Tín dụng đen hoành hành, công nhân “kêu cứu” Thủ tướng

Theo ghi nhận của Bộ Công an, lãi suất vay tín dụng đen có thể đến 90-100% /tháng, thậm chí lên tới 700%-1000%/tháng. Khi người vay quá hạn, các đối tượng giở nhiều thủ đoạn đe doạ, khủng bố tinh thần hòng chiếm đoạt tài sản.

Sáng 12/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có buổi gặp gỡ, đối thoại với công nhân trong chương trình “Công nhân Việt Nam với khát vọng phát triển đất nước” tại Bắc Giang.

Tại buổi đối thoại, chị Trần Thị Toan (sinh 1987, cán bộ Công đoàn cơ sở công ty TNHH New Apparel Far Eastern Việt Nam) ở điểm cầu Bình Phước cho biết, chị là cán bộ công đoàn bị đối tượng cho vay nặng lãi đe dọa, bôi nhọ danh dự do công nhân công ty vướng vào tín dụng đen.

Trên thực tế, có rất nhiều công nhân gặp khó khăn về tài chính, nhưng lại rất khó tiếp cận với các khoản vay cá nhân từ ngân hàng nên buộc phải tìm đến tín dụng đen. Điều này đã gây nhiều hậu quả nghiêm trọng ở các địa phương.

Chị Toan mong muốn Chính phủ có chương trình, chính sách hỗ trợ tín dụng cho người lao động, để công nhân không còn phải đi vay nặng lãi tín dụng đen bên ngoài nữa.

Ngoài ra, chị cũng đề xuất có cơ chế hỗ trợ vốn cho Quỹ CEP (mô hình của Công đoàn hỗ trợ tín dụng hiệu quả, thuận tiện) cho công nhân, bởi hiện nay quỹ có nguồn lực hạn chế nên chưa đáp ứng được nhu cầu vay vốn của công nhân.

Trước những kiến nghị của chị Toan, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú cho biết, NHNN có trách nhiệm giúp người dân không tiếp cận tín dụng đen khi đã tiếp cận được nguồn vốn chính thức, tín dụng chính thức. Thời gian qua, NHNN đã phối hợp với Bộ Công an nghiên cứu vì sao tín dụng đen vẫn hoạt động.

Theo ông, người lao động, nhất là từ vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn luôn có nhu cầu vay vốn, mà một khi có cầu thì phải có cung. Do đó, phải có nguồn tín dụng chính thức để đáp ứng nhu cầu cấp bách, chính đáng của người dân.

Với trách nhiệm của mình, NHNN sẽ nghiên cứu, phối hợp với các cấp chính quyền để triển khai. Còn với những nhu cầu tín dụng không chính đáng như chơi lô đề, cờ bạc, cá độ…, các cơ quan chức năng phải trấn áp kể cả "cầu cũng như cung". Phải dẹp bỏ triệt để những tổ chức, cá nhân lợi dụng những hình thức này hoạt động phi pháp.

Ngoài những giải pháp đã và đang triển khai thực hiện, NHNN sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật để các tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại mạnh dạn cho vay, giảm bớt thủ tục phức tạp với những khoản tín dụng không lớn để người lao động dễ tiếp cận. Chủ trương cho vay phát triển nhỏ lẻ, đẩy mạnh ở thị trường bán lẻ.

Đồng thời, NHNN sẽ triển khai biện pháp công nghệ và phối hợp với các cấp chính quyền để đưa những khoản vốn này thuận lợi đến tay người dân.

Theo ông Đào Minh Tú, hiện có 2 công ty thuộc 2 ngân hàng thương mại lớn là FE Credit và công ty tài chính là HD Solution đã cam kết mỗi ngân hàng có gói 10 nghìn tỉ với lãi suất bằng 50% lãi suất thị trường đang cho vay hiện nay. Dự kiến sẽ cho vay với nhu cầu chính đáng của công nhân trong các khu công nghiệp, nhà máy.

NHNN sẽ giám sát để đảm bảo đúng đối tượng, đáp ứng những yêu cầu chính đáng của công nhân. Ông Đào Minh Tú mong rằng Tổng LĐLĐ Việt Nam và các cấp công đoàn sẽ phối hợp triển khai vấn đề này.

Về phần mình, Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam Nguyễn Đình Khang cho biết, vấn đề này có liên quan tới mạng lưới bán lẻ của các ngân hàng thương mại. Hiện nhiều ngân hàng thương mại còn chưa chú trọng vào các khu công nghiệp, chưa có các phòng giao dịch tại các khu công nghiệp. Vì thế, công nhân lao động chưa dễ dàng tiếp cận được.

Chia sẻ tại buổi gặp gỡ, Thượng tướng Lương Tam Quang, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, các đối tượng liên quan tín dụng đen rất tinh vi, núp bóng dưới vỏ bọc doanh nghiệp có chức năng cho vay tài chính.

Các đối tượng cho vay không thế chấp, huy động vốn, kinh doanh tài chính, góp vốn, góp tài sản kinh doanh. Các đối tượng này thường có thủ đoạn dụ dỗ, lôi kéo công nhân vay tiền trực tiếp, vay qua app, qua mạng xã hội hoặc núp nóng doanh nghiệp với lãi suất cao.

Bộ Công an ghi nhận, lãi suất vay tín dụng đen có thể đến 90-100% /tháng, thậm chí lên tới 700%-1000%/tháng. Khi người vay quá hạn, chúng giở nhiều thủ đoạn đe doạ, khủng bố tinh thần hòng chiếm đoạt tài sản.

Trong vòng 3 năm qua, Bộ Công an đã xử lý 2.700 vụ việc, với gần 5.000 đối tượng tham gia. Bộ Công an đã khởi tố gần 2.000 vụ với gần 4.000 bị can, trong đó có gần 1.000 vụ cho vay nặng lãi. Nhiều bị hại trong những vụ việc nói trên là công nhân.

Về công tác phòng ngừa, ngăn chặn tín dụng đen, Bộ Công an đã tập trung tổ chức phòng ngừa, xã hội, tuyên truyền phổ biến quy định của pháp luật. Chỉ đạo công an các tỉnh, thành phố kiểm tra các cơ sở, doanh nghiệp có liên quan đến hoạt động phi pháp này.

Cơ quan công an đã rà soát, điều tra tội phạm vi phạm pháp luật, xử lý những doanh nghiệp lợi dụng chính sách này; rà soát các ngành nghề kinh doanh thường bị tín dụng đen lợi dụng núp bóng và sẽ siết chặt quản lý, triệt phá. Thời gian tới, lực lượng chức năng sẽ mở các đợt cao điểm trấn áp tội phạm trên toàn quốc liên quan tới tín dụng đen.

Phát biểu tại buổi đối thoại, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị NHNN nghiên cứu chính sách tín dụng, cho vay phù hợp để phòng, ngừa tín dụng đen.

Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an phải nắm chắc tình hình, xử lý nhanh, kịp thời những đối tượng vi phạm, kịp thời ngăn chặn những hậu quả xấu tác động tới nền kinh tế và công nhân lao động.