Năm nay, Lực lượng lính dù Nga tròn 90 tuổi.
Chiếc dù được phát minh ở Nga
Thật khó để tưởng tượng một người lính đổ bộ đường không mà không có dù — thành phần chính trong trang bị. Nhưng chiếc dù ban đầu được sáng tạo như một phương tiện giải cứu phi công. Nhà phát minh người Nga Gleb Kotelnikov (1872-1944) được coi là tác giả. Ngày 6 tháng 6 năm 1912, chiếc dù Kotelnikov đã được thử nghiệm thành công với một hình nộm.
Ngày 5 tháng 1 năm 1913, người đầu tiên đã nhảy xuống từ trên không bằng dù RK-1. Cho đến cuộc cách mạng năm 1917, Gleb Kotelnikov đã chế tạo 3 mẫu dù mới, một trong số đó có thể tải nặng tới 300 kg.
Tại sao lại là ngày 2 tháng 8?
Năm 1929, một đơn vị Hồng quân được thả xuống bằng dù vào khu vực thị trấn Garm ở Trung Á và tiêu diệt nhóm phỉ Hồi giáo chống Liên Xô ở đó. Đây là kinh nghiệm đầu tiên trong việc sử dụng lính dù ở các khu vực miền núi.
Ngày 2 tháng 8 năm 1930, trong một cuộc tập trận gần thành phố Voronezh, một đơn vị có tổng cộng 12 người đã nhảy dù từ trên không. Nhóm thứ nhất — quân nhân Leonid Minov - nhảy từ độ cao 350 mét, nhóm thứ hai - phi công Yakov Moshkovsky - từ 500 mét. Khả năng tiếp đất bằng dù của các quân nhân có vũ trang đã được chứng minh, xác định độ cao tối ưu và thời gian cần thiết để đưa nhóm vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu sau khi tiếp đất được. Chính ngày này - ngày 2 tháng 8 - chính thức được coi là "sinh nhật" của Lực lượng Dù.
Tại các cuộc diễn tập lớn vào năm 1935, nhóm 1188 lính đã được thả dù. Trong quá trình tập trận quy mô lớn một năm sau đó, 3000 lính dù, 8200 quân nhân với các thiết bị quân sự hạng nhẹ đã đổ bộ từ trên không. Mùa hè năm 1939, lữ đoàn dù đã tham gia vào chiến dịch của quân đội Liên Xô - Mông Cổ chống lại người Nhật ở khu vực sông Khalkhin-Gol.
Lính dù Liên Xô trong Thế chiến II
Trong cuộc chiến tranh Liên Xô - Phần Lan vào mùa đông 1939-1940, 3 lữ đoàn dù tham gia chiến đấu. Từ tháng 3 năm 1941, các lữ đoàn bắt đầu được kết hợp trong các đội hình mạnh hơn - quân đoàn đổ bộ đường không (VDK). Các quân nhân được thả xuống từ máy bay ném bom và máy bay vận tải Li-2 (bản sao được cấp phép của Douglas DC-3 Mỹ).
Sau cuộc tấn công của Đức Quốc xã vào Liên Xô, tháng 9 năm 1941, VDK được chuyển sang dưới quyền trực tiếp của bộ chỉ huy Lực lượng Đổ bộ đường không Hồng quân, bước đầu tiên được thực hiện để biến các đội quân trên không thành một nhánh riêng trong quân đội. Mùa đông năm 1942, trong cuộc phản công gần Moskva, chiến dịch đổ bộ Vyazemskaya được thực hiện bằng một quân đoàn. Tháng 9 năm 1943, 2 lữ đoàn dù hỗ trợ các lực lượng chính của Hồng quân vượt sông Dniepr. Tuy nhiên, về tổng thể, trên mặt trận Xô-Đức, "bộ binh có cánh" thường được sử dụng để tiến hành các hoạt động trinh sát, phá hoại hoặc đánh chiếm và phòng thủ một đầu cầu.
