Có vẻ như đây không phải là thông tin mới. Tuy nhiên, khi Pol Pot, Ieng Sary, Khieu Samphan, Nuon Chea cầm quyền ở Campuchia, toàn thế giới đã gọi chế độ này là chế độ diệt chủng. Bởi vì chế độ này đã khiến khoảng 3 triệu người chết trong tổng dân số 7 triệu người ở Campuchia!
Nhưng hóa ra, đây chỉ là cách đánh giá của báo chí chứ không phải là định nghĩa theo luật pháp quốc tế. Theo luật pháp quốc tế, tội diệt chủng được xác định là các hành động được thực hiện với ý định tiêu diệt hoàn toàn hoặc một phần nhóm dân tộc, chủng tộc hay tôn giáo.
Đối với hầu hết các nạn nhân của chế độ Pol Pot đây không phải là tội diệt chủng — Khmer Đỏ đã giết những đồng bào vì họ đã từng phục vụ cho chính phủ tư sản, vì có quan điểm tư sản hoặc phong kiến, vì không chấp nhận chính sách của chính quyền mới. Đây cũng là một tội ác — không được tước đoạt mạng sống người khác chỉ vì người đó giữ quan điểm khác! Vì vậy, Tòa án đặc biệt Campuchia xét xử các thủ lĩnh chế độ Pol Pot với các cáo buộc giết chết và tra tấn người dân, kể cả sơ tán các cư dân của thủ đô Phnom Penh theo hình thức ép buộc vào tháng Tư năm 1975 và cả cưỡng bức hôn nhân thời Khmer Đỏ.
Bây giờ Toà án đặc biệt Campuchia đi đến kết luận rằng, các thủ lĩnh của "Khmer Đỏ" có tội diệt chủng đối với người thiểu số gốc Việt. Vào những năm 70, các phần tử cực đoan đã giết chết hàng chục ngàn người chỉ vì họ là người gốc Việt. Đây là tội diệt chủng. Ngay từ năm 1948 Liên Hợp Quốc xác định những hành động như vậy là tội ác chống lại loài người. Vì vậy, các thủ lĩnh chế độ Khmer Đỏ phải bị trừng trị nghiêm khắc. Tuy nhiên, phán quyết cuối cùng trong vụ xét xử các thủ lĩnh Khmer Đỏ sẽ được đưa ra không sớm hơn quý III năm 2020.
Những chuyên gia về các vấn đề Đông Dương không nghi ngờ rằng, nhiều người Campuchia có thái độ dè chừng với người Việt Nam, tức là có tình cảm bài Việt Nam trong cuộc sống thường ngày. Nhưng, không được để thái độ như vậy là cơ sở trong chính sách của những đảng phái hoặc toàn bộ quốc gia. Nếu không, thái độ này sẽ dẫn đến những tội ác mới không thể dung thứ được. Đó là cách tôi hiểu quyết định của các luật sư Campuchia.