Không chỉ là hồi ức. Vì sao Nga trở lại với xe bọc thép thời những năm 60?

Bộ Quốc phòng Nga quyết định nâng cấp số xe chiến đấu bộ binh BMP-1 còn nằm lại ở các cơ sở sau khi đưa ra khỏi hệ trang bị của quân đội Liên Xô 35 năm trước đây. Những chiếc xe sẽ được tháo dỡ, tân trang và đưa lại về quân ngũ. Sputnik giới thiệu bài viết tóm lược khả năng nâng cấp BMP-1.
Sputnik

Khi BMP-1 vừa xuất hiện (vào những năm 1960), các quân nhân vẫn chưa có hình dung rõ ràng gì về việc sử dụng loại thiết bị quân sự mới này. Vì thế xe được trang bị pháo nòng trơn cỡ 73 mm 2A28 "Grom" phóng lựu, và phía trên được lắp "thêm" tên lửa chống tăng có điều khiển "Maliutka". Tuy nhiên "Grom" khó có thể gọi là pháo chống tăng hoàn chỉnh đầy đủ giá trị (tiện đây phải nói luôn là điều này thì các pháo thủ của QĐND Việt Nam biết khá rõ). "Grom" cũng kém hiệu quả trong cuộc chiến chống bộ binh. Và do góc lên cao nhỏ (vẻn vẹn chỉ 15 độ), nó tỏ ra khá vô tích sự trong môi trường các công trình đô thị và địa hình vùng núi non.

BMP-1

Chu trình hiện đại hóa BMP-1 sẽ không động chạm đến tính cơ động và độ chắc chắn là ưu điểm thành công của cỗ xe, mà chỉ tập trung vào phần vũ khí. Các chuyên gia của "Uralvagonzavod"  sẽ lắp đặt trên xe các mô-đun chiến đấu từ cỗ xe vận tải bọc thép BTR-82A. Mô-đun này bao gồm pháo tự động 30 mm 2A72 và súng phóng lựu 7,62 mm PKTM ghép đôi với nó, trang bị với bộ ổn định điện hai dòng và kỹ thuật số. Thêm vào với pháo và súng máy, còn lắp đặt cả hai khẩu phóng lựu đạn khói. Đạn dược dành cho pháo cỡ nòng 30 mm có thể là loại nổ mạnh văng mảnh, đạn lửa, đạn xuyên giáp hoặc đạn găm.  Kính ngắm suốt ngày đêm TKN-4GA cũng được trang bị hệ thống ổn định cho phép phóng hỏa lực trong khi đang di chuyển cơ động. Nhưng đặc tính chiến đấu của pháo 2A72 thực chất là đồng nhất với pháo 2A42 (vũ trang cho BMP-2 và bây giờ có lắp đặt cả cho các trực thăng tấn công Ka-52 và Mi-28N), khá hiệu quả khi chống các mục tiêu bọc thép hạng nhẹ và mục tiêu bay thấp, cũng như tiêu diệt sinh lực đối phương ở phạm vi tầm xa đến 2.000 mét. Quả thực là 2A72 có tốc độ bắn 330 lần / phút, so với 550 lần của 2A42. Nhưng điều này đã được thực hiện để tăng cao độ chính xác của những phát bắn.

BTR-82A

Như nguồn tin trong ngành công nghiệp quốc phòng Nga thông báo với Sputnik,  qua đợt thử nghiệm cặp đôi mô-đun chiến đấu và BMP-1 đã thể hiện khả năng tốt.

"BMP rộng hơn, nặng hơn và bền vững ổn định hơn là xe thiết giáp, —  nguồn tin nhận xét —. Khi bắn dữ dội,  nó hầu như không bị chao đảo xê dịch, vì vậy pháo tự động càng cố định vững hơn. Độ chính xác được tăng lên đáng kể dù cự ly ngắm xa hơn. Và tất nhiên có một ưu thế quan trọng của BMP là di chuyển bằng bánh xích, khả năng cơ động cao hơn, đi được tới những nơi vốn chỉ xe tăng và pháo tự hành vượt qua".

BMP-1

Dù sao chăng nữa, nhận được tổ hợp vũ khí hiện đại trên khoang, về khả năng chiến đấu BMP-1 tiến sát gần BMP-2, và trong một số điểm thậm chí còn vượt trội hơn. Các chuyên gia nhận thấy trong mẫu xe cải tiến này cả tiềm năng hiện đại hóa và xuất khẩu. Bởi  số lượng lớn những "trận địa thống nhất độc đáo" như vậy đã kịp tỏa ra khắp thế giới. (Ví dụ, trong hệ trang bị của QĐND Việt Nam hiện BMP-1 vẫn có mặt và được chăm sóc tốt, luôn duy trì trạng thái sẵn sàng chiến đấu).

Xe bọc thép BPM thế hệ mới của Nga đã lọt mắt xanh Việt Nam?

"Trên thế giới nhiều nước vẫn còn giữ BMP-1 biến thể đầu tiên, — chuyên viên Alexei Leonkov từ tạp chí thông tin-phân tích "Kho tàng của Tổ quốc" nói với Sputnik. — Ở bên ngoài Nga tính chung có khoảng 1.700 xe. Các nhà điều hành khai thác nước ngoài sẽ dễ dàng hơn và đỡ tốn kinh phí hơn nếu nâng cấp mẫu xe này. Thông thường, công việc chỉnh sửa chỉ cần khoản kinh phí bằng gần 30% giá thành xe".

Các kỹ sư Nga không phải là những người đầu tiên nảy ra ý tưởng hiện đại hóa BMP-1. Chẳng hạn, theo dữ liệu của Trung tâm Phân tích Thương mại Thế giới, trong bộ binh của Hy Lạp có trang bị BMP-1P với cặp đôi súng phòng không ZU-23-2 cỡ nòng 23 mm có khả năng tự tin đối phó với các mục tiêu bọc thép trên bộ và mục tiêu bay thấp. Cũng tương tự như ở Iraq, Syria, Afghanistan. Năm 2005 quân đội Rumania nhận được BMP MLI-84M nâng cấp, chỉ khác mẫu Liên Xô ở phần vỏ xe. BMP của Rumania trang bị mô-đun chiến đấu của Israel với pháo tự động 25 mm của Thụy Sĩ.

BMP-1P của Hy Lạp

Còn Trung Quốc thì ngay từ đầu những năm 1990 đã sản xuất hàng loạt ZBD-86 —  bản sao y hệt của BMP-1. Sau khi hiện đại hóa, xe "BMP Trung Quốc" đã nhận được pháo 30 mn, "kết duyên" với sản phẩm Nga 2A72.

BMP-2 của Trung Quốc
Thảo luận