Các lực lượng tấn công từ trên không được sử dụng tích cực trong cuộc chiến tranh Xô - Nhật vào tháng 8 năm 1945. Từ ngày 16 đến 24 tháng 8, hơn 4000 lính dù và bộ binh Liên Xô đổ bộ xuống các sân bay phía đông bắc Trung Quốc và miền bắc Triều Tiên. Họ đã vô hiệu hóa hàng ngàn binh sĩ, sĩ quan Nhật Bản, và thu giữ khoảng 600 máy bay còn hoạt động. Tại sân bay Mukden, lính dù Liên Xô đã bắt giữ hoàng đế quốc gia bù nhìn Mãn Châu Quốc Ái Tân Giác La Phổ Nghi, khi ông dang cố gắng trốn thoát đến Nhật Bản. Và trong chiến dịch giải phóng phần phía nam Sakhalin ngày 24 tháng 8, một cuộc đổ bộ nhảy dù chiến thuật ược thực hiện ở phía sau khu vực phòng thủ kiên cố của quân đội Nhật Bản.
Trong những năm Chiến tranh thế giới thứ hai, tất cả các đơn vị đổ bộ đường không Liên Xô đã được phong danh hiệu "Cận vệ". Hàng ngàn người được trao tặng huân huy chương, 296 quân nhân trở thành Anh hùng Liên Xô.
"Học thuyết của tướng Margelov"
Chiến tranh Lạnh bắt đầu vào cuối những năm 1940 đã buộc phải xem xét lại triệt để nhiệm vụ của Binh chủng Dù. Họ dần biến thành một loại "lực lượng phản ứng nhanh" hoàn chỉnh, có khả năng triển khai nhanh chóng, tiến hành các hoạt động chiến đấu cơ động cách xa lực lượng chính, chiến đấu trong mọi điều kiện khí hậu, trong khu vực đông dân cư, không gian hạn chế, trong điều kiện sử dụng vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Vai trò lớn nhất trong việc này là do chỉ huy huyền thoại của Lực lượng Dù, Anh hùng Liên Xô, tướng Vasily Margelov. Ông áp dụng một hệ thống huấn luyện chiến thuật và thể chất chất lượng (gồm cả cận chiến), cũng như đào tạo nhân sự về tâm lý. Margelov "vận động" để phát triển và trang bị các xe chiến đấu được bảo vệ tố, pháo đổ bộ tự hành và xe kéo, hệ thống dù ổn định đáng tin cậy (dù tự động, dù thả hàng hóa, hệ thống thả thiết bị có đội xe bên trong), cũng như máy bay vận tải quân sự tầm xa, khả năng chuyên chở lớn (An-12, An-22, Il-76). Cuối cùng, chính tướng Margelov đã đưa áo lót sọc, "áo khoác" và mũ nồi xanh vào đồng phục lính nhảy dù. Tuyên bố nổi tiếng của ông được biết đến rộng rãi:
"Trong trường hợp chiến tranh, lính mũ nồi xanh sẽ được ném vào miệng kẻ xâm lược để phá vỡ cái miệng này".
Những yếu tố trong bộ đồng phục lính nhảy dù Liên Xô và Nga đối với họ là sự thiêng liêng. Ký ức về tướng Margelov được các binh sĩ và sĩ quan Lực lượng Dù vô cùng kính trọng. Tên ông được đặt cho Trường chỉ huy Binh chủng đổ bộ đường không ở Ryazan. Ngày 25 tháng 7 năm 2020, Bộ Quốc phòng Nga đã long trọng khánh thành con đường vinh danh người lính dù và tượng đài chỉ huy huyền thoại của họ tại công viên "Patriot" ngoại ô Moskva.
Binh chủng đổ bộ đường không đã nhiều lần thể hiện các kỹ năng chiến đấu, sức chịu đựng và tinh thần cao nhất trong các hoạt động chiến đấu, gìn giữ hòa bình địa phương. Tháng 8 năm 1968, 2 sư đoàn dù tham gia vào chiến dịch của lực lượng Hiệp ước Warsaw ở Tiệp Khắc, nắm quyền kiểm soát sân bay Prague, Bratislava với tốc độ cực nhanh. Vào những năm 1980, Lực lượng Dù tích cực tham chiến ở Afghanistan, thành thạo các chiến thuật mới về hoạt động quân sự trong điều kiện miền núi. Hơn 30 nghìn lính dù đã được trao tặng huân huy chương, 16 người trở thành Anh hùng Liên Xô. Ngay cả trong số những kẻ thù — dân quân mujahideen — lính "mũ nồi xanh" đã giành được sự tôn trọng như những chiến binh thực sự.
