Liệu vận động viên Philippines có làm thay đổi mối quan hệ của đất nước mình với Trung Quốc?

Người Philippines bắt đầu mơ ước đến việc vượt qua Trung Quốc trong các vấn đề khác nữa, theo nhà phân tích Piotr Tsvetov từ Sputnik viết trong bài báo của mình.

Thượng sĩ Không quân Philippines Hidillyn Diaz đã trở thành anh hùng của truyền thông địa phương. Không chỉ vì cô có thể nâng lên 127 kg, vượt qua vận động viên Trung Quốc, mà còn vì cô mặc một chiếc áo phông có dòng chữ "Biển Tây Philippines", là cách mà người Philippines gọi Biển Đông. Như Diaz thừa nhận, với chiếc áo phông này, cô muốn nói "Cái gì của chúng ta sẽ là của chúng ta". Nghĩa là, giống như hầu hết người dân Philippines, vận động viên này không công nhận tuyên bố chủ quyền của Bắc Kinh đối với các rạn san hô Scarborough và vùng biển xung quanh. Rõ ràng là Diaz đã sẵn sàng bảo vệ vùng trời quê hương trước những kẻ ngoại xâm. 

‘The West Philippine Sea is ours,’ says Hidilyn Diaz https://t.co/C6Rqd6vlFX

Một năm nữa, Philippines sẽ tổ chức bầu cử tổng thống. Mọi người đều biết, dựa trên luật pháp quốc gia, tổng thống mới sẽ được bầu, và chỉ có thể đảm nhiệm chức vụ trong một nhiệm kỳ. Hiện tại, võ sĩ quyền anh nổi tiếng Manny Pacquiao, người nắm giữ nhiều danh hiệu quốc tế, tuyên bố sẽ ra tranh cử tổng thống. Ông là một trong những lãnh đạo của đảng chính trị lớn PDP-Laban, đã ngồi trong Thượng viện nhiều năm, và luôn được coi là cộng sự của ông Duterte. Nhưng gần đây ông đã chỉ trích chính sách đối ngoại của tổng thống đương nhiệm, chưa đủ nỗ lực bảo vệ chủ quyền quốc gia trước sự bành trướng của Bắc Kinh. 

Một chính trị gia Philippines khác - Albert del Rosario - dù từng là cựu ngoại trưởng, gần đây nói ông có thông tin rằng Trung Quốc đã giúp ông Duterte giành chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2016. 

Do vậy, khi Duterte thực hiện bài phát biểu thường niên trước quốc gia (lần cuối cùng trong nhiệm kỳ của ông), ông đã phải biện minh. Ông dứt khoát bác bỏ mọi ám chỉ về sự ủng hộ của Trung Quốc (đặc biệt là bằng tiền) trong chiến dịch tranh cử tổng thống, nói ông thà không tranh cử hơn là nhận tiền từ Trung Quốc.

Đối với những cáo buộc cho rằng ông phớt lờ phán quyết của Tòa án La Hay năm 2016, ông Duterte đã bác bỏ và nói bài phát biểu của ông tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc năm ngoái đã thúc đẩy phán quyết này, trong số các chuẩn mực của luật pháp quốc tế được cộng đồng thế giới thông qua. 

Để cân bằng, ông Duterte nhắc lại việc ông đã không đi và sẽ không đến thăm Mỹ.

Cách hành xử của Tổng thống Duterte tại Hạ viện là điều khá dễ hiểu - nhà lãnh đạo chính trị nào có thể đồng tình với những cáo buộc không yêu nước? Nhưng ở Manila, người ta kháo nhau việc ông Duterte có kế hoạch tranh cử với tư cách là phó tổng thống (không bị pháp luật cấm). Điều này có nghĩa là cả năm nay, ông sẽ cần phải cư xử cẩn trọng hơn, không nên công khai ngả về Trung Quốc, hoặc Mỹ, tức là thể hiện mình là người yêu nước một trăm phần trăm.

Tuy nhiên, bất cứ ai chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm tới, võ sĩ quyền anh hay nghệ sĩ giải trí, họ đều phải duy trì sự cân bằng mong manh với Bắc Kinh và Washington.