Phát hiện nhiều “góc khuất” trong dự án trụ sở Bộ Ngoại giao

© Ảnh : ACITDự án trụ sở Bộ Ngoại giao
Dự án trụ sở Bộ Ngoại giao - Sputnik Việt Nam, 1920, 03.11.2025
Đăng ký
Dự án xây dựng trụ sở Bộ Ngoại giao ban đầu có tổng mức đầu tư gần 3.500 tỷ đồng, sau đó lần lượt được điều chỉnh lên 4.000 tỷ, rồi đến 6.988 tỷ đồng. Cơ quan thanh tra kết luận dự án có hàng loạt sai phạm và “nhiều nội dung thiếu căn cứ”.
Theo kết luận do Thanh tra Chính phủ công bố, dự án đã thi công ngắt quãng, chậm tiến độ hơn 10 năm. Ngân sách nhà nước đã chi hơn 4.000 tỉ đồng nhưng công trình đến nay vẫn chưa hoàn thành. Hiện tại, khu trụ sở mới vẫn trong tình trạng dang dở, cỏ mọc um tùm, khuôn viên vắng bóng người, nhiều thiết bị có dấu hiệu xuống cấp, hư hỏng.

Dấu hiệu cố ý hạ thấp tổng mức đầu tư ban đầu

Tổng mức đầu tư ban đầu được Bộ Ngoại giao phê duyệt tháng 7-2008 là 3.484 tỉ đồng. Tuy nhiên, đến tháng 12/2009, dự toán giai đoạn thiết kế kỹ thuật do đơn vị tư vấn lập đã tăng lên 4.092 tỉ đồng – tức vượt 608 tỉ đồng so với mức được phê duyệt. Tháng 11/2011, tư vấn nước ngoài đánh giá tổng mức đầu tư cần thiết là 4.934 tỉ đồng.
Đến tháng 7/2012, Bộ Ngoại giao tiếp tục điều chỉnh dự toán lên 6.946 tỉ đồng, trong đó phần xây lắp tăng gần 2.700 tỉ, còn hạng mục thiết bị tăng thêm 945 tỉ so với ban đầu. Mười tháng sau, Bộ Kế hoạch và Đầu tư trình tổng mức đầu tư mới là 6.988 tỉ đồng.
Thanh tra Chính phủ cho rằng việc nâng tổng mức đầu tư từ 3.484 tỉ lên 6.988 tỉ đồng có “nhiều nội dung thiếu căn cứ”. Đặc biệt, khoản 1.584 tỉ đồng được ghi là phát sinh do “tính chất đặc thù” của công trình nhưng chủ đầu tư không có tài liệu chứng minh.
Ngoài ra, Bộ Tài chính (trước đây là Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng không cung cấp được tài liệu chứng minh phần giá trị tăng do tính chất đặc thù của công trình nhưng vẫn trình Thủ tướng phê duyệt tăng vốn.
Theo hồ sơ dự án, “hạng mục đặc biệt” chỉ gồm sân đỗ trực thăng và hầm thoát hiểm – những phần đã được tính trong dự toán 3.484 tỉ ban đầu. Dù vậy, nhiều gói thầu sau đó được phát hiện có giá thiết bị cao hơn nhiều lần so với giá nhập khẩu. Thanh tra xác định Bộ Ngoại giao đã sử dụng đơn vị tư vấn năng lực yếu, không tương xứng với quy mô dự án, dẫn tới sai lệch nghiêm trọng trong lập dự toán.
Dự án trụ sở Bộ Ngoại giao Việt Nam - Sputnik Việt Nam, 1920, 01.11.2025
Bộ Ngoại giao xin xây trụ sở mới, chuyển dự án cũ cho PVN
Thanh tra Chính phủ kết luận "có dấu hiệu cố ý lập tổng mức đầu tư ở mức thấp để được phê duyệt dự án, sau khi được phê duyệt sẽ điều chỉnh tăng", vi phạm nguyên tắc quản lý chi phí đầu tư xây dựng và gây nguy cơ thất thoát ngân sách.
Cơ quan thanh tra cũng xác định, việc điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư dự án xây trụ sở Bộ Ngoại giao "có nhiều nội dung không có căn cứ, có nguy cơ gây thiệt hại ngân sách nhà nước".
Thanh tra Chính phủ cho rằng, trách nhiệm để xảy ra các thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trên thuộc về Bộ trưởng, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao phụ trách dự án, ban quản lý dự án và các tổ chức, cá nhân liên quan.