Sau sự sụp đổ của Liên Xô, các đơn vị binh chủng dù của Nga tham gia vào lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Nam Tư. Tháng 6 năm 1999, 1 tiểu đoàn lính dù - gìn giữ hòa bình đã thực hiện cuộc hành quân dài 600 km từ Bosnia đến Kosovo, chiếm giữ sân bay Slatina, đúng theo theo nghĩa đen chỉ vài giờ trước các đối tác phương Tây. Chỉ huy NATO ở châu Âu, tướng Mỹ Clark đã ra lệnh cho chỉ huy NATO ở Balkans, tướng Anh Jackson của Anh, loại bỏ người Nga ra khỏi sân bay. Nhưng ông ta thẳng thừng từ chối. Vấn đề đã được giải quyết ở cấp độ ngoại giao, và sân bay vẫn nằm dưới sự kiểm soát của người Nga khi đang đàm phán.
Những người lính dù đã tham gia tích cực vào chiến sự ở bắc Kavkaz. Đầu mùa xuân năm 2000, ở vùng núi Chechnya, 1 đại đội của sư đoàn dù số 76 có một trận chiến không cân sức với lực lượng chiến binh thiện chiến. Trong số 90 lính dù, 84 người hy sinh, trong đó có 13 sĩ quan (bao gồm cả chỉ huy), nhưng có tới 500 xác chết phiến quân Hồi giáo trên chiến trường. 22 lính dù của đơn vị được trao tặng danh hiệu Anh hùng nước Nga (21 người trong số đó - truy tặng), 68 người được thưởng Huân chương Dũng cảm (63 người - truy tặng).
Tháng 8 năm 2008, các đơn vị Lực lượng Dù đã tham gia vào chiến dịch "Buộc Gruzia chấp nhận hòa bình".
Lực lượng đổ bộ đường không Nga ngày nay
Hiện tại, binh chủng Dù là một nhánh riêng của Bộ Quốc phòng Nga, bao gồm 4 sư đoàn, bốn lữ đoàn độc lập, 1 lữ đoàn đặc nhiệm, 5 cơ sở đào tạo và 2 đơn vị hỗ trợ.
Lực lượng dù năm nay kỷ niệm 90 năm của họ với các trang thiết bị hiện đại. Hệ thống dù đáng tin cậy, súng máy tấn công mới nhất, súng bắn tỉa nhỏ gọn, súng tự động và súng trường giảm thanh và súng trường. Tên lửa chống tăng, hệ thống phòng không hạng nhẹ (đặt trên khung gầm cơ động). Xe bọc thép bánh xích “Rakushka», xe đổ bộ BMD-4M mới nhất. Xe tăng hạng nhẹ "Sprut" với pháo 125 mm "thật sự. "Pháo tự hành" 120 mm "Nona", có khả năng bắn không chỉ đạn thông thường, mà cả đạn NATO, và đang được thay thế bằng pháo tự hành mới - "Lotus". Tất cả các thiết bị này đều có thể được thả bằng dù và lội nước. Đội máy bay để đổ bộ lính dù cũng đang dần được cập nhật.
Không phải ai cũng được nhận vào phục vụ trong đội hình "mũ nồi xanh" (và có rất nhiều người mong muốn), vì các yêu cầu đối với sỹ quan và binh sĩ theo hợp đồng rất nghiêm ngặt, do lực lượng Dù phải liên tục sẵn sàng thực hiện những nhiệm vụ khó khăn nhất, ở bất cứ nơi nào trên thế giới. Phương châm của binh chủng đổ bộ đường không đổ bộ Nga là: "Không có ai ngoài chúng tôi!" Và sức mạnh này buộc phải các "đối thủ tiềm năng" phải công nhận.