Buông lỏng quản lý từ trên xuống dưới
Theo kết luận của Thanh tra TP.Hà Nội, trên địa bàn huyện Sóc Sơn có 10 xã và 1 thị trấn có rừng.
Ngày 29.5.2008, UBND TP.Hà Nội ban hành Quyết định số 2100 phê duyệt dự án điều chỉnh quy hoạch rừng phòng hộ Sóc Sơn với toàn bộ diện tích 4.557 ha trên địa bàn 9 xã và Lâm trường Sóc Sơn.
Tuy nhiên, sau khi có quy hoạch điều chỉnh rừng năm 2008, các cơ quan quản lý đã buông lỏng quản lý dẫn đến các trường hợp vi phạm đất đai, mua bán chuyển nhượng, vi phạm trật tự xây dựng tiếp tục diễn ra trên địa bàn xã có rừng.
Cụ thể, năm 2012, UBND huyện Sóc Sơn phê duyệt đồ án quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã chồng lên quy hoạch đất rừng của 8 xã diện tích 340,12 ha, dẫn đến UBND các xã đã căn cứ vào quy hoạch nông thôn mới đã thực hiện nhiều dự án xây dựng, làm ảnh hưởng đến diện tích đất rừng.
Năm 2013, UBND huyện Sóc Sơn giao Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Sóc Sơn triển khai đo đạc cắm mốc ranh giới rừng theo Quyết định 2100, nhưng đã cắm mốc không đúng quy hoạch, một số vị trí đất quân sự và đất trừng được tách khỏi quy hoạch rừng như xã Hiền Ninh, Tiên Dược, Phù Ninh…
Trách nhiệm để xảy ra những tồn tại nêu trên thuộc UBND các xã, phòng quản lý đô thị huyện, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện, Phòng TN-MT huyện và UBND huyện Sóc Sơn (giai đoạn từ 2012 đến nay).
UBND huyện Sóc Sơn ký cho các hộ mượn đất theo hình thức sổ lâm bạn, nhưng không theo dõi, thống kê được số sổ lâm bạ đã cấp.
Sở NN-PTNT thiếu kiểm tra, hướng dẫn; không kiểm tra, giám sát đối với ban quản lý rừng phòng hộ — đặc dụng, để đơn vị buông lỏng quản lý. Đến năm 2017 — 2018, Sở NN-PTNT mới có văn bản chỉ đạo việc quản lý, sử đụng đất rừng, đồng thời phối hợp với UBND các xã lập biên bản các công trình vi phạm trật tự xây dựng.
Để xảy ra các sai phạm trên, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND các xã Hiền Ninh, Quang Tiến, Tiên Dược, Phù Linh, Nam Sơn, Bắc Sơn, Hồng Kỳ và Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND huyện phụ trách lĩnh vực đất đai, trật tự xây dựng, Giám đốc Ban quản lý dự án rừng phòng hộ — đặc dụng Hà Nội; Giám đốc Sở NN-PTNT (giai đoạn từ năm 2008 đến nay).
Chuyển cơ quan điều tra các trường hợp chuyển nhượng đất
Vi phạm trong sử dụng đất, trật tự xây dựng tại 7 xã đã được đề cập trên cũng rất nghiêm trọng.
Theo số liệu, bản đồ và tài liệu do Công ty Đo đạc và khoáng sản và UBND các xã cung cấp, hiện 7 xã này có 1.807 thửa chưa có giấy tờ về quyền sử dụng đất.
Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội chi nhánh Sóc Sơn cũng đã làm thủ tục chuyển nhượng, cấp đổi giấy chứng nhận cho 22 trường hợp mua bán, chuyển nhượng đất nằm trong quy hoạch rừng phòng hộ sau năm 2008.
Có 12 trường hợp tại 4 xã Hiền Ninh, Phù Linh, Quang Tiến và Tiên Dược mua bán, chuyển nhượng đất nằm trong quy hoạch rừng phòng hộ, nhưng vẫn được UBND các xã này xác nhận vào hợp đồng mua bán.
Trên địa bàn 7 xã này có 219 trường hợp tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình nhà ở sau năm 2008, nhưng không bị cơ quan chức năng nào xử lý, nhắc nhở.
Tại kết luận này, Thanh tra thành phố cũng đề nghị UBND TP.Hà Nội cho phép chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra Công an thành phố với những vi phạm trong chứng thực, xác nhận mua bán, chuyển nhượng đất dẫn đến việc xây dựng công trình vi phạm trong quy hoạch rừng 2008 để xử lý nghiêm theo pháp luật.