Tại sao phái theo chủ nghĩa Châu Âu-Đại Tây Dương lại thua cuộc? Bài phân tích của Sputnik lý giải câu hỏi này.
Sự chia rẽ trong G20
Nhóm G7 đã không thuyết phục nổi để G20 lên án Nga, công bố các biện pháp trừng phạt và buộc Matxcơva chịu trách nhiệm về chiến dịch đặc biệt ở Ukraina, - Cao uỷ về Chính sách An ninh và Đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell cho biết. Tại cuộc họp của lãnh đạo Bộ Ngoại giao các nước G20, tổ chức ở Bali vào ngày 7-8 tháng 7, phương Tây đã không thành công trong toan tính «bật bãi» Matxcơva. Các đại diện G7 phải từ bỏ cuộc chụp ảnh chung và dạ tiệc. Còn ông Sergei Lavrov đã tổ chức hội đàm kết quả với những người đồng cấp từ Argentina, Brazil, Indonesia, Ấn Độ, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ - rõ ràng không phải là những đất nước «cuối cùng» trên hành tinh này.
Theo lời Cao uỷ Borrell, G20 nhất trí rằng cần tôn trọng chủ quyền của nước khác và không sử dụng vũ lực. Tuy nhiên, đâu phải như thế trong trường hợp này. Lợi ích quốc gia quan trọng hơn. Các thành viên tham gia Hội nghị thượng đỉnh ca thán rằng đối với họ việc theo đuổi chính sách đối ngoại «đa vectơ» đã trở nên phức tạp hơn. Cá nhân ông Borrell cho rằng tất cả cơ sự này là lỗi của Điện Kremlin.
Phương Tây đe dọa những ai «không liên kết» bằng biện pháp trừng phạt thứ cấp. Hoa Kỳ đã lập danh sách 18 nước mà qua đó các hàng hóa «bị cấm» vẫn chảy vào Nga. Danh tính các thành viên G20 cũng xuất hiện trong bảng liệt kê đó - Brazil, Trung Quốc, Ấn Độ, Mexico, Thổ Nhĩ Kỳ. Washington nhấn mạnh rằng cần đặc biệt giám sát chặt chẽ các thiết bị có thể được sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp cho mục đích quân sự: các phụ tùng linh kiện cho máy bay, hệ thống sonar, ăng-ten, máy quang phổ, hệ thống GPS, máy bơm chân không và thiết bị khai thác dầu.
Nhân dân phản đối
«Câu chuyện về trận đánh toàn cầu vẫn đang sôi nổi, và hiện thời phương Tây chúng ta chưa ở thế thắng. Điều này cũng chứng tỏ qua các nghiên cứu xã hội học do những người khó có thể ngờ là dành thiện cảm cho Nga tiến hành», - ông Borrell than thở.
Hồi tháng 5, Viện Latana của Đức và Trung tâm châu Âu «Liên minh các nền dân chủ» do cựu Tổng thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen thành lập, đã thăm dò ý kiến công dân của 52 nước về thái độ đối với Nga. Thể hiện sự thù địch thường xuyên hơn những nước khác là Ba Lan (87%, khá dễ hiểu), Bồ Đào Nha (83%, còn tại sao không hài lòng về Nga thì không rõ), Ukraina (80%, không cần nói gì thêm). Tỷ lệ cao của chứng bài Nga bộc lộ ở Đan Mạch, Thụy Điển và Ireland. Phần lớn «bạn bè của Matxcơva» là ở Trung Quốc (59%), Ấn Độ (56%), Pakistan (48%), Việt Nam (46%) và Algeria (43%). Việc duy trì quan hệ kinh tế với Matxcơva được sự tán thành của 71% người Trung Quốc, 60% người Indonesia, hơn một nửa người Hy Lạp, Việt Nam, Hungary, Kenya và Israel, gần một nửa người Thổ Nhĩ Kỳ, Philippines và Mexico.
Hãng YouGov cũng tiến hành cuộc khảo sát tương tự ở 14 nước Trung Đông và Bắc Phi. Khoảng 66% người được hỏi không có quan điểm gì về xung đột Nga-Ukraina. ¼ thấy bên có lỗi là NATO, 13% chỉ đích danh Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden. Với câu hỏi - Các nước Ả Rập nên hành động thế nào -, 53% trả lời «phấn đấu cho dàn xếp ngoại giao», 38% - «chẳng cần làm gì, cứ giữ thái độ trung lập», 5% ủng hộ Nga, 4% ủng hộ Ukraina.
Còn ở Đức, hoàn toàn không phải ai cũng đồng ý lưu thù với Matxcơva, nhưng chính quyền không lắng nghe những tiếng nói như vậy. Ví dụ, ngày 7 tháng 7, MC dẫn chương trình truyền hình ZDF đã nêu câu hỏi với Thủ tướng Olaf Scholz: Liệu ông có lo ngại khi 47% người Đức ủng hộ phương án nhượng bộ lãnh thổ từ phía Kiev để chấm dứt xung đột và lệnh trừng phạt chống Nga? Người đứng đầu Chính phủ nhắc lại rằng Đức sẽ hỗ trợ Ukraina chừng nào còn cần thiết (nếu không phải là cho đến người Ukraina cuối cùng).
Khi «đà điểu» giẫm đạp «diều hâu»
Như tờ báo Anh The Sunday Times lưu ý, trong NATO đã hình thành ba phe nhóm: «diều hâu», «bồ câu» và «đà điểu». Theo tiêu chí của các nhà báo, trong nhóm đầu tiên gồm các nước muốn xoá sổ hai nước Cộng hoà vùng Donbass DNR và LNR. Trước hết, đó là những quốc gia gần gũi với Nga về mặt địa lý (như đang thấy, là Ba Lan và các nước Baltic). Loại thứ hai yêu cầu quân đội Nga rút về các vị trí đã tồn tại trước ngày 24 tháng 2, đồng thời sẵn sàng chấp nhận nền độc lập của DNR và LNR (trong bài báo nhắc đến các nước Scandinavians). Còn «đà điểu» là các nước Nam Âu, cố gắng phớt lờ cuộc xung đột và muốn để giải quyết khủng hoảng bằng phương thức nào cũng được. Nói cách khác, các «đà điểu» ủng hộ tất cả các tuyên bố của liên minh, nhưng lại chọn lối không làm gì cả. Kết quả là NATO đã chỉ có thể đồng ý về việc cung cấp vũ khí cho Kiev. Nhưng như vậy không đủ để Kiev «chịu được sự tấn công dữ dội của Matxcơva», - ấn phẩm xác nhận.
Trong khi đó, dịch vụ xã hội học IPSOS đã hỏi ý kiến cư dân của 27 nước trên thế giới, rằng họ nghĩ gì về khả năng quân đội nước họ tham gia vào hoạt động chiến sự ở Ukraina. Trung bình 72% người được hỏi tỏ ý phản đối. Hơn thế nữa, trong số cư dân các nước thành viên NATO, có chỉ số «chống lại» như sau: ở Thổ Nhĩ Kỳ - 86%, Hungary - 90%, Đức - 76%, Hoa Kỳ, Anh và Pháp - 65% mỗi nước, Canada - 56 %.
Thực trạng nội tình thế giới
"Cộng đồng quốc tế đã mệt mỏi vì những rao giảng đạo đức thường xuyên của tập thể phương Tây, không coi khối này là đối tác đáng tin cậy và do đó không muốn ủng hộ các biện pháp trừng phạt chống Nga," - các chuyên gia mà Sputnik phỏng vấn cho biết.
Chuyên gia Denis Denisov đứng đầu Viện Sáng kiến Gìn giữ Hòa bình và Xung đột nêu ý kiến:
«EU và Hoa Kỳ đã nhận lấy vai trò bảo vệ các giá trị cơ bản của con người và hoàn toàn độc quyền trong lĩnh vực này. Nhưng đối với rất nhiều nước, bức tranh thế giới do phương Tây sắp đặt lại là không thể chấp nhận. Trên thực tế, đó là chỉ hai màu đen - trắng: hoặc chia sẻ niềm tin Euro-Đại Tây Dương, hoặc phản đối».
Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil và các quốc gia khác không muốn đối đầu với Hoa Kỳ trên chiến trường, nhưng cũng sẽ không cho phép can thiệp vào công việc nội bộ của mình, - chuyên gia nói tiếp.
«Thế giới đang bước vào kỷ nguyên hỗn loạn. Chiến dịch đặc biệt của Nga ở Ukraina là cánh én báo hiệu đầu tiên. Các nước khác dù không nhất thiết hỗ trợ Matxcơva nhưng cũng sẽ không tuân theo hệ thống quan hệ quốc tế hiện tại nữa», - ông Denis Denisov nhận xét.
Mô hình cùng tồn tại của phương Tây đã không còn được ưa chuộng, đột ngột mất tính phổ biến sau khi Hoa Kỳ và EU cố gắng «hủy bỏ» Nga, - chuyên gia Vladimir Zharikhin, Phó Giám đốc Viện các nước SNG nhận xét. Hàng trăm tỷ USD của Nga đã bị đánh cắp một cách trắng trợn, và các doanh nhân - bất kể có thái độ ra sao với chiến dịch đặc biệt - đã bị tước đoạt tài sản chỉ vì họ đến từ Nga. Và theo lời chuyên gia mô tả, các quốc gia không thuộc «giới thân cận» của Hoa Kỳ đã hiểu rằng họ có thể còn bị xử tệ hơn nữa, bởi họ không có khả năng tự bảo vệ. Dù sao chăng nữa họ vẫn không muốn ủng hộ các biện pháp trừng phạt chống Nga. Bởi họ thấy rằng chính những người áp đặt và thi hành trừng phạt đang phải hứng chịu thiệt hại không kém gì Matxcơva, nếu không muốn nói là nhiều hơn, nặng nề hơn.