Dưới sự lãnh đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, công cuộc chống tham nhũng của Việt Nam đạt được nhiều thành tựu rất tích cực. Cả hệ thống chính trị đều nỗ lực, quyết tâm, quyết liệt phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là, vì sao vừa qua chống tham nhũng quyết liệt như thế, xử lý nghiêm nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm, cả cán bộ cấp cao, cả đương chức và nghỉ hưu với tôn chỉ “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” như vậy, nhưng hiện vẫn xảy ra nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, gây bức xúc trong dư luận?
4 uỷ viên Bộ Chính trị đã bị xử lý kỷ luật
Ngày 18/10, Ban Nội chính Trung ương tổ chức Hội thảo góp ý với Báo cáo chuyên đề “Công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực qua 40 năm thực hiện công cuộc đổi mới” của Việt Nam.
Thống kê được công bố cho thấy, tại nhiệm kỳ Đại hội XII vừa qua, Việt Nam đã xử lý kỷ luật 113 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó 27 cán bộ là Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng.
Đặc biệt, có 4 cán bộ thuộc Bộ Chính trị đã bị xử lý kỷ luật (gồm các ông Đinh La Thăng (2017), Hoàng Trung Hải (2020), Nguyễn Văn Bình (2020), Lê Thanh Hải (2020). Họ đều là Ủy viên, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, những người từng được Đảng và nhân dân trao niềm tin rất lớn nhưng lại có sai phạm và phải chịu các hình thức kỷ luật khác nhau, thể hiện sự nghiêm minh của Đảng – PV).
Tính từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XIII của Đảng đến nay, Trung ương đã xử lý kỷ luật 95 cán bộ diện Trung ương quản lý, trong đó có 19 Ủy viên, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, 23 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang.
Đây được coi là bước đột phá trong công tác kiểm tra, kỷ luật của Đảng, nỗ lực phát hiện và xử lý tham nhũng, chấn chỉnh công tác cán bộ, khắc phục tư tưởng “hạ cánh an toàn” trong xử lý cán bộ, đảng viên sai phạm tại Việt Nam.
Do đó, hội thảo hôm nay được tổ chức nhằm lắng nghe ý kiến các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các cấp, các ngành ở Trung ương và địa phương có nhiều kiến thức, kinh nghiệm về công tác Phòng chống tham nhũng tiêu cực (PCTNTC) để làm rõ, sâu sắc hơn những vấn đề lý luận và thực tiễn về công tác PCTNTC qua 40 năm đổi mới.
Vì sao Việt Nam vẫn còn nhiều vụ tham nhũng cực lớn?
Phát biểu khai mạc và định hướng nội dung thảo luận, ông Phan Đình Trạc, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng chống tham nhũng tiêu cực đã đề nghị các đại biểu, chuyên gia, nhà khoa học dự hội thảo trao đổi, luận giải rõ, sâu sắc, khoa học những vấn đề lý luận về công tác phòng chống tham nhũng của Đảng qua 40 năm đổi mới.
Đặc biệt, ông Trạc mong hội thảo sẽ làm rõ những bước tiến mới, sáng tạo về nhận thức, tư duy lý luận của Đảng đối với công tác chống tham nhũng, tiêu cực và những vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện lý luận về công tác phòng chống tham nhũng của Đảng.
Từ đó kiến nghị, đề xuất quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp, vừa có tính chiến lược, lâu dài, vừa trọng tâm, trước mắt nhằm tiếp tục tạo bước chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong thời gian tới.
“Đây cũng là một trong những chuyên đề phục vụ cho việc chuẩn bị văn kiện Đại hội XIV của Đảng”, - Trưởng Ban Nội chính Trung ương cho biết.
Bày tỏ tại hội thảo, ông Phan Đình Trạc, Trưởng Ban Nội chính Trung ương đề nghị các đại biểu cần tập trung làm rõ những vấn đề đặt ra đối với công tác phòng chống tham nhũng tiêu cực hiện nay của Việt Nam.
Trong đó, có những vấn đề đặt ra qua xử lý các vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực phức tạp, nghiêm trọng vừa qua. Đặc biệt là câu hỏi khó, vì sao chống tham nhũng quyết liệt thế, nhưng vẫn còn nhiều vụ tham nhũng lớn xảy ra.
“Đề nghị các nhà khoa học, chuyên gia nêu quan điểm cho vấn đề vì sao vừa qua chống tham nhũng quyết liệt, xử lý nghiêm nhiều cán bộ, đảng viên vi phạm, cả cán bộ cấp cao, cả đương chức và nghỉ hưu, không có vùng cấm, không có ngoại lệ nhưng vẫn xảy ra nhiều vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn, gây bức xúc trong dư luận?”, - Trưởng Ban Nội chính Trung ương nêu vấn đề.
Các ý kiến cần làm rõ vì sao có tình trạng một bộ phận cán bộ né tránh, đùn đẩy, sợ sai không dám làm hay về mô hình cơ quan, đơn vị chuyên trách chống tham nhũng.
Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC cũng đề nghị làm rõ về xử lý tài sản, thu nhập tăng thêm mà người có nghĩa vụ kê khai không giải trình được hợp lý về nguồn gốc; về kiểm soát tài sản toàn xã hội…
"4 không" trong chống tham nhũng
Trưởng Ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc lưu ý các chuyên gia, nhà khoa học dành thời gian tập trung thảo luận, nêu quan điểm về các giải pháp đột phá để đảm bảo sự đồng bộ các nhiệm vụ hướng tới mục tiêu "4 không" trong đấu tranh phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Trong đó, ông đề nghị làm rõ các nhiệm vụ, giải pháp để hình thành cơ chế phòng ngừa chặt chẽ để không thể tham nhũng, tiêu cực.
“Các nhiệm vụ, giải pháp để phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi tham nhũng, tiêu cực để không dám tham nhũng, tiêu cực”, - ông Trạc gợi mở.
Cùng với đó, phải làm sao xây dựng văn hóa liêm chính, không tham nhũng, tiêu cực trở thành nếp sống văn hóa của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, và trong các tầng lớp nhân dân để không muốn tham nhũng, tiêu cực ở Việt Nam.
Cần tìm giải pháp để cán bộ đảng viên, công chức, viên chức trung thực, công tâm, liêm khiết, tận tụy, chuyên nghiệp, được trả lương và đãi ngộ phù hợp với cống hiến, tài năng để không cần tham nhũng, tiêu cực…
Khuyết tật bẩm sinh của quyền lực
Trong khuôn khổ của hội nghị, ông Phan Đình Trạc mong các chuyên gia, nhà khoa học trao đổi về những vấn đề lý luận và thực tiễn về kiểm soát quyền lực để phòng chống tham nhũng, tiêu cực.
Nói về vấn đề kiểm soát quyền lực, ông Trạc bộc bạch: “Tham nhũng là bóng tối vươn theo quyền lực, là khuyết tật bẩm sinh của quyền lực”.
Do đó, theo Phó Trưởng Ban thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC cần giám sát, kiểm soát có hiệu quả quyền lực để đảm bảo quyền lực được vận hành công khai, minh bạch, đúng đắn, để quyền lực không bị "tha hoá". Đây là giải pháp quan trọng để phòng ngừa, trị tận gốc tham nhũng, tiêu cực.
Trên cơ sở đó, phải tìm ra giải pháp đột phá để hoàn thiện cơ chế giám sát quyền lực trong công cuộc phòng chống tham nhũng tiêu cực, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ của Đảng.