Tuy vậy, theo giới chuyên gia, giá xe ô tô trong nước khó giảm vì mục đích ưu đãi thuế, phí là để tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, kéo doanh số bán hàng tăng lên, nhưng về bản chất, doanh nghiệp vẫn phải nộp thuế đầy đủ.
Việt Nam ưu đãi thuế cho ô tô sản xuất trong nước
Ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã tác động tiêu cực đến đà phục hồi của thị trường ô tô Việt Nam.
Xung đột Nga – Ukraina khiến nguồn cung bị gián đoạn, nhất là tình hình thiếu hụt chất bán dẫn, doanh số bán hàng của các ông lớn xe hơi thế giới tại Việt Nam như BMW, Volkswagen, Ford, Mitsubishi, Honda, Toyota, Huyndai, hay cả hãng xe quốc dân như VinFast giảm rõ rệt vì khan hiếm nguồn cung chip, linh kiện lắp ráp.
Như Sputnik đề cập, sau khi được giảm 50% lệ phí trước bạ đến hết tháng 5 năm nay, ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước tiếp tục nhận được ưu đãi về thuế tiêu thụ đặc biệt.
Như đã biết, thuế tiêu thụ đặc biệt là loại thuế gián thu đánh vào một số mặt hàng đặc biệt do các doanh nghiệp sản xuất và tiêu thụ.
Như vậy, loại thuế này do các doanh nghiệp sản xuất đóng nhưng người tiêu dùng sẽ chịu thuế với mức thuế được cộng vào giá bán.
Giới chuyên gia đánh giá, điều này sẽ góp phần làm tăng khả năng cạnh tranh cho các công ty sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước.
Để kịp thời hỗ trợ ngành công nghiệp lắp ráp ô tô nội địa, vừa qua, Bộ Tài chính trình Chính phủ ban hành nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước năm 2022 theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Đáng chú ý, tổng số tiền được gia hạn khoảng 11.000 tỷ đồng. Theo Bộ Tài chính, với giả định thực hiện Luật số 03/2022/QH15, do thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe điện chạy pin có thuế suất thấp, đủ để cầu tiêu dùng đối với xe điện tăng lên, theo đó một lượng nhu cầu xe chạy xăng được thay thế bởi xe điện, dự kiến giảm thu ngân sách khoảng 2.000-3.000 tỷ đồng, bình quân mỗi tháng khoảng 170- 250 tỷ đồng.
Tổng số tiền thuế tiêu thụ đặc biệt dự kiến phát sinh được gia hạn 4 kỳ (từ kỳ tính thuế tháng 6 đến kỳ tính thuế tháng 9) là khoảng 9.300-11.400 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, nhằm giúp việc gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2022 không dẫn đến điều chỉnh dự toán thu ngân sách nhà nước và phù hợp với thời điểm hiện tại, Bộ Tài chính đã đề xuất Chính phủ một số chính sách đáng chú ý thúc đẩy hỗ trợ ngành công nghiệp lắp ráp xe hơi trong nước.
Trong đó có việc gia hạn thời hạn nộp thuế đối với số thuế tiêu thụ đặc biệt phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 6, tháng 7, tháng 8 và tháng 9/2022 đối với ô tô sản xuất hoặc lắp ráp trong nước.
Trong thời gian được gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt, cơ quan thuế không tính tiền chậm nộp đối với số tiền thuế này được gia hạn.
Đại diện một đơn vị sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước cho biết hiện thuế thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô sau khi bán phải nộp ngay, như thuế phát sinh trong tháng 2/2022 thì phải nộp trước ngày 20/3/2022.
Do đó, việc gia hạn thời gian nộp thuế là rất cần đối với các công ty ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Đại diện đơn vị này đánh giá cao chính sách của Bộ Tài chính bởi việc gia hạn thời gian nộp thuế giúp các doanh nghiệp có khả năng duy trì dòng tiền vượt qua khó khăn, đặc biệt là trong thời điểm ngành ô tô đang trên đà phục hồi sau đại dịch.
Về vấn đề này, một đại diện một số hãng sản xuất ô tô khác cũng đánh giá việc được giảm 50% lệ phí trước bạ và nếu được gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt như đề xuất của Bộ Tài chính sẽ giúp tăng sức cạnh tranh cho ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước so với xe nhập ngoại.
Từ đó, doanh nghiệp lắp ráp sản xuất ô tô nội sẽ có chính sách hỗ trợ thêm cho khách hàng mua xe nhằm kích cầu người tiêu dùng mua ô tô tăng lên thời gian tới đây.
Ô tô điện hưởng lợi
Như Sputnik đề cập, trước đó, Quốc hội Việt Nam đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt (TTĐB).