Tổ chức thi công khi chưa được phê duyệt tăng vốn

Báo Tuổi trẻ dẫn kết luận thanh tra cho biết, kể từ ngày phê duyệt dự án đến giai đoạn thiết kế kỹ thuật, chỉ trong khoảng thời gian 5 tháng mà tổng dự toán đã vượt tổng mức đầu tư 608 tỷ đồng.
Tháng 12/2009, sau khi tư vấn thiết kế bàn giao tổng dự toán giai đoạn thiết kế kỹ thuật, ban quản lý dự án không thẩm tra dự toán, không báo cáo Bộ Ngoại giao về việc "đội vốn" 608 tỷ đồng nhưng vẫn tiếp tục ký hợp đồng với các nhà thầu.
Đến tháng 10/2011, tư vấn nước ngoài lập tổng mức đầu dự án là 4.934 tỷ đồng, vượt tổng mức đầu tư được phê duyệt trước đó số tiền 1.450 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến lúc này dự án đã ký hợp đồng 8 gói thầu.
Theo kết luận thanh tra, ban quản lý dự án không cung cấp được các văn bản báo cáo Bộ Ngoại giao về việc tăng tổng mức đầu tư tại thời điểm trên mà vẫn tiếp tục trình Bộ phê duyệt dự toán thi công các gói thầu, tổ chức chỉ định thầu và thi công các hạng mục công trình.
Quang cảnh buổi làm việc. - Sputnik Việt Nam, 1920, 27.08.2025
PVN tính toán dự án tỷ đô ở Cần Thơ
Bộ Ngoại giao cũng không thực hiện theo văn bản số 1866 (ngày 3/11/2008) của Thủ tướng Chính phủ, mà triển khai các công việc phê duyệt dự toán các gói thầu, ký hợp đồng và tiến hành thi công.
Từ tháng 9/2009 đến 2/2014, Bộ đã phê duyệt thiết kế, dự toán và triển khai 20 gói thầu xây lắp, thiết bị theo hình thức chỉ định thầu. Tổng giá trị dự toán hơn 5.000 tỉ đồng, còn giá trị các hợp đồng ký thực tế là 4.388 tỉ, vượt 904 tỉ đồng so với tổng mức đầu tư ban đầu. Đây là hành vi vi phạm quy định quản lý chi phí đầu tư và quy chế đấu thầu, trái với ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng.
Những sai phạm trên khiến dự án phải trình điều chỉnh tổng vốn lên hơn 6.900 tỉ đồng. Do ngân sách không đủ bố trí, dự án buộc phải phân kỳ đầu tư, dẫn đến chậm tiến độ, phát sinh lãng phí và tiềm ẩn nguy cơ thiệt hại cho nhà nước.
Thanh tra còn chỉ rõ Bộ Ngoại giao "không tiếp thu ý kiến của Bộ Tài chính, không thực hiện việc kiểm toán" nhưng vẫn trình Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án.
Kết luận khẳng định việc tính toán, thẩm định và phê duyệt tổng mức đầu tư có nhiều sai phạm, đặc biệt ở các hạng mục “đặc thù” nhằm hợp thức hóa việc nâng vốn. Trách nhiệm chính thuộc về lãnh đạo Bộ Ngoại giao (Bộ trưởng, Thứ trưởng phụ trách dự án), ban quản lý dự án và các tổ chức, cá nhân liên quan.
Theo cơ quan thanh tra, trong quá trình triển khai quản lý dự án có nhiều biến động về nhân sự. Từ khi triển khai dự án đến nay, đã có 10 Thứ trưởng Ngoại giao được giao phụ trách dự án. Trong khi đó, Giám đốc Ban Quản lý dự án cũng đã có 3 lần thay đổi, với lý do nghỉ hưu theo chế độ, hoặc chuyển công tác.
Ngoài ra, nhiều lãnh đạo, công chức, người lao động của Ban Quản lý dự án cũng có sự thay đổi lớn do nghỉ hưu, điều chuyển công tác…
Thanh tra Chính phủ đã chuyển 5 vụ việc có dấu hiệu vi phạm các quy định của Bộ luật Hình sự liên quan dự án này tới Bộ Công an để xem xét, xử lý theo thẩm quyền. Kết luận thanh tra cũng được Thanh tra Chính phủ chuyển đến Ủy ban Kiểm tra Trung ương để xem xét xử lý theo thẩm quyền.
Tin thời sự
0
Để tham gia thảo luận
hãy kích hoạt hoặc đăng ký
loader
Phòng chat
Заголовок открываемого материала