hoảng kinh tế sâu sắc: giai đoạn tăng trưởng hậu chiến kết thúc, và giới tinh hoa phương Tây chuyển sang chủ nghĩa tân tự do (Reaganomics, Thatcherism), mở ra kỷ nguyên bãi bỏ quy định, tài chính hóa và toàn cầu hóa.Chi phí cho cuộc chạy đua vũ trang trở nên không thể chịu đựng nổi; các cuộc đàm phán với Moskva về giảm căng thẳng và kiểm soát vũ khí, cũng như Hiệp ước hạn chế hệ thống phòng thủ tên lửa (ABM) năm 1972, chỉ là một khoảng dừng chiến thuật.Liên Xô hoan nghênh giảm căng thẳng nhưng hiểu sai động cơ của phương Tây, cho điều này đồng nghĩa với quan hệ đối tác bình đẳng.Sự trì trệ nội bộ và tư duy ý thức hệ cứng nhắc khiến Liên Xô bỏ lỡ cơ hội cải cách cần thiết, bao gồm phi tập trung hóa một số khía cạnh của nền kinh tế kế hoạch.Nền kinh tế Liên Xô tiếp tục phụ thuộc vào chi tiêu quân sự, bỏ qua cơ hội hiện đại hóa.Liên Xô rơi vào bẫy của hệ thống thương mại - tài chính phương Tây mà không có kế hoạch phát triển quốc gia độc lập thực sự, chỉ mua công nghệ từ phương Tây thay vì đổi mới trong nước.Sự chia rẽ ngày càng sâu sắcHai trong ba "rổ" của Hiệp định Helsinki – hợp tác chính trị-quân sự và kinh tế – diễn ra suôn sẻ. Năm 1990, Hiệp ước về Lực lượng Vũ trang Thông thường ở châu Âu (CFE) được ký kết và Văn kiện Vienna về các biện pháp xây dựng lòng tin được thông qua. Tuy nhiên, nhân quyền và dân chủ lại trở thành chiến trường chính trị khi phương Tây gây sức ép lên Liên Xô về vấn đề bất đồng chính kiến và di cư.Về thương mại, nó bị ràng buộc bởi các điều kiện chính trị (Tu chính án Jackson-Vanik, 1974), đặt nền móng cho các lệnh trừng phạt kéo dài hàng thập kỷ sau này.Những cơ hội bị bỏ lỡ và căng thẳng leo thangSự tự mãn của Liên Xô, được ru ngủ bởi tiến trình Helsinki, bộc lộ rõ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.Phương Tây tập trung vào "kiềm chế" thay vì "hội nhập" Nga (NATO và EU mở rộng về phía đông).Tiến trình Helsinki sụp đổ: Tiềm năng đầy đủ của OSCE bị chặn đứng; các hiệp ước thời Chiến tranh Lạnh lần lượt bị hủy bỏ – Hiệp ước CFE, Hiệp ước INF (về tên lửa tầm trung và ngắn), và Hiệp ước ABM.Di sản và bài học

https://kevesko.vn/20250221/ngoai-truong-rubio-hoa-ky-khong-mat-lien-lac-voi-nga-ngay-ca-trong-thoi-ky-chien-tranh-lanh-34622164.html

https://kevesko.vn/20240917/o-anh-noi-rang-nga-va-phuong-tay-giu-duoc-loi-ich-chung-tinh-hinh-tot-hon-thoi-chien-tranh-lanh-31900632.html

helsinki

liên xô

2025

tin thời sự

vn_VN

thế giới, chính trị, nga, helsinki, liên xô, nato, eu, hiệp ước cfe, alexander yakovenko, quan điểm-ý kiến, chiến tranh lạnh