"Chúng ta không thể triệu tập đại sứ Triệu Giám Hoa (Zhao Jianhua). Chúng ta không phải chính phủ Trung Quốc nên không thể triệu tập quan chức của họ", người phát ngôn Phủ Tổng thống Philippines Salvador Panelo hôm nay cho hay, đề cập đến vụ tàu Trung Quốc đâm chìm tàu cá Philippines trên Biển Đông hôm 9/6.
Theo Panelo, Tổng thống Rodrigo Duterte cũng không có ý định triệu tập đại sứ Trung Quốc.
"Từ này là 'mời' nhưng Tổng thống không định làm vậy bởi ông cảm thấy Trung Quốc đã làm những gì cần làm. Đại sứ Trung Quốc đã đưa ra tuyên bố xem xét sự việc một cách nghiêm túc và thận trọng", người phát ngôn nói.
Panelo cho rằng việc mời phái viên Trung Quốc tới Phủ Tổng thống sẽ gây ra cảm giác rằng phía Philippines có "định kiến" với Trung Quốc. Ông cũng nhấn mạnh rằng Duterte thực hiện những bước đi thận trọng trong lúc cuộc điều tra diễn ra.
Truyền thông Philippines cho rằng việc Panelo nói rằng không thể triệu tập đại sứ Trung Quốc là vô lý bởi chính phủ nước sở tại vẫn thường triệu tập phái viên của các nước khác để đưa ra các thông điệp phản đối. Tháng 2/2018, Phủ Tổng thống Philippines triệu đại sứ Mỹ Sung Kim để yêu cầu giải thích báo cáo Đánh giá Mối đe dọa thế giới của cộng đồng tình báo Mỹ, trong đó xem Duterte là mối đe dọa khu vực.
Năm 2016, Phủ Tổng thống Philippines triệu phái viên Trung Quốc để yêu cầu giải thích báo cáo về các lô hàng ma túy bất hợp pháp đến từ Trung Quốc. Năm 2014, Bắc Kinh triệu đại sứ Philippines Erlinda Basilio để phản đối gay gắt vụ Manila kiện "đường lưỡi bò" ra Tòa Trọng tài Thường trực.
Tuyên bố của phát ngôn viên Phủ Tổng thống Philippines được đưa ra hơn một tuần sau khi tàu cá Gemvir-1 chở 22 thuyền viên Philippines bị tàu Trung Quốc đâm chìm ở bãi Cỏ Rong thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đêm 9/6. Duterte không đưa ra phát ngôn nào về sự việc trong suốt nhiều ngày, sau đó cho rằng đây chỉ là "tai nạn hàng hải nhỏ", trong khi các thuyền viên khẳng định tàu Trung Quốc cố tình đâm chìm tàu và bỏ mặc nhóm ngư dân giữa biển khơi.
Phản ứng mềm mỏng của Duterte đã vấp phải chỉ trích từ các nhà lập pháp Philippines và cũng trái ngược với tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Delfin Lorenzana, người chỉ trích hành động của tàu Trung Quốc là "hèn nhát" và "vô nhân đạo".
Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin đã ủy quyền cho đại sứ quán Philippines tại London gửi "thỉnh nguyện thư" lên Liên Hợp Quốc và Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO), đề nghị ưu tiên bảo vệ mạng sống thủy thủ trên biển.