Theo đó, từ ngày 1/3/2022 đến 28/2/2027, ô tô điện chạy bằng pin được sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam loại chở người từ chín chỗ trở xuống chỉ chịu mức thuế suất 3%.
Trong khi đó, loại chở người từ 10 đến dưới 16 chỗ chịu mức thuế suất 2%. Còn loại chở người 16-24 chỗ chịu mức thuế suất 1%. Loại vừa chở người vừa chở hàng chịu mức thuế suất 2%.
Mức thuế này giảm khá nhiều so với trước đó. Cụ thể, mức thuế tiêu thụ đặc biệt áp dụng với ô tô điện loại chín chỗ trở xuống là 15%, xe 10-16 chỗ là 10% và 16-24 chỗ là 5%.
Mục tiêu giảm thuế tiêu thụ đặc biệt là để góp phần bảo vệ môi trường và đón đầu xu thế chung của ngành công nghiệp ô tô điện chạy pin.
Quốc hội cũng cho hay, việc triển khai chính sách ưu đãi nhằm thu hút nhà đầu tư, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp tại Việt Nam sản xuất ô tô điện chạy pin sử dụng trong nước lẫn xuất khẩu.
“Chưa có năm nào mà thị trường ôtô Việt Nam trải qua nhiều sóng gió như năm 2021, sản xuất và lắp ráp ô tô trong nước là lĩnh vực chịu ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 cần có sự hỗ trợ của Nhà nước”, Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Giá ô tô khó giảm?
Đánh giá về chính sách ưu đãi thuế tiêu thụ đặc biệt, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, Học viện Tài chính nêu quan điểm với Pháp luật TP.HCM rằng, thực chất, việc gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt là nhằm hỗ trợ các công ty ô tô sản suất, lắp ráp trong nước bằng cách được lùi thời hạn nộp vào chu kỳ sau chứ không được miễn và vẫn phải nộp đầy đủ thuế.
“Vì vậy, giãn nộp thuế không thể giúp giảm giá bán xe trong nước”, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho hay.
Mặc dù vậy theo chuyên gia, việc giãn thời gian nộp thuế giúp giảm áp lực tài chính cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, giúp họ không phải đi vay, không phải trả lãi.
Qua đó, khi bớt áp lực dòng tiền, các doanh nghiệp ô tô sẽ có nhiều chính sách kích cầu thị trường hoặc có thể giảm giá ở những mẫu xe cũ hơn để khuyến khích người mua.
Đồng quan điểm này, chuyên gia về ô tô Nguyễn Minh Đồng cũng đánh giá, sẽ khó có chuyện giá ô tô giảm.
“Hiện nay ngoài vấn đề thị trường đầu ra thì chi phí đầu vào đang tăng cũng là trở ngại cho doanh nghiệp ô tô sản xuất, lắp rắp trong nước”, ông Nguyễn Minh Đồng lưu ý.
Chuyên gia này phân tích, thực tế, việc gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đã từng được áp dụng trong năm 2020 đi kèm với chính sách hỗ trợ giảm 50% phí trước bạ cho ô tô trong nước.
Mục đích ưu đãi thuế, phí là để tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, kéo doanh số bán hàng tăng lên.
Bên cạnh đó, theo ông Đồng, chính sách gia hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt với ô tô nội chỉ nên áp dụng thời gian ngắn chứ không nên kéo dài.
“Nếu kéo dài có thể bị kiện vi phạm cam kết quốc tế về không phân biệt đối xử giữa hàng hóa sản xuất trong nước với nhập khẩu”, chuyên gia lưu ý.
Ông Nguyễn Minh Đồng nhấn mạnh, thuế tiêu thụ đặc biệt nên giảm cho các doanh nghiệp phụ trợ trong ngành ô tô trong nước, để họ phát huy được năng lực cung ứng linh kiện chất lượng cho các hãng xe hoặc xuất khẩu.
Trong khi đó, về lâu dài Nhà nước nên giảm thuế tiêu thụ đặc biệt đối với các dòng xe dung tích động cơ thấp, thân thiện môi trường.
Người Việt tăng mua xe ô tô
Báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy, doanh số bán hàng của toàn thị trường trong tháng 2/2022 chỉ đạt 22.802 xe, giảm 26% so với tháng 1/2022.
Tuy vậy, tính chung trong hai tháng đầu năm, toàn thị trường Việt Nam tiêu thụ hơn 53.500 ô tô, tăng 34% so với cùng kỳ năm ngoái bất chấp ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Cũng theo VAMA, tính đến hết tháng 2/2022, doanh số bán hàng của xe lắp ráp trong nước tăng 41% trong khi xe nhập khẩu tăng 25% so với cùng kỳ năm trước.