Người đoạt giải sẽ là cá nhân hoặc tổ chức tích cực tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình, góp phần quan trọng vào việc chấm dứt chạy đua vũ trang, xây dựng thế giới đa cực, tăng cường sự hiểu biết và hợp tác lẫn nhau giữa các dân tộc, chống nguy cơ đe dọa của chiến tranh thế giới thứ ba.
Ông Vladimir Tolstoy, thành viên ban giám khảo giải thưởng, giám đốc Bảo tàng Quốc gia L.N. Tolstoy, chắt của nhà văn Lev Tolstoy, nói về giải thưởng, những nguyên tắc đạo đức và những con người xứng đáng được giải thưởng hòa bình.
– Giải thưởng Hòa bình Quốc tế mang tên vị tổ tiên vĩ đại của ông. Theo ông, lý do là gì?
Vladimir Tolstoy: Lev Tolstoy từng tham gia chiến tranh, làm sĩ quan, lính pháo binh bảo vệ Sevastopol, Crưm của Nga. Ông từng tham gia các sự kiện quân sự ở Caucasus, thậm chí cả các hoạt động quân sự bên ngoài nước Nga - trên sông Danube ở Silistria. Ông từng suýt chết và nhiều lần suýt bị bắt. Ông tận mắt nhìn thấy cái chết, cái chết của rất nhiều người. Ông biết rõ những gì mình viết; đây là kinh nghiệm cá nhân của ông. Chekhov nói: “Nếu Tolstoy chết, mọi thứ sẽ chìm vào địa ngục”. Chỉ bằng sự tồn tại và tuyên bố đầy nhiệt huyết của mình, Tolstoy dường như đã ngăn chặn được cái ác tuyệt đối trên quy mô lớn.
Lòng tốt tích cực là đặc điểm của Lev Tolstoy. Chính ông là người đã mang lại cho thế giới khái niệm không chống cái ác bằng bạo lực.
Có một nguyên tắc như vậy trong triết học Trung Quốc và Tolstoy đã rất gần với điều này. Trong triết học Ấn Độ cũng có một tư tưởng tương tự - thuyết “bất bạo động”, được đề xuất bởi Mahatma Gandhi, người coi Tolstoy là thầy của mình và từng trao đổi thư từ cá nhân với ông. Từ đó, Gandhi đã xây dựng thành công chính sách vĩ đại của mình, vượt qua sự phụ thuộc của chế độ thuộc địa. Đáng tiếc là bất bạo động cũng có mặt trái: các nhà lãnh đạo Ấn Độ đi theo con đường này đôi khi bị giết. Ngày nay chúng ta vẫn thấy những vụ giết người hoặc ám sát chính trị.
– Cùng với ông, ban giám khảo gồm những ai?
Vladimir Tolstoy: Tôi chỉ có thể nói rằng Valery Abisalovich Gergiev, một nhạc trưởng vĩ đại và là người có uy tín không chỉ trong giới âm nhạc, đã được bầu làm chủ tịch ban giám khảo. Ông ấy đứng đầu hai nhà hát quốc gia của chúng ta - nhà hát Mariinsky và nhà hát Bolshoi.
– Đã có danh sách ngắn những người được đề cử hay chưa?
Vladimir Tolstoy: Hiện tại đây là thông tin mật.
– Ông có tin rằng hòa bình trên hành tinh này là điều có thể thực hiện được hay không?
Vladimir Tolstoy: Lev Nikolaevich Tolstoy đã dành cả cuộc đời mình để tìm kiếm một cây gậy xanh có viết công thức hạnh phúc cho toàn nhân loại. Nếu như ai đó tìm thấy cây gậy xanh này thì chiến tranh và các mối quan hệ thù địch sẽ chấm dứt trên thế giới, tất cả mọi người sẽ là anh em, yêu thương nhau và hành động vì lợi ích chung. Anh trai Nikolai của Lev Tolstoy đã kể cho nhà văn nghe câu chuyện kỳ lạ này khi họ còn nhỏ. Theo truyền thuyết, cây gậy xanh được chôn giấu trên lãnh thổ điền trang Yasnaya Polyana, ở Stary Zakaz. Nhân tiện, Tolstoy để lại di chúc với nguyện vọng được chôn cất ở chính nơi này. Vì vậy, đối với tôi, ở một khía cạnh nào đó, hòa bình là cuộc tìm kiếm cây gậy xanh như vậy. Mặc cho điều này nghe có vẻ ngây thơ và không thực tế lắm trong thời đại ngày nay. Nhưng mỗi người đều phải tin rằng điều này nhìn chung có thể đạt được. Nhà văn Lev Tolstoy từng tin rằng điều này là có thể.