Một trong những nội dung được thảo luận tích cực là động cơ cho máy bay trực thăng hạng nhẹ sản xuất tại Nga: cả các loại trực thăng đang được sản xuất hàng loạt cũng như các mẫu trực thăng đang được phát triển.
Các mẫu máy bay trực thăng hạng nhẹ mới của Nga - Ka-226T và Ansat - đã được đưa vào sản xuất hàng loạt với các động cơ nước ngoài. Các động cơ tuabin khí trục chân vịt TV7-117 và VK-2500 sản xuất trong nước đang được sử dụng thành công trên các máy bay trực thăng hạng trung và hạng nặng, nhưng, không phù hợp với máy bay hạng nhẹ: chúng quá lớn, nặng và quá mạnh. Động cơ trục chân vịt GTD-350 của Liên Xô từng được sử dụng trên trực thăng Mi-2 không còn được sản xuất, nó đã lỗi thời và khá yếu. Như một biện pháp tạm thời, các chuyên gia đã thông qua quyết định sử dụng các loại động cơ phương Tây – động cơ Arrius 2G1 do Tập đoàn SAFRAN Pháp sản xuất (cho trực thăng Ka-226T) và động cơ PW-207K của công ty Pratt & Whitney Canada (cho trực thăng Ansat).
Một trong những nội dung được thảo luận tích cực là động cơ cho máy bay trực thăng hạng nhẹ sản xuất tại Nga: cả các loại trực thăng đang được sản xuất hàng loạt cũng như các mẫu trực thăng đang được phát triển. Công ty St.Petersburg “UEC-Klimov” - một bộ phận của Công ty Cổ phần United Engine Corporation (UEC) chịu trách nhiệm sản xuất động cơ (dưới sự quản lý chung của tập đoàn Rostec) hoạt động tích cực theo hướng này. Trong quá trình phát triển các loại động cơ, công ty Klimov hợp tác chặt chẽ với các bộ phận khác của UEC.
Đây là hai loại động cơ đáng tin cậy, đã được chứng minh trên nhiều mẫu máy bay trực thăng. Tuy nhiên, các chuyên gia Nga đã hiểu rõ, điều này sẽ không tiếp diễn mãi mãi. Và giờ đây, vì những lý do chính trị và kinh tế, các nhà sản xuất máy bay Nga không thể tiếp cận các thiết bị và công nghệ của phương Tây.
Các nhà chế tạo động cơ của Nga đã bắt đầu chuẩn bị cho việc thay thế nhập khẩu từ vài năm trước. Tuy nhiên, động cơ trực thăng là một đơn vị phức tạp. Động cơ trực thăng không thể được thiết kế và đưa vào sản xuất hàng loạt trong một tháng, các chuyên gia phải mất nhiều năm làm việc, thử nghiệm, chứng nhận.
"Trái tim" Nga cho Ansat
Công ty UEC-Klimov đang phát triển động cơ VK-650V cho các trực thăng Ansat và Ka-226T cũng như cho trực thăng siêu nhẹ đầy hứa hẹn VRT500. Động cơ này có công suất 500-600 mã lực, quá đủ cho loại máy bay như vậy, đặc biệt là hai loại trực thăng này được trang bị hai động cơ. Báo cáo về tiến độ phát triển động cơ mới, Phó Giám đốc chương trình VK-650V Anton Koshelev lưu ý:
“Về các đặc điểm chính, động cơ của chúng tôi không thua kém gì các động cơ tương tự của Safran SA và Pratt & Whitney Canada. Hơn nữa, động cơ của chúng tôi nhẹ hơn và tiết kiệm hơn. Các thành phần của động cơ được nội địa hóa hoàn toàn 100% của Nga. Về thiết kế tổng thể, VK-650V là động cơ tuốc bin trục cổ điển, và đây là chìa khóa cho độ tin cậy của nó. Hệ thống kiểm soát toàn phần kỹ thuật số FADEC (Full Authority Digital Engine Control) - điện tử có dự phòng cơ thủy. Nguồn động cơ khá cao: 9.000 giờ cho phần "lạnh" và 4.500 giờ cho phần "nóng". Chúng tôi hy vọng rằng VK-650V sẽ rẻ hơn so với các động cơ của Pháp và Canada”.
Động cơ máy bay trực thăng VK-650V
© Sputnik / Dmitry Shorkov
Theo ông Anton Koshelev, động cơ trình diễn kiểu này đã sẵn sàng vào năm 2020, lần thử nghiệm đầu tiên được thực hiện vào năm 2021 và nguyên mẫu đầu tiên đã sản xuất. Các bài kiểm tra chứng nhận cuối cùng trên các máy bay trực thăng với động cơ VK-650V được lên kế hoạch vào năm 2024.
Nhưng, động cơ cũng cần được bảo dưỡng trong quá trình vận hành. Đại diện của UEC-Klimov cho biết những chi tiết:
“Chúng tôi đang có kế hoạch sử dụng các trung tâm dịch vụ mang thương hiệu UEC-Klimov hiện có (bao gồm cả những trung tâm có sẵn ở nước ngoài, ở các quốc gia thân thiện với Nga). Tại các trung tâm này chúng tôi sẽ tạo ra “quỹ thay thế” và hệ thống điện tử để tương tác với khách hàng, sẵn sàng phục vụ không quản ngày đêm. Và ở những vùng không có các trung tâm dịch vụ như vậy, chúng tôi sẽ sử dụng các đơn vị dịch vụ di động có thể nhanh chóng chuyển đến bất cứ nơi nào trên thế giới. Đây là những container 40 feet với bộ công cụ để sửa chữa và bảo dưỡng kiểu mô-đun”, - ông Anton Koshelev cho biết.
Nội địa hóa hoàn toàn trực thăng Ka-62
Một dòng sản phẩm khác của công ty UEC-Klimov là động cơ VK-1600V với công suất 1.400 mã lực (1.750 mã lực - trong chế độ khẩn cấp ngắn hạn, trong trường hợp một trong hai động cơ bị hỏng). Nó được thiết kế cho máy bay trực thăng đa năng với trọng lượng cất cánh từ 5-8 tấn. “Ứng cử viên” chính là trực thăng hạng trung dân dụng Ka-62. Đây là loại trực thăng bất thường trong thương hiệu Ka và ngành công nghiệp trực thăng Nga. Nhiệm vụ là thay thế các động cơ Ardiden 3G của Pháp (của Safran SA) được sử dụng trên Ka-62 bằng các động cơ sản xuất trong nước.
“Các đặc tính kỹ thuật chính của động cơ này gần với động cơ của Pháp. Nó chỉ thua kém về mức tiêu hao nhiên liệu và nặng hơn một chút. VK-1600V bảo đảm 6.000 “chu kỳ bay” (nghĩa là “cất cánh - hạ cánh”) ở phần “lạnh” và 3.000 “chu kỳ bay” ở phần “nóng”. Chuyến bay đầu tiên của máy bay trực thăng với động cơ của Nga được lên kế hoạch vào năm 2023 và giấy chứng nhận kiểu loại sẽ được cấp vào năm 2024. Dựa trên động cơ trục cánh quạt, các chuyên gia có thể sớm phát triển loại động cơ phản lực cánh quạt (cho máy bay) dành cho trực thăng cỡ nhỏ VK-1600S, tương tự như các loại động cơ phương Tây phổ biến nhất trong phân khúc này - TPE331 (Honeywell) và PT6 (Pratt & Whitney Canada). Các công việc được lên kế hoạch để điều chỉnh động cơ VK-1600V cho thị trường của một số quốc gia thân thiện với Nga” – ông Anton Kolosov, phó thiết kế trưởng của VK-1600 JSC "UEC-Klimov" cho biết tại cuộc triển lãm HeliRussia-2022.
Động cơ máy bay trực thăng VК-1600V
© Sputnik / Dmitry Shorkov
Kỹ sư Anton Kolosov lưu ý rằng, các công nghệ phụ gia đã được sử dụng rộng rãi trong quá trình chế tạo động cơ trình diễn, giúp giảm thời gian và thay thế tới 70% những vật đúc phức tạp truyền thống. Nhưng, trong các mẫu tiền sản xuất, mọi thứ sẽ được thực hiện theo cách truyền thống. Tài liệu quản lý của Nga và các tổ chức công nghiệp rất thận trọng về việc đưa các công nghệ phụ gia vào sản xuất hàng loạt trong việc chế tạo động cơ máy bay.
Trả lời câu hỏi của phóng viên Sputnik: khi nào động cơ VK-1600V sẽ được đưa vào sản xuất hàng loạt, ông Kolosov cho biết:
“Bắt đầu từ năm 2024, ngay sau khi nhận được giấy chứng nhận cho kiểu loại sản phẩm. Việc chuẩn bị sản xuất hàng loạt đang được thực hiện song song với các công việc phát triển”.