Tử vong sau khi ăn tiết canh lợn

Theo đó, sau khi ăn tiết canh lợn, ông T.V.H. bỗng có triệu chứng sốt, chân tay tím tái, được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn. Dù được các bác sĩ tích cực cấp cứu, bệnh trạng ông H. vẫn diễn biến nặng, rồi tử vong sau đó.

Trước đó, ông T.V.H. (nam, 50 tuổi, quê Giao Thủy, Nam Định) có tham gia mổ lợn, chế biến tiết canh ăn liên hoan tất niên cùng bạn bè. Tuy nhiên, chỉ 1 ngày sau, người đàn ông này bỗng thấy đau mỏi người, đi ngoài phân lỏng 2 lần, kèm sốt cao rét run, người khó chịu, chân tay tím tái.

Ông H. sau đó được người nhà đi cấp cứu tại Bệnh viện huyện Giao Thủy, rồi được chuyển tuyến cấp cứu lên Bệnh viên Đa khoa tỉnh Nam Định.

Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán ông H. bị sốc nhiễm khuẩn theo dõi do liên cầu lợn (Streptococcus suis). Bệnh nhân được chỉ định dùng kháng sinh, vận mạch, đặt ống nội khí quản thở máy, sau đó tiếp tục được chuyển cấp cứu lên Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương.

Chưa đầy 5 giờ sau khi vận chuyển từ tuyến dưới lên Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, khi vào Khoa Hồi sức tích cực, ông H. rơi vào tình trạng thở oxy FiO2 100%, đồng tử 2 bên giãn, mạch bẹn không bắt được, huyết áp không đo được, toàn thân nổi vân tím, ban xuất huyết hoại tử vùng mặt, tay và chân.

Bệnh nhân này được các bác sĩ tiến hành cấp cứu ngừng tuần hoàn, nhờ đó tim có đập trở lại. Tuy nhiên, dù điều trị hồi sức tích cực, nhưng tình trạng không cải thiện, bệnh nhân tử vong ngay trong ngày.

BS. Nguyễn Quốc Phương, Phó Trưởng phòng Kế hoạch Tổng hợp, Bệnh viên Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, nguyên nhân bệnh nhân tử vong được chẩn đoán là sốc nhiễm khuẩn do liên cầu lợn, có suy đa tạng – toan chuyển hoá – rối loạn đông máu nặng.

Liên cầu lợn là một loại vi khuẩn cư trú tự nhiên ở đường hô hấp trên, đặc biệt là amidan, khoang mũi, đường sinh dục và tiêu hóa của lợn khỏe mạnh hoặc bị bệnh. Vi khuẩn liên cầu lợn có 35 type huyết thanh, trong đó type 2 có độc lực cao nhất và thường gây bệnh ở người.

Người dân có nguy cơ nhiễm bệnh do các thói quen ăn uống có nguy cơ cao nhiễm liên cầu lợn, chẳng hạn như ăn các sản phẩm của lợn sống hoặc chưa nấu chín, bao gồm cả máu, nội tạng lợn (thường gặp ở Châu Á, nhất là Việt Nam, Thái Lan...).

Ngoài ra, người chăn nuôi lợn, bác sĩ thú y, công nhân chế biến và vận chuyển thịt, người bán thịt và đầu bếp cũng có nguy cơ mắc bệnh do liên cầu lợn có thể truyền trực tiếp vào máu sau khi tiếp xúc với lợn hoặc thịt lợn mang mầm bệnh khi có có vết thương ở da.

Vi khuẩn gây bệnh liên cầu lợn bị tiêu diệt hoàn toàn khi thực phẩm được nấu chín kỹ. Do đó, để phòng bệnh, người dân không nên giết mổ lợn ốm chết, không xử lý thịt sống mà không có bao tay bảo vệ, đặc biệt là khi có vết thương.

Bệnh nhân nhiễm liên cầu lợn có thể biểu hiện dưới nhiều thể lâm sàng khác nha, bao gồm: viêm màng não mủ, nhiễm khuẩn huyết, hội chứng sốc nhiễm độc liên cầu khuẩn với suy đa cơ quan, viêm nội tâm mạc và viêm khớp (hông, khuỷu tay, cổ tay, xương cùng chậu, cột sống và ngón tay cái).

Thời gian ủ bệnh có thể vài tiếng đến 4-5 ngày, tùy cơ địa mỗi người. Dấu hiệu là sốt nóng, lạnh, buồn nôn, nôn và đi ngoài nhưng không đi nhiều lần, dễ lầm tưởng với các rối loạn tiêu hóa, ngộ độc thực phẩm thông thường.

Người bệnh cũng có biểu hiện đau đầu, ù tai, điếc, cứng gáy, tri giác lơ mơ, xuất hiện các ban hoại tử trên da do nhiễm trùng huyết, viêm màng não mủ.

Bệnh được điều trị bằng kháng sinh với thời gian kéo dài, kết hợp lọc máu, hỗ trợ hô hấp và tuần hoàn. Bệnh nhân bị liên cầu khuẩn lợn thể viêm màng não mủ có thể phải điều trị ít nhất 3 tuần, trong khi nhiễm khuẩn huyết phải điều trị đến 2 tháng, chi phí tới hàng trăm triệu đồng.

BS. Nguyễn Quốc Phương cho biết, tỷ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn là rất cao. Tỷ lệ tử vong do nhiễm liên cầu lợn là khoảng 7%. Nếu bệnh nhân được cứu sống, tỷ lệ di chứng cũng rất cao, khoảng 40%. Bệnh nhân nhiễm bệnh có thể bị mất thính lực vĩnh viễn (điếc) và rối loạn tiền đình. Đây là những di chứng thường được ghi nhận.

Hiện vẫn chưa có vaccine phòng bệnh liên cầu lợn ở người. Do đó, việc phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo an toàn lao động trong chăn nuôi, an toàn vệ sinh thực phẩm, chế biến, ăn các sản phẩm của lợn được chế biến chín, không ăn tiết canh, lợn ốm, chết...

Cũng theo BS. Nguyễn Quốc Phương, hiện sắp đến Tết cổ truyền, ở một số vùng nông thôn Việt Nam vẫn duy trì phong trào tự làm thịt lợn tại các gia đình, chế biến và ăn tiết canh. Điều này là cực kỳ nguy hiểm, có nguy cơ bị liên cầu khuẩn rất cao.

Chuyên gia y tế khuyến cáo người dân không nên ăn tiết canh lợn, thịt lợn sống dưới mọi hình thức, kể cả với lợn được cho là khỏe, lợn nhà nuôi để tránh gặp phải những hậu quả đáng tiếc.