Hôm thứ Hai, Bộ Quốc phòng Nga xác nhận rằng chiếc M1 Abrams thứ hai của Ukraina đã bị lực lượng Nga phá hủy trong trận chiến. Đoạn video xuất hiện trên Internet cho thấy chiếc M1 đang cháy âm ỉ bên cạnh chiếc máy bay tấn công M1150 ở vùng ngoại ô Avdeevka của Donetsk.
Chiếc Abrams đầu tiên bị phá hủy vào ngày 26 tháng 2, cũng ở vùng lân cận Avdeevka, nơi bị quân đội Ukraina biến thành một pháo đài lớn chống lực lượng dân quân Donbass và quân đội Nga trong gần một thập kỷ qua, nhưng quân đội Nga cuối cùng đã bẻ gẫy được sau nhiều tháng tấn công ác liệt.
Cả hai chiếc Abrams đều bị máy bay không người lái của Nga tiêu diệt: chiếc đầu tiên là do UAV Piranhia, chiếc thứ hai là do UAV Upyr.
"Mô hình khỉ" cho Ukraina
Trong Chiến tranh Lạnh, sĩ quan Liên Xô đào tẩu, nhà sử học nghiệp dư Vladimir Rezun gọi các thiết bị quân sự của Liên Xô xuất khẩu sang các quốc gia thân thiện nhưng không phải đồng minh là "mô hình khỉ", ám chỉ việc các thiết bị "nhái" này không được trang bị vũ khí tiên tiến và nhiều thiết bị khác nhau, như trên thiết bị ban đầu.
Trong trường hợp xe tăng Abrams của Ukraina, Kiev rõ ràng đã nhận được "mô hình khỉ" của Mỹ, nhờ đó quân đội Nga tiêu diệt chúng dễ dàng hơn.
"Xe tăng Abrams của Ukraina được giao mà không có thiết bị bảo vệ bổ sung được lắp đặt trên xe tăng do chính người Mỹ lái. Chúng ta đang nói về lớp giáp uranium nghèo nổi tiếng, giúp tăng thêm sức mạnh cho xe tăng", - ông Alexey Leonkov, một trong những nhà quan sát quân sự nổi tiếng nhất của Nga, nói với Sputnik.
Phiên bản M1 Mỹ chuyển giao cho Ukraina được chế tạo theo đơn đặt hàng tùy chỉnh đã thay thế áo giáp uranium nghèo bằng áo giáp vonfram, khiến nó dễ bị trúng đạn và máy bay không người lái tấn công hơn.
Ngoài ra, xe tăng còn có hệ thống bảo vệ chủ động, đặc biệt là hệ thống Trophy được lắp trên các xe Abrams khác, thứ mà xe M1 của Ukraina cũng không được trang bị.
"Ngoài ra, họ không nhận được trạm cảnh báo nguy hiểm để bảo vệ trước UAV. Tức là, xe tăng mà Ukraina nhận được là "phiên bản hạng nhẹ" của xe Abrams cơ bản", - ông Leonkov giải thích.
Nhiều điểm yếu
Theo nhà quan sát Leonkov, kết quả của những thay đổi nói trên khiến cho xe tăng chiến đấu chủ lực M1 Abrams của Ukraina có "rất nhiều điểm yếu".
Một trong các điểm yếu đó là động cơ máy bay cung cấp nhiều năng lượng hơn để đẩy chiếc xe bọc thép khổng lồ 60 khẩu súng tiến về phía trước, nhưng phải trả giá bằng việc nhạy cảm với môi trường và có thời gian sử dụng ngắn hơn.
"Điểm yếu thứ hai - giống như bất kỳ chiếc xe tăng nào, là phần trên của tháp pháo và phần nhô ra bên hông. Dù được bảo vệ tốt đến đâu, xe tăng vẫn dễ bị tổn thương. Nhưng thực tế là việc sửa đổi những chiếc Abrams được gửi đến Ukraina đã tạo điều kiện thuận lợi cho nó. Việc bố trí đạn không chỉ ở thân xe tăng mà còn một phần phía sau tháp pháo, có nghĩa là trong trường hợp bị bắn trúng trực tiếp hoặc trong một số điều kiện khác, có thể dẫn đến phát nổ và phá hủy xe tăng", - ông Leonkov nói.
Quan sát viên quân sự Leonkov giải thích, vấn đề thứ ba của Abrams là hệ truyền động, đồng thời ông lưu ý rằng hệ truyền động của xe tăng Mỹ là một dạng "gót chân Achilles" khiến xe bọc thép trở thành mục tiêu dễ bị tổn thương trên địa hình khó khăn.
"Tất nhiên, tất cả những vấn đề này đều được quân nhân của chúng ta biết. Vì vậy, họ đã chờ đợi chiếc xe tăng này xuất hiện, và khi trung đội Abrams này bắt đầu hoạt động ở khu vực Avdeevka, từ các vị trí kín pháo kích cứ điểm của chúng ta, cuộc săn lùng chúng bắt đầu" - chuyên gia Leonkov nói.
Đánh giá dựa trên thông tin có sẵn về việc chiếc Abrams thứ hai bị phá hủy, ông Leonkov cho rằng rất có thể hệ thống truyền động của nó đã bị hỏng, khi đó máy bay không người lái đã được cử đến để kết liễu nó nhằm ngăn chiếc M1 được phía Ukraina kéo từ mặt trận đi sửa chữa.
Xem xét lại vai trò của xe tăng ở khu vực chiến dịch quân sự đặc biệt
Xe tăng phương Tây chuyển giao cho Ukraina, cho dù là Abrams, Leopard 2 hay Challenger 2, luôn được coi là phương tiện hỗ trợ hỏa lực được triển khai ở cấp độ thứ ba và tham gia hỗ trợ hỏa lực chuyên sâu. Chúng được tạo ra với tư cách là phương tiện hỗ trợ hỏa lực, phương tiện trấn áp các điểm bắn của đối phương vẫn sẵn sàng chiến đấu sau các cuộc tấn công bằng pháo binh. Ukraina đã tích lũy một số lượng lớn hệ thống pháo binh ở hướng nam mặt trận trong cuộc phản công mùa hè năm ngoái.
"Nhưng các xe tăng đó đã không đáp ứng được kỳ vọng", - quan sát viên quân sự Leonkov kết